W czasach naszych przodków karnawał pański kończył się balami, kuligami i obfitymi, na ogół tłustymi posiłkami. Przejedzonych ratował zaczynający się w Środę Popielcową – Wielki Post. Ograniczenia w spożywaniu mięsa i tłuszczu wychodziły ludziom na zdrowie. Dzisiaj pościmy przede wszystkim ze względów religijnych, ale post jest też wskazany dla naszego zdrowia. Środa Popielcowa to bardzo ścisły post jakościowy i ilościowy. W ten dzień szykuje się tradycyjnie do jedzenia rybę, śledzie lub kapustę z grzybami. A także potrawy z makaronów, kasz, ziemniaków nadają się do podania w postne dni. Wszystkim tym potrawom powinny towarzyszyć warzywa w postaci surówek, czy sałatek.

Gołąbki z kaszą
40 dag kaszy gryczanej, 1 główka białej kapusty, 5 dag suszonych grzybów, 3 łyżki natki pietruszki, sól, pieprz
Na sos: 2 puszki koncentratu pomidorowego, 2 ząbki czosnku, 1 cebula, sól, pieprz, listek laurowy.
Grzyby namoczyć, ugotować do miękkości. Kapustę sparzyć wrzątkiem, rozdzielić liście. Kaszę ugotować na półsypko, wymieszać z drobno pokrojonymi grzybami i natką. Doprawić solą i pieprzem. Farsz układać na liściach kapusty, zwijać, formując gołąbki. Gołąbki ułożyć w rondlu. Koncentrat rozprowadzić wodą, polać gołąbki. Posypać drobno posiekanym czosnkiem i cebulą, doprawić solą i pieprzem, dodać listek laurowy. Gotować gołąbki pod przykryciem na bardzo małym ogniu około godziny. Wyjąć z rondla, sos zmiksować. Podawać oddzielnie jako dodatek.

Kotlety z kaszy jęczmiennej
2 szkl. kaszy jęczmiennej, cebula, 25 dag włoszczyzny, jajko, pieprz, sól, łyżka majeranku, 2 łyżki posiekanej dymki, 4 łyżki tartej bułki, tłuszcz do smażenia.
Kaszę zalać 4 szkl. wody, dodać sól i ugotować na sypko. Włoszczyznę oczyścić, umyć, pokroić na kawałki i ugotować. Osączyć, zemleć w maszynce, połączyć z ostudzoną kaszą. Cebulę obrać, posiekać i dodać do masy. Wbić jajo, dodać posiekaną dymkę i majeranek. Doprawić solą i pieprzem. Dokładnie wymieszać masę i formować małe kotlety. Obtoczyć w bułce i usmażyć. Podawać z sosem pomidorowym i surówką z kiszonej kapusty. W ten sam sposób można przyrządzić kotlety z pęczaku.

Kotlety rybne
60 dag filetów rybnych (np. dorsza, mintaja), 1 kostka rosołowa, 2 cebule, 1 marchewka, pęczek szczypiorku, 1 kajzerka, 10 pieczarek, sól, biały pieprz, 2 jajka, tarta bułka, olej.
Marchewkę obrać, opłukać, wrzucić do 1,5 l zimnej wody, zagotować, dodać kostkę rosołową, gotować 10 min. włożyć filety rybne i cebulę, po 2 min. wyjąć cebulę, a po 10 min rybę. Rybę rozgnieść widelcem, wymieszać z drobno posiekaną cebulą, dodać namoczoną i odciśniętą bułkę, posiekany szczypiorek i 1 jajko, dokładnie wymieszać, przyprawić do smaku solą i
pieprzem. Z masy formować średniej wielkości kulki i wciskać pieczarki. Panierować w rozkłóconym jajku i tartej bułce. Smażyć na rozgrzanym oleju na złoty kolor.

Zapiekanka rybna
60 dag filetów z ryby morskiej, sól, pieprz, sok z cytryny, 2 pory, 2 łyżki startego żółtego sera, 1 łyżka mąki, 2 jaja, 2 łyżki oleju, 1 pomidor, zioła, natka pietruszki.
Umyte filety skropić sokiem z cytryny, oprószyć solą i zmielonym pieprzem oraz ziołami, odstawić na kilka minut, krótko obsmażyć na oleju. Ułożyć w naczyniu żaroodpornym posmarowanym olejem. Pory oczyścić, umyć, pokroić w krążki, wrzucić na 5 min. na osolony wrzątek, odcedzić, ułożyć na rybie. Mąkę zmieszać z serem i śmietaną oraz jajami, przyprawić, polać rybę. Zapiec w temp. 180^oC. Wyjąć, położyć plasterki pomidorów i posypać natką pietruszki.

Naleśniki z rybą wędzoną
Ciasto: 1 szkl. mleka, 1 szkl. wody, 1,5 szkl. mąki, 2 jajka.
Farsz: 30 dag ryby wędzonej, cebula, 0,5 szkl. śmietany, pieprz, sól, 6 łyżek tartej bułki.
W naczyniu ubić jajka, dodawać po trochu mąkę i mleko z wodą, osolić. Usmażyć naleśniki. Kilka łyżek ciasta zostawić do panierowania naleśników.
Rybę oczyścić ze skóry i ości, dokładnie rozgnieść widelcem, dodać uduszoną na tłuszczu drobno posiekaną cebulą, śmietanę, doprawić i dokładnie utrzeć na gładką masę. Posmarować naleśniki masą, zawinąć, po czym zanurzyć każdy w cieście, obtoczyć w tartej bułce i obsmażyć ze wszystkich stron. Można podawać z sosem pomidorowym oraz z surówką warzywną.

Sałatka śledziowa z groszkiem
5-6 filetów śledziowych małosolnych, puszka groszku, 4 ziemniaki ugotowane, kwaśne jabłko, 3 czerwone cebule, 4 kiszone ogórki, 3 łyżki posiekanego szczypiorku, pół szklanki majonezu, pieprz, sól.
Śledzie krótko wymoczyć, pokroić na kawałki. Ugotowane ziemniaki, przestudzone, pokroić w ćwierć plasterki. Ogórki i obrane jabłka pokroić w słupki, a cebulę w piórka. Kawałki śledzi i warzywa wymieszać z połową szczypiorku, a następnie z majonezem. Doprawić sałatkę do smaku pieprzem i solą, przełożyć do salaterki i posypać szczypiorkiem.

Śledzie w buraczkach
4 filety śledziowe małosolne, 2 buraki ugotowane, łyżka majonezu, sól, pieprz, cukier do smaku.
Wymoczone filety pokroić na kawałki, ugotowane buraki zetrzeć na tarce o dużych oczkach. Połączyć z majonezem, szczyptą soli, pieprzu i cukru. Wyłożyć na śledzie i delikatnie wymieszać.

Sałatka z tuńczykiem i warzywami
Puszka tuńczyka w sosie własnym, mała puszka kukurydzy, nieduży zielony ogórek, biała część pora, winne jabłko, 2-3 jajka ugotowane na twardo, kilka łyżek majonezu, natka pietruszki.
Tuńczyka przełożyć do salaterki rozdrobnić widelcem. Dodać obrany i pokrojony w kostkę zielony ogórek i osączoną kukurydzę. Por pokroić w półpierścienie, jabłko w dość cienkie słupki, a jajka w kostkę. Wszystkie składniki wymieszać z majonezem, ewentualnie przyprawić do smaku pieprzem i solą. Udekorować listkami pietruszki.