Od niepamiętnych czasów owoce są ważnym składnikiem naszego menu ,a spożywanie ich jest najprostszym i zarazem najprzyjemniejszym dla podniebienia sposobem dostarczenia różnorodnych składników pokarmowych niezbędnych dla prawidłowego funkcjonowania organizmu. Świeże owoce zawierają bardzo dużo wody i minimalne ilości tłuszczów, dzięki czemu są niskokaloryczne. Mogą więc być spożywane bez obaw o szczupłą sylwetkę. Codziennie należy spożywać 3-4 porcje tych pysznych i zdrowych artykułów spożywczych (około 30-50 dag).

Owoce w swoim składzie zawierają bogaty wachlarz najprzeróżniejszych związków o określonych właściwościach:

Węglowodany: są jednym z najważniejszych źródeł energii dla ludzkiego organizmu. Są przeważnie pod postacią cukrów prostych (fruktoza, glukoza), należą więc do szybko wchłaniających się w układzie trawiennym. Istnieją także dwucukry (sacharoza, cukier trzcinowy), oraz wielocukry (skrobia, pektyny, celuloza, glikogen, itp.).

Celuloza, pomimo, że nie jest trawiona przez człowieka, ma ogromne znaczenia w prawidłowym funkcjonowaniu układu trawienia, gdyż wzmaga perystaltykę jelit, ułatwia wydalanie „niedobrego” cholesterolu. Dostarczane organizmowi węglowodany zapewniają stały poziom rezerw glikogenu we krwi („paliwa” energetycznego dla komórek organizmu). Powszechnie jednak wiadomo, że nadmiar cukru w pożywieniu jest szkodliwy, szczególnie chodzi tu o sacharozę. Podejrzewa się, że ten dwucukier jest przyczyną nie tylko tworzenia się tkanki tłuszczowej, ale także i cholesterolu w organizmie, a co za tym idzie, jest po części odpowiedzialny za miażdżycę tętnic.

Pektyny, podobnie jak celuloza, również nie są trawione przez człowieka, działają jednak leczniczo na żołądek i jelita, wytwarzając ochronną warstewkę na śluzówce przewodu pokarmowego.

Owoce zawierają w swoim składzie również błonnik, który ma korzystny wpływ na zdrowotność układu pokarmowego, usuwając z niego produkty przemiany materii, obniżając poziom cholesterolu oraz ciśnienie krwi.

Białko będące podstawowym składnikiem budulcowym ludzkiego organizmu także występuje w owocach, jednak są to znikome ilości. Pomimo tego, białko zawarte w owocach ma szczególną cechę: podczas jego trawienia nie wydziela się kwas moczowy. Spożywanie owoców wspomaga oczyszczanie organizmu właśnie ze wspomnianego związku. Właściwości owoców wykorzystywane w leczeniu zaburzeń pracy wątroby, nerek, serca.

Tłuszcze (pomimo, że w owocach występują w niewielkich ilościach) są nośnikami energii, oraz zapobiegają zmianom degeneracyjnym na poziomie komórkowym. W ich składzie
jest lecytyna i NNKT (niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe), które to obniżają poziom cholesterolu, a tym samym powstrzymują zmiany miażdżycowe.

Powierzchnia owoców jest zazwyczaj pokryta cieniutką warstewką wosku, który chroni miąższ przed wnikaniem mikroorganizmów do środka. Roślinne woski posiadają walory dietetyczne, ponieważ wspomagają szybkie usuwanie produktów przemiany materii z przewodu pokarmowego.

Kwasy owocowe decydują o smaku określonych owoców. Istnieje bardzo dużo różnych kwasów: jabłkowy, cytrynowy, winny, mlekowy, bursztynowy, itp., są one łatwo przyswajalne, wspomagają prawidłowy przebieg procesów fizjologicznych. Kwaskowaty smak pobudza wydzielanie soków trawiennych, same kwasy owocowe pobudzają perystaltykę jelit, stymulują procesy przemiany materii, mają umiarkowane działanie antyseptyczne (odkażające), lekko obniżają temperaturę organizmu, hamują procesy gnilne w jelitach, wspomagają czynności wątroby i nerek.

Garbniki nadają owocom cierpki smak, najwięcej jest ich w niedojrzałych owocach, a w miarę dojrzewania ulegają rozkładowi. Wpływają korzystnie na działalność przewodu pokarmowego.

Ubarwienie owoców jest różnorakie: antocyjany nadają kolor czerwony, ciemnoczerwony, fioletowy i niebieski, flawonidy barwią na żółto i pomarańczowo, karotenoidy – nadają kolor żółty i żółtopomarańczowy. Wpływ tych związków jest również nieobojętny dla organizmu: pobudzają one przemianę materii na poziomie komórkowym, wspomagają wydzielanie soków trawiennych, poprawiają stan skóry i śluzówki, przyspieszają gojenie ran, wzmacniają ścianki naczyń krwionośnych, działają krwiotwórczo, wpływają na obniżenie ciśnienia krwi.

Związki aromatyczne (olejki eteryczne) – nadające określony zapach owocom mają również dodatnie działanie na organizm: zapobiegają procesom gnilnym, działają przeciwzapalnie, moczopędnie, żółciopędnie, rozpuszczają śluz, przeciwdziałają wzdęciom. Niektóre olejki stosowane są w aromaterapii, przemyśle kosmetycznym oraz w dietetyce (przyspieszają wydzielanie soków trawiennych.

Fitoncydy – jest to kompleks biologicznie czynnych substancji roślinnego pochodzenia, które zabijają bądź hamują wzrost czynników chorobotwórczych (grzyby, wirusy, bakterie). Najczęściej zaczynają działać po uszkodzeniu owocu. Ich wpływ na organizm: dezynfekują jamę ustną, działają leczniczo przy stanach zapalnych śluzówki przewodu pokarmowego, wzmacniają napięcie mięśni, poprawiają wydolność fizyczną organizmu, przeciwdziałają objawom zmęczenia.

Fitoenzymy – są to biologiczne katalizatory, które wspomagają procesy przemiany materii.

Fitohormony – są to specyficzne substancje produkowane przez rośliny, które sterują wzrostem tych ostatnich. W procesie trawienia regulują proces przemiany materii, dodatnio wpływają na regulacje neuro – hormonalne, pobudzają aktywność mięśni, niektóre pobudzają do wydzielania: glukokortykoidów (substancji wpływających na wiele czynności życiowych) i adrenaliny; pobudzają czynność tarczycy oraz wydzielanie insuliny przez trzustkę.

Glikozydy:
– fenolowe (do nich należy m.in. rutyna) – pobudzają czynność nerek, działają moczopędnie, antybakteryjnie i przeciwzapalnie, pomocne przy stanach zapalnych dróg moczowych, przy wewnętrznych zapaleniach narządów płciowych;
– flawonidowe – wygładzają wewnętrzne powierzchnie naczyń krwionośnych i uszczelniają je, pomocne w początkowych stadiach miażdżycy, przy krwotokach, w chorobach serca, nadciśnieniu, chorobach wątroby, problemach ze skórą;
– antocyjanowe – podnoszą odporność naczyń włosowatych, działają przeciwzapalnie, mają korzystny wpływ na ostrość wzroku.

Witaminy – w świetle badań naukowych udowodniono, że przy braku witamin organizm nie jest w stanie przyswoić istotnych dla życia substancji odżywczych. Owoce zawierają niemal wszystkie znane witaminy: C, prowiatminę A, P, B1, B2, B3, B5 (PP), B6, B9, B7 (wit. H, biotyna), E, K.

Związki mineralne:
– makroelementy – potas, sód, chlor, wapń, fosfor, magnez, żelazo, siarka;
– mikroelemnety – jod, miedź, kobalt, cynk, krzem, mangan, molibden, fluor, nikiel, chrom, wanad, bor, arsen, stront, glin, tytan.