Do prawidłowego funkcjonowania naszego organizmu niezbędne są zarówno składniki mineralne, jak i witaminy. Niektórych minerałów (żelazo, wapń, potas, magnez) nasz organizm potrzebuje więcej, i te nazywane są makroelementami. Innych (cynk, jod) mniej, i te noszą nazwę mikroelementów.
Niedobory żelaza w naszym organizmie powodują wiele różnorakich skutków: od wypadania włosów po atak serca. Nadmiar żelaza w organizmie może też być szkodliwy, lecz praktycznie zdarza się to niesłychanie rzadko.

Żelazo odpowiedzialne jest za „transport” tlenu do naszych komórek. To ono pomaga w tworzeniu czerwonych ciałek krwi. Jego brak w organizmie powoduje zmęczenie, osłabienie, anemię, bóle głowy, niedokrwistość. Dzienne zapotrzebowanie na nie to 10-15 mg. Zwiększa się ono u kobiet w ciąży i rekonwalescentów. Żelazo znajduje się praktycznie we wszystkim, co jemy, ale pamiętać należy, że aby ułatwić organizmowi jego przyswajanie, musimy łączyć produkty z zawartością żelaza z produktami bogatymi w witaminę C.

Bardzo dobrym źródłem żelaza są żółtka jaj, podroby (nerki, serca, wątróbki), kiełki pszenicy, suszone morele, sok ze śliwek, płatki owsiane, nasiona dyni, słonecznika, orzechy, rodzynki, migdały, ale także groch, fasola, natka pietruszki, ryby, razowy chleb, cykoria, jarmuż, brukselka, szpinak. Doskonała jest wątróbka cielęca, bo nie dość, że sama jest bogatym źródłem łatwo przyswajalnego żelaza, to podnosi także jego przyswajalność z jarzyn, kasz i zielenin. Syntetycznemu preparatowi żelaza nie ustępuje pokrzywa, która doskonale leczy anemię. W wypadku tej choroby znakomite rezultaty daje picie soku wyciśniętego z młodych pokrzyw (przed kwitnieniem) z dodatkiem wody i miodu. Można go przygotować na zapas i przez kilka dni przechowywać w lodówce. A oto kilka przepisów umożliwiających przygotowanie dań bogatych w żelazo:

Wątróbka z jabłkiem
60 dag wątróbki wieprzowej lub cielęcej, 1/2 szklanki mąki, 2 cebule, 2 jabłka, sól, pieprz, olej do smażenia, majeranek
Wątróbkę dokładnie opłukać, osuszyć, pokroić na plastry grubości ok. 1 cm. Cebule obrać, pokroić na krążki. Jabłka umyć, nie obierać, pokroić na cząstki, wydrążyć gniazda nasienne. Wątróbkę panierować w mące, obsmażyć na dobrze rozgrzanym oleju; zmniejszyć ogień, dodać cebulę i jabłka, przykryć, poddusić. Oprószyć solą i pieprzem, przed podaniem posypać posiekanym majerankiem.

Udka kurczaka w sosie owocowym
4 udka kurczaka, 4 łyżki śmietany, 50 g suszonych moreli bez pestek, 50 g suszonych śliwek bez pestek, rodzynki, sól, 1 łyżka soku z cytryny, szklanka lekkiego bulionu, 2 łyżki masła
Umyte i osuszone udka skropić sokiem z cytryny, natrzeć solą i zostawić na godzinę w chłodnym miejscu. Morele, śliwki i rodzynki zalać przegotowaną wodą i też zostawić na godzinę. Udka kurczaka nasmarować śmietaną, obsmażyć ze wszystkich stron na stopionym maśle, przełożyć do rondla, dodać osączone rodzynki, pokrojone w paseczki śliwki i morele. Zalać szklanką gorącego bulionu i dusić pod przykryciem. Pod koniec duszenia wlać pozostałą śmietaną i ewentualnie doprawić solą. Podawać z ryżem lub makaronem posypane posiekaną natką pietruszki.

Jajka faszerowane
3 jajka, 2 szklanki kiełków pszenicy, marchewka, cebula, 3 łyżki oleju, łyżka soku z cytryny, sól, pieprz, papryka w proszku, posiekana natka pietruszki
Jajka ugotować na twardo, przeciąć wzdłuż i wydrążyć żółtka. Przygotować farsz: kiełki, pokrojoną w plasterki marchewkę i cebulę zmiksować z olejem, sokiem z cytryny i ugotowanymi na twardo żółtkami. Doprawić do smaku solą i pieprzem. Tak przygotowaną masą nadziać połówki białek, posypać papryką i pietruszką.

Sałatka z młodej pokrzywy
1/2 kg młodej pokrzywy, garść liści szczawiu, po 1 łyżce posiekanej natki pietruszki, koperku i szczypiorku, łyżka posiekanych orzechów laskowych,
na sos: 3-4 ząbki czosnku, 2 łyżki soku z cytryny, łyżka oliwy, sól, pieprz, po szczypcie pieprzu cayenne i cukru
Umyte listki pokrzywy wrzucić na 2-3 min. na osolony wrzątek, osączyć na sicie, posiekać, połączyć z poszatkowanym surowym szczawiem, zieleniną i orzechami. Czosnek utrzeć z solą, pieprzem, cukrem i pieprzem cayenne, wymieszać z sokiem z cytryny i oliwą. Polać sałatkę sosem, wymieszać, lekko schłodzić.

Maria Wykowska