Kukurydza należy do najbardziej wydajnych roślin uprawnych. Koszt wyprodukowania 1 jednostki energetycznej w kiszonce z kukurydzy należy do najniższych, a tańsze mogą być tylko pasze z trwałych użytków zielonych. W województwie podlaskim kukurydza odgrywa duże znaczenie jako pasza energetyczna w żywieniu zwierząt gospodarskich a zwłaszcza bydła mlecznego. Wśród roślin pastewnych ma największy udział w strukturze zasiewów gruntów ornych, który w roku ubiegłym wyniósł 55%. Zachętą do uprawy kukurydzy jest fakt, iż roślina ta nie ma specjalnych wymagań co do przedplonu i można ją uprawiać w monokulturze przez kilka lat. Zachodzące zmiany klimatyczne a szczególnie wzrost średniej rocznej temperatury powietrza oraz dostępność dużego wyboru nasion odmian kukurydzy spowodowało to, iż rolnicy w naszym województwie uprawiają kukurydze również na ziarno.

Z aktualnych szacunków wynika, iż powierzchnia uprawy kukurydzy na zielonkę ustabilizowała się i w stosunku do roku 2015 jest na tym samym poziomie. Natomiast powierzchnia kukurydzy na ziarno zwiększyła się o ok. 5% w porównaniu do minionego roku i szacowana jest na ok. 25 485 ha. Tegoroczny wzrost powierzchni uprawy kukurydzy z przeznaczeniem na ziarno powiązany jest z wiosennymi odsiewami zbóż ozimych i rzepaku, które źle przezimowały i nie rokowały opłacalności uprawy. Zachętą do zwiększenia zasiewów kukurydzy ziarnowej była jej opłacalność ze sprzedaży w roku 2015 oraz rosnące zapotrzebowanie na cele paszowe.

Wczesna wiosna i szybki wzrost temperatury powietrza połączony z niskimi opadami, które w I dekadzie kwietnia wyniosły tylko 3,5 mm spowodowało to, iż rolnicy zdecydowali się na rozpoczęcie siewów kukurydzy już w II dekadzie kwietnia, w terminie dużo wcześniejszym niż zwykle. Wyhamowanie w III dekadzie średniej temperatury do 6,6^oC a tym samym ochłodzenie wierzchniej warstwy gleby opóźniło wschody i początkowy wzrost kukurydzy. Sytuacja uległa znacznej poprawie w maju, gdzie średnia temperatura wyniosła 14,9^oC a miesięczna suma opadu dochodziła do 58 mm. Stopniowy wzrost ilości opadu i temperatury powietrza w czerwcu oraz lipcu korzystnie wpłynął na wzrost i rozwój kukurydzy a tym samym na pobieranie składników pokarmowych z gleby oraz z nawożenia dolistnego. Występujący w tym okresie krótki niedobór wody (III dekada czerwca) nie wpłynął znacząco na plonowanie roślin, jedynie w części gospodarstw dotkniętych anomaliami pogodowymi (huragan, grad, deszcz nawalny) dał się odczuć spadek plonowania. Miesiąc sierpień przyniósł spadek w ilości opadów w odniesieniu do lipca o 21,5 mm oraz zmniejszenie średniej temperatury powietrza o 1,5^oC, co nie wpłynęło na ilość i jakość plonu kukurydzy, gdyż była ona już po okresie wiechowania.

Okres zbioru kukurydzy na zielonkę był wyjątkowo dobry, na co wpłynęły korzystne warunki pogodowe i rozpoczął się on w I dekadzie września, z wyjątkiem powiatu łomżyńskiego i siemiatyckiego, gdzie rolnicy w III dekadzie sierpnia zdecydowali się na wcześniejszy zbiór.

Według szacunków w roku 2016 plon kukurydzy na zielonkę wynosi średnio ok. 540 dt/ha i jest wyższy o 30% w stosunku do roku 2015. Plon kukurydzy przeznaczonej na ziarno szacowany jest na ok. 95 dt/ha, przy wilgotności wynoszącej ok. 32% i porównując do roku ubiegłego jest on wyższy o 61%.

Najwyższe plony kukurydzy na zielonkę, zbierali rolnicy z powiatu grajewskiego, hajnowskiego, siemiatyckiego i wysokomazowieckiego, a najsłabiej wypadł powiat kolneński i sejneński. Kukurydza na ziarno najlepiej plonowała w powiecie monieckim, sokólskim i zambrowskim, a najsłabszy plon wystąpił w powiatach: grajewskim, hajnowskim i siemiatyckim.

Krzysztof Kulik