Karnawał, znany jako zapusty, czy mięsopust, to od niepamiętnych czasów okres zimowych balów, maskarad, pochodów i zabaw. Tradycyjnie ma swój początek po dniu Trzech Króli a kończy się w Środę Popielcową.
Na balu karnawałowym obowiązują kostiumy, przebrania, niekiedy bardzo wymyślne. Często, punktem kulminacyjnym takiej zabawy jest konkurs na najciekawszy, najzabawniejszy lub najbardziej pomysłowy strój balu. Zwyczaj przebierania się pochodzi z zamierzchłych czasów, kiedy panowało przekonanie, że w ostatnie dni karnawału, po świecie chodzi kusy (diabeł) i porywa ze sobą ludzi, więc dla zmylenia go, trzeba było przebrać się.
Oczywiście bal to nie tylko tańce, to również bogaty, fantazyjnie udekorowany i suto zastawiony stół, na którym królują przede wszystkim mięsa przyrządzane na różne sposoby, aby można było nasycić się nimi przed nadchodzącym Wielkim Postem.
Kilka propozycji na karnawałowe menu:
Borgacz
Zupa: kg mięsa wieprzowego (szynka, łopatka), 6 średnich ziemniaków, 4 marchewki, 4 pietruszki, 2 średnie cebule, mały koncentrat pomidorowy, olej, mąka pszenna, jajo, przyprawy (sól, pieprz, vegeta, papryka czerwona)
Kluseczki: jajo wymieszać z 3 łyżkami mąki i szczyptą soli. Ciasto powinno być średnio gęste. Małą łyżeczką nakładać ciasto na gotującą się potrawę
Mięso umyć, pokroić i wrzucić na rozgrzany olej. Lekko obsmażyć, dodać pokrojoną w kostkę cebulę, doprawić solą i pieprzem. Podlać wodą i dusić aż mięso będzie miękkie. Wszystko przełożyć do garnka, dodać marchew, pietruszkę i ziemniaki pokrojone w niezbyt grubą kostkę oraz kostkę mięsną (1-2 szt.) i gotować, aż wszystkie składniki będą miękkie. W miarę potrzeby uzupełnić gotowaną wodą. Następnie dodać koncentrat pomidorowy, doprawić do smaku solą, pieprzem, vegetą, słodką i ostrą papryką. Potrawa powinna być pikantna. Dopełnieniem zupy są kluseczki. Można też podawać z pieczywem.
Ziemniaki faszerowane
6 dużych ziemniaków, 30 dag mięsa mielonego, 20 dag pieczarek, średnia cebula, 4 łyżki tartej mozarelli (lub innego żółtego sera), przyprawa do ziemniaków, sól, pieprz, słodka papryka mielona, majeranek, czosnek, oliwa
Ziemniaki obrać, przekroić wzdłuż na pół, zalać wrzącą wodą i gotować (ziemniaki muszą być lekko twarde), odcedzić i przestudzić. Wydrążyć łyżeczką środek każdej połówki, wszystkie posypać przyprawą do ziemniaków, solą, pieprzem, słodką papryką, skropić oliwą. Mięso mielone przesmażyć na patelni, tak, aby rozpadło się na małe kawałeczki, wówczas dodać 2 ząbki czosnku przeciśniętego przez praskę, przez moment podsmażyć i przełożyć do miski. Cebulę pokroić w drobną kostkę, zeszklić na małej ilości oleju, dodać pieczarki pokrojone w kostkę i razem podsmażyć, aż odparuje sok, po czym przełożyć do miski z mięsem. Wybrany miąższ ziemniaków drobno posiekać, zrumienić na patelni i dodać do pozostałych składników. Do przestudzonego farszu dodać mozarellę, doprawić do smaku solą, pieprzem, majerankiem, wymieszać i nakładać w wydrążone połówki ziemniaka, ustawiać w naczyniu do zapiekania, wstawić do gorącego piekarnika, piec 30-40 minut Podawać gorące z dowolną surówką.
Korona z żeberek
1 – 1,5 kg żeberek (jak najdłuższy pas żeberek), 2 małe puszki koncentratu pomidorowego, łyżeczka chili, 3 łyżki miodu, łyżka sosu sojowego, łyżeczka zmielonej gorczycy, łyżeczka ziaren gorczycy, 3 ząbki czosnku, pół łyżeczki mielonego imbiru, mała cebula, 2 łyżeczki soli, 2 łyżki octu winnego
Żeberka umyć, odkroić po kawałku mięsa wokół każdego żeberka, w ten sposób, aby wystawały kostki na 3-5 cm, ułożyć w misce i zalać wrzątkiem, po czym wyjąć po 10 minutach. W oddzielnym naczyniu przygotować marynatę: koncentrat, chili, miód, sos sojowy, gorczycę, czosnek przeciśnięty przez praskę i rozgnieciony z solą, imbir i ocet winny dokładnie wymieszać. Żeberka natrzeć marynatą i wstawić do lodówki na noc. Tak przygotowany pas żeberek uformować w wieniec (koronę), ustawić w naczyniu do pieczenia, najlepiej żaroodpornym (w którym będą podane na stół), owinąć folią aluminiową (matową stroną na zewnątrz), podlać rosołem lub wodą i wstawić do gorącego piekarnika. Piec około 60 minut. Po wyjęciu, w środek wieńca włożyć gorący ryż ugotowany na sypko z kostką rosołową (lub kaszę gryczaną). Podawać z dowolną surówką.
Mrowisko
ciasto: 6 jaj (3 całe i 3 żółtka), mąka tortowa, łyżeczka proszku do pieczenia, oliwa, 3-4 łyżki spirytusu
polewa: 1/2 szklanki wody, 1/2 szklanki miodu, 1/2 masła, 1/2 szklanki cukru, mak, rodzynki, olej do smażenia ciasta
Jaja i żółtka wybić do miski, roztrzepać widelcem lub rózgą kuchenną, dodać proszek do pieczenia, spirytus i tyle mąki, aby wyrobione ciasto było elastyczne i sprężyste. Wyrabiać do momentu, aż pokażą się bąbelki powietrza, pod koniec dodać nieco oliwy. Z wyrobionej masy odkroić kawałek ciasta, resztę schować do torebki foliowej, aby nie wysychało. Stolnicę posmarować olejem i na tym rozwałkować jak najcieniej ciasto. Gotowy placek pokroić w trójkąty (dość duże) i smażyć na gorącym oleju na złoty kolor (placki im są cieńsze, tym fantazyjniej formują się podczas smażenia). Usmażone płaty ciasta osączać na ręczniku papierowym.
W oddzielnym rondelku przygotować masę z podanych składników, którą należy gotować na małym ogniu około 10 minut.
Na dużym talerzu układać dokoła trójkąty usmażonego ciasta, każdą warstwę polewać cienką stróżką wystudzonej masy, posypywać makiem i rodzynkami.
Sałatka z kurczakiem wędzonym
3 udka wędzone, 2 pomarańcze, 1/2 puszki groszku zielonego, torebka ryżu (100 g), torebka rodzynek, majonez, sól, pieprz
Obrać mięso z udek, pokroić w kostkę. Ryż ugotować z łyżeczką vegety. Pomarańcze obrać i pokroić w kostkę, groszek osączyć. Rodzynki umyć, zalać gorącą wodą i dodać łyżeczkę cukru, po 30 minutach odlać wodę, a rodzynki osuszyć na ręczniku papierowym. Wszystkie składniki połączyć z majonezem, doprawić do smaku solą i pieprzem.
Joanna Czarkowska