Wielki Post to czas pokuty, zadumy, modlitwy i oczyszczenia. Okres uczenia się radości, poznawania siebie i dochodzenia do prawdy. Przygotowanie się na przyjście Pana. Obecnie do Wielkiego Postu podchodzimy bardziej indywidualnie. Każdy z nas sam obiera sobie „drogę oczyszczenia”. Może, na przykład, nie jeść w tym czasie słodyczy, ograniczyć telewizję, czy granie na komputerze lub nadmierne spotykanie się z przyjaciółmi.

Ograniczając spożycie mięsa i tłuszczu powinniśmy wzbogacić jadłospis w potrawy z ryb i z warzyw. Ponieważ mają wysoką wartość odżywczą, są łatwo strawne i smakowo atrakcyjne. Powinny być obecne w naszym żywieniu i żywieniu naszych dzieci. Ryby to nie tylko kwasy omega-3, lecz także jod, fosfor, potas, wapń, magnez i żelazo, czyli pierwiastki niezbędne do prawidłowego działania organizmu.

Pulpety z ryby w sosie pomidorowym

Składniki: 60 dag filetów rybnych, jajo, 3 łyżki tartej bułki, 2 łyżki natki pietruszki lub koperku, 3 łyżki pasty pomidorowej, łyżka mąki, 1 szklanki śmietany

Filety rybne umyć, osączyć, zemleć w maszynce, dodać bułkę tartą, jajo. Doprawić solą i pieprzem. Dokładnie wymieszać. Maczając ręce w wodzie formować okrągłe pulpeciki, które następnie lekko spłaszczyć. Do wrzącej lekko osolonej wody wkładać ostrożnie pulpety. Gotować pod przykryciem na wolnym ogniu przez około 20 min. od chwili zagotowania. Odcedzić.
Tłuszcz rozetrzeć z mąką, rozprowadzić wywarem, w którym gotowały się pulpety, dodać pastę pomidorową, zagotować. Dodać śmietanę, doprawić do smaku, posypać zieleniną. Podawać z dodatkiem makaronu, klusek kładzionych i z surówkami.

Kotlety ziemniaczane z sosem pieczarkowym

Składniki: kg ugotowanych ziemniaków, 2 jaja, 1 szkl. mąki, bułka tarta, średnia cebula, sól, pieprz, olej do smażenia

Ziemniaki zemleć w maszynce lub przepuścić przez praskę. Cebulę pokroić w kostkę i podsmażyć. Wymieszać razem ziemniaki z cebulą, jajami i mąką. Doprawić solą i pieprzem. Z masy ziemniaczanej uformować wałek. Odcinać kawałki, z których następnie formować płaskie kotlety. Obtaczać w bułce tartej. Smażyć na złoty kolor. Podawać polane sosem.
Sos: 20 dag pieczarek, cebula, 3 dag mąki, 1 szkl. śmietany

Pieczarki umyć i pokroić w drobne paski. Cebulę pokroić w drobną kostkę. Szklankę wody zagotować w garnku, dodać grzyby i cebulę. Dusić pod przykryciem do miękkości. Mąkę rozmieszać z niewielką ilością wody, dodać do grzybów, zagotować. Doprawić solą i pieprzem. Na koniec dodać śmietanę. Można posypać posiekaną zieloną pietruszką.

Sałatka śledziowa

Składniki: 0,5 kg płatów śledziowych solonych, 6 jaj, 4 ogórki kiszone, 2 cebule, 2 ząbki czosnku, pół puszki kukurydzy konserwowej, pół puszki groszku konserwowego, 100 ml śmietany 18%, 100 ml majonezu, sól, pieprz

Śledzie wymoczyć, pokroić w drobne kawałki. Jajka ugotować na twardo, pokroić w kostkę. Cebulę obrać i drobno posiekać. Ogórki pokroić w kosteczkę. Czosnek przepuścić przez wyciskarkę dodać do śmietany, wymieszać z majonezem. W misce połączyć wszystkie składniki, dodać sos majonezowy, doprawić do smaku solą i pieprzem. Podawać z pieczywem.

Ryba w galarecie

Składniki: karpia ok. 2 kg lub 1,20 kg filetów, 70 dag rybnych skrawków (najlepiej głów karpi) lub 6-7 łyżeczek żelatyny, 4 cebule, 3 marchewki, pietruszka, kawałek selera, 8 ziaren pieprzu, liść laurowy, 3 ziarna ziela angielskiego, kilka gałązek natki pietruszki, cukier, sól do smaku

Ugotować wywar z warzyw i ryb. Obierać i opłukać warzywa oraz oczyścić ryby przeznaczone na wywar. Jedną marchewkę odłożyć, natomiast pozostałe jarzyny pokroić na małe kawałki i włożyć do dużego garnka. Dodać cebulę pokrojoną w plastry, kawałki ryby, liść laurowy, pieprz i ziele angielskie. Zalać 2 litrami zimnej wody i postawić na ogniu. Kiedy woda zacznie wrzeć, zmniejszyć płomień, przykryć garnek (ale nie całkiem) i gotować ok. 45 minut na wolnym ogniu.
Jeśli przygotowujemy galaretkę z całego karpia, musimy go oczyścić. Odciąć głowę, usunąć oczy i skrzela, opłukać i wrzucić do garnka z włoszczyzną. Ostrym nożem odciąć płetwy. Dokładnie opłukać rybę pod bieżącą wodą, pokroić tuszkę na dzwonka.
Ugotowany wywar z warzyw i rybnych skrawków odcedzić do drugiego garnka. Powinno być 5-6 szklanek. Postawić wywar na ogniu, a gdy się zagotuje, włożyć dzwonka ryby i odłożoną marchewkę. Gotować 15-20 minut na małym ogniu. Przyprawić solą, pieprzem i odrobiną cukru. Zdjąć garnek z ognia i wyjąć kawałki ryby na talerz, a gdy przestygnie zalać galaretą. Wystudzoną wstawić do lodówki. Po 3-4 godzinach galareta powinna stężeć.

Jajka marmurkowe

Składniki: 10 jajek, pęczek świeżego koperku, 2 łyżki masła, 2 łyżki majonezu, olej, bułka tarta, sól, pieprz, kilka sztuk czerwonej cebuli

Czerwoną cebulę dokładnie oczyścić. Usunąć zewnętrzną łuskę. Z wewnętrznych łupinek ugotować wywar. Dokładnie wymyte jajka wrzucić do wywaru i gotować około 3 min. Następnie przelać je zimną wodą, wyłożyć na ściereczkę. Delikatnie ugnieść, aby skorupka jajka popękała. Ponownie wrzucić do wywaru i gotować przez 4 min. na twardo. Jaja obrać i przekroić każde na pół. Ostrożnie wydrążyć żółtka, zmiksować je z masłem i koperkiem, przyprawić solą i pieprzem do smaku i napełnić tą pastą połówki jajek. Następnie obtaczać w bułce tartej i smażyć na rozgrzanym oleju. Ułożyć na półmisku i udekorować według uznania.
Zamiast wywaru z cebuli można użyć mocnego naparu z mocnej herbaty, soku z buraków czerwonych.

Honorata Długozima