Możliwie ciągłe utrzymywanie powierzchni gleby pod okrywami roślinnymi poprzez uprawę międzyplonów, które pozostawiane są na okres zimy jako mulcz ogranicza wymywanie azotanów oraz erozję wodną i wietrzną.
We współczesnym rolnictwie międzyplony nie stanowią źródła paszy, natomiast pełnią głównie funkcję proekologiczną.
Podstawowe ich zadania to:
– ograniczenie wymywania azotanów z gleby do wód gruntowych poprzez pobieranie ich przez rośliny poplonowe do późnej jesieni oraz udostępnianie roślinie następczej dzięki szybkiej mineralizacji biomasy poplonów w następnym sezonie wegetacyjnym,
– zwiększenie aktywności biologicznej gleby, co zmniejsza nasilenie wielu chorób i szkodników. Ma to szczególnie duże znaczenie w specjalistycznych (uproszczonych) płodozmianach dominujących obecnie w praktyce,
– poprawa struktury gleby i bilansu substancji organicznej w glebie,
– ochrona przed erozją w przypadku pozostawienia poplonów jako zasiewów mulczujących powierzchnię gleby na okres zimy,
– biologiczne zwalczanie mątwika burakowego poprzez uprawę mątwikoodpornych odmian gorczycy białej lub rzodkwi oleistej, a także ograniczanie rozwoju niektórych gatunkow chwastów.
W międzyplonach ścierniskowych wysiewamy rośliny o krótkim okresie wegetacji (45-65 dni) takie jak: gorczyca biała, rzodkiew oleista, rzepik ozimy, rzepak ozimy i jary oraz facelia, gdyż tylko one wysiane w II dekadzie sierpnia mogą wytworzyć odpowiednią masę. Mała ilość wysiewu sprawia, że koszt uprawy poplonów jest niski.
W formie wsiewek poplonowych najczęściej wysiewamy seradelę na glebach lekkich i zakwaszonych, a trawy, głównie życicę trwałą i kupkówkę pospolitą na lepszych glebach. Cennymi roślinami przydatnymi do uprawy w charakterze wsiewek są motylkowe drobnonasienne (koniczyna czerwona lub biała) oraz ich mieszanki z trawami. Jednak z uwagi na wysoki koszt nasion oraz niekorzystne warunki początkowego wzrostu wsiewek w zbożach są one rzadko wysiewane w formie międzyplonów.
Kacper Dzietczyk