Truskawki, poziomki leśne i ogrodowe, maliny są to miękkie owoce sezonowe. Truskawka jest młodsza od poziomki, jej pierwsza nazwa to „poziomka ananasowa”, dopiero w XVIII wieku wyhodowano z amerykańskich odmian poziomki naszą obecną truskawkę. Najstarszą z omawianych roślin jest malina odkryta w średniowieczu.
Wszystkie te rośliny posiadają pachnące smaczne owoce barwy czerwonej lub, u niektórych gatunków, także żółtej, białej, czarnej. Są to rośliny wieloletnie, malina jest krzewem a pozostałe to byliny. Owoce tych roślin są źródłem witamin C, K, B, PP, karotenu, błonnika, kwasów organicznych, związków mineralnych. Im więcej witaminy C, tym aromatyczniejsze owoce. Mają też właściwości lecznicze, maliny – owoce i liście jako środek „na poty”, do płukanek, są synonimem zdrowia i piękna; truskawki polecane są w diecie odchudzającej, przeziębieniach, infekcjach układu oddechowego oraz niedokrwistości, liście i owoce – moczopędne; poziomki polecane są przy odchudzaniu, zmiażdżone owoce do okładów przy chorobach skóry (wyprysków), garbniki zawarte w liściach mają właściwości ściągające, przeciwzapalne, moczopędne.
Przy obróbce wstępnej tych owoców należy zwrócić uwagę na jak najmniejsze straty witamin i związków mineralnych. Można to osiągnąć poprzez: krótki okres przechowywania, nie przetrzymywania owoców w wodzie, nie dopuszczanie do wyciekania soku, wkładanie owoców do wrzącej wody i szybkie zagotowanie, mrożenie w porcjach do jednorazowego spożycia, pasteryzacja w soku własnym bądź z niewielką ilością cukru. Owoce są najczęściej spożywane w stanie surowym, służą do przyrządzania deserów, wypieków, soków, nalewek, galaretek. Ponieważ sezon na owoce tuż, tuż, proponujemy gospodyniom przepisy na potrawy z dodatkiem poziomek, truskawek, malin.
Mus z truskawek, malin, poziomek
50 dag owoców, 3-4 łyżki cukru pudru, 3 białka, 1 łyżka żelatyny w proszku.
Owoce opłukać, obrać z szypułek. Część owoców drobnych zostawić w całości a pozostałe przetrzeć przez sitko lub rozgnieść wałkiem dodać część cukru. Białka ubić na sztywną pianę z pozostałym cukrem pudrem. Żelatynę przygotować wg instrukcji na opakowaniu. Przecier połączyć z ubitą pianą, dodać rozpuszczoną żelatynę, dalej ubijać aż masa zacznie lekko gęstnieć. Przełożyć szybko do pucharków posypać surowymi owocami, ostudzić.
Naleśniki z owocami
Ciasto: 4 dag cukru, 2 żółtka, 3/4 szkl. śmietany, 2/3 szkl. mąki (10 dag), 5 dag masła lub oleju do smażenia, świeża mięta do przybrania.
Nadzienie: 40 dag owoców (np. maliny, truskawki, czarne jagody), szkl. soku z malin lub porzeczek, kieliszek ratafii, 3 płaskie łyżki cukru.
Dwa żółtka zmiksować z cukrem, stopniowo dodawać śmietanę i przesianą mąkę. Ciasto wymieszać aż będzie gładkie i odstawić na 2 godz. Sok, wódkę oraz cukier wygotować do 2/3 objętości. Owoce starannie przebrać, pozbawić ogonków i podgrzać w soku. Z ciasta usmażyć 8 cienkich naleśników. Każdy obłożyć owocami, po czym złożyć na pół i udekorować gałązką mięty.
Malinowy sernik
50 dag tłustego twarogu (mielonego), 30 dag malin, galaretka malinowa, 1,5 szkl. śmietany kremówki, 1 cukier waniliowy, 10 dag cukru pudru, pół cytryny, 30 dag biszkoptów, masło do smarowania formy.
Galaretkę rozpuścić w połowie porcji wody i ostudzić. Ser utrzeć z cukrami oraz szklanką śmietany. Maliny opłukać, rozetrzeć dodać do masy serowej. Do galaretki dodać sok i skórkę z cytryny, wymieszać z masą. Formę posmarować masłem, dno wyłożyć biszkoptami, na wierzch masę serową i wstawić do lodówki na 6-8 godzin. Pozostałą śmietanę ubić na sztywno i przybrać sernik tuż przed podaniem.
Owocowiec
Ciasto: 4 jaja, 1 szklanka mąki (z tego 1 łyżka mąki ziemniaczanej), 1/2 łyżeczki proszku do pieczenia, 4 łyżki cukru pudru, masło i tarta bułka do formy.
Krem: 50 dag owoców (poziomki, truskawki, maliny), 2 opak. serka waniliowego, 3 łyżeczki żelatyny, 1/2 szklanki cukru pudru, owoce do dekoracji.
Żółtka utrzeć z cukrem do białości. Białka ubić na sztywną pianę i dodać do żółtek na przemian z przesianą mąką, delikatnie wymieszać. Wylać do przygotowanej okrągłej zapinanej formy i piec ok. 30 min. w średniej temperaturze. Po przestudzeniu przekroić na 2 krążki, jeden włożyć do formy i wylać 2/3 masy przykryć drugim krążkiem, na to resztę masy i owoce. Masa: owoce umyć i oczyścić z szypułek, zmiksować, dodać serki, cukier puder, rozpuszczoną żelatynę. Dokładnie wymieszać i przełożyć biszkopt. Schłodzić 2-3 godz. w lodówce.
Kruchy tort malinowy
Kruchy spód: 2,5 szklanki mąki, 2 żółtka, 1 szkl. cukru pudru, 3/4 kostki masła roślinnego,
1/2 łyżeczki startej skórki cytrynowej;
Krem: masło, 6 łyżek cukru pudru,
3 żółtka, cukier waniliowy, szklanka malin; na wierzch: 50 dag malin, 1/2 szklanki bitej śmietany.
Zrobić ciasto kruche z podanych składników, zawinąć w folię i włożyć do lodówki na 30 min. Schłodzone ciasto wyłożyć do formy, nakłuć widelcem i upiec na złoty kolor, wystudzić. Utrzeć masło z cukrem pudrem i waniliowym, dodając stopniowo maliny na przemian z żółtkami. Gotową masę wyłożyć na spód, rozsmarować w miarę równo, wyłożyć maliny i pokryć ubitą śmietanką, dekorując malinami.
Pierogi leniwe z sosem truskawkowo-jogurtowym
80 dag białego, chudego sera, 2 jajka, 1 szkl. mąki pszennej, 20 dag truskawek, mały kubeczek jogurtu naturalnego – 15 dag, 2 łyżeczki cukru, sól lub jarzynka „Winiary”.
Ser odcisnąć, jeżeli jest wilgotny, przetrzeć przez sito lub zmielić. Żółtka roztrzepać mikserem, połączyć z serem, ubitą pianą z białek i częścią mąki. Wszystko lekko posolić lub dosypać jarzynki. Na stolnicę posypaną mąką wyłożyć ciasto, uformować z niego wałek, spłaszczyć a następnie wykrawać z niego ukośne paski i wkładać do wrzącej osolonej wody. Gotować na małym ogniu. Następnie truskawki przekroić na połówki, połowę zmiksować z jogurtem i cukrem. Do sosu dodać pozostałe truskawki. Tak przygotowanym sosem polać ugotowane pierogi.
Konfitury z truskawek i rabarbaru
25 dag truskawek, 30 dag rabarbaru, 30 dag cukru, pęczek świeżej mięty.
Truskawki i rabarbar umyć i pokroić na małe kawałki. Wymieszać z cukrem po 3/4 obydwu gatunków owoców i odstawić na co najmniej 3 godz. – żeby puściły sok. Po upływie tego czasu dodać resztę owoców, zagotować i przez 4 min. utrzymywać w stanie wrzenia. Ostudzić a następnie ponownie postawić na ogniu i gotować jeszcze raz przez 20 min. Miętę umyć, osączyć, pokroić w paseczki i dodać do konfitur. Gorące konfitury przełożyć do słoików.
Nalewka poziomkowa
1 kg leśnych poziomek rozgnieść na miazgę, wymieszać z 1 kg cukru. Zalać 1 l wódki 40%. Odstawić do sklarowania na 2 tygodnie. Zlać nalewkę do butelek – jeśli będzie za słodka, dodać niewielką ilość czystej wódki.
Maliny pasteryzowane
1 kg malin, kilka łyżek cukru. Świeże maliny należy przebrać nie myjąc (kupione umyć), wsypać do wyparzonych słoików do jednorazowego spożycia, zasypać cukrem, potrząsając słoikiem, aby więcej się zmieściło. Słoik zamknąć, wstawić do garnka, podłożyć papier, wlać wodę do 3/4 wysokości słoika i gotować 15-20 min. od momentu zagotowania się wody w garnku albo po zagotowaniu się wody w garnku zostawić przetwory do całkowitego wystudzenia.