Uprawiamy warzywa pod osłonami

lip 13, 2011

Zima już prawie odchodzi, wstępuje w nas wiosenna energia, powinniśmy pomyśleć o rozpoczęciu wczesnej uprawy warzyw pod osłonami: w szklarenkach, tunelach foliowych, pod włókniną i folią perforowaną. Pierwszą rzeczą jaką musimy wziąć pod uwagę przed wyruszeniem do ogródka to zmianowanie. Słowo to oznacza rozłożone w czasie następstwo po sobie różnych roślin użytkowych uprawianych na tym samym kawałku ziemi. Jeśli zaplanujemy zmianowanie na kilka lat stworzymy płodozmian. Jest to o tyle ważne, że uprawiając na danym miejscu w ogródku te same rośliny (z tych samych rodzin), wzrasta ryzyko ataku uprawy przez szkodniki i choroby, głównie pochodzenia glebowego, a zależy nam przecież na plonie i zdrowotności roślin. W przypadku tuneli niskich, przenośnych, które składamy po sezonie wegetacyjnym, można je co roku ustawiać w innym miejscu na warzywnych grządkach. Natomiast w tunelach wysokich i szklarniach na stałym miejscu uprawę trzeba odpowiednio zaplanować.

Pracę pod osłonami zaczynamy od zruszenia i wyrównania gleby tak aby nie było żadnych nierówności, parę dni przed siewem. Gleba lekko osiądzie i lepiej będzie przylegała do nasion. Jeśli nie mamy nawozu organicznego (np. ziemi kompostowej), należy zastosować nawozy mineralne np. Azofoska, Fructus w ilości polecanej na etykiecie. Termin siewu bądź wysadzenia w nieogrzewanych tunelach zależeć będzie od pogody w danym roku.

Osłony wydłużają okres wegetacji, dlatego można uprawiać tu kilka gatunków w różnych okresach – przedplony i poplony o mniejszych wymaganiach termicznych, rośliny na plon główny (zwykle są to pomidory i ogórki). Planując siewy należy pamiętać, aby nie umieszczać danego warzywa na tej samej grządce, na której rosło w roku poprzednim. Dobrym przykładem płodozmianu dla jednej grządki jest występowanie po sobie w czterech kolejnych latach: 1 rok – we wczesnych miesiącach wiosennych jako przedplon rodzina krzyżowych czyli znane nam rzodkiewki kiełkujące już przy 3°C, wczesna kapusta, rzeżucha, a po zbiorach jako roślina główna pomidor (koniec kwietnia lub początek maja), papryka (połowa maja); 2 rok – cebula z dymki na zielony szczypior oraz czosnek, a po nich seler naciowy; 3 rok – szpinak, burak ćwikłowy z przeznaczeniem na boćwinę; 4 rok – rozsada sałaty kruchej (która rośnie już w temp. 5°C), masłowej, po której można posadzić ogórki. Dzięki uprawie roślin o różnych wymaganiach glebowych i nawozowych nie nastąpi „zmęczenie gleby”, a szkodniki i patogeny atakujące z gleby daną roślinę nie będą miały dużych szans rozwoju. Gdy nie potrzebujemy tak dużego asortymentu warzyw do własnej kuchni, możemy zastosować inne rozwiązanie bez podziału tunelu na grządki. W pierwszym roku całą powierzchnię można wykorzystać wczesną wiosną na uprawę przedplonów jak: sałata, rzodkiewka, cebula z dymki, szpinak, pędzenie pietruszki. W początku maja wszystko obsadzamy pomidorem, który będzie plonował do jesieni. W następnym roku znów siejemy przedplony z przewagą warzyw liściowych, a jako roślinę główną sadzimy ogórki, jako poplon rzodkiewka. W trzecim roku, po różnych przedplonach, wrócić można do uprawy pomidora, papryki, oberżyny w plonie głównym. Gdy jednak chcemy mieć wciąż w tej samej folii czy szklarni tradycyjne pomidory, trzeba pamiętać o odkażaniu chemicznym gleby, nawożeniu oraz wymianie podłoża do głębokości 25 cm lub po prostu przenieść tunel w inne miejsce.

Popularne i praktyczne stają się osłony bezpośrednio kładzione na rośliny. Są łatwe w stosowaniu, tanie i dają wczesne i wyższe plony. Wykonuje się je z folii perforowanej (100 lub 500 otworów na 1m2) lub włókniny polipropylenowej popularnie nazywanej agrowłókniną. Dla przykładu: przykrywać można wysiane nasiona marchwi do momentu wytworzenia kilku liści – zbiór uzyskamy już pod koniec czerwca. Dobry efekt daje przykrycie rozsady kapusty na 3-4 tygodnie. Przykrywa się również wysiane w połowie maja nasiona ogórka, aż do wytworzenia się pierwszych pąków kwiatowych. Osłony te nie tylko utrzymują ciepło i wilgoć, przepuszczają dostateczną ilość światła, chronią w okresach chłodu czy nawet przed rzęsistymi opadami deszczu, są prostym sposobem ochrony przed niewielkimi przymrozkami, ale i zabezpieczają kiełkujące nasiona i siewki przed ptactwem i szkodnikami.

Barbara Śliwka
Skip to content