Trudno jest sobie wyobrazić ogródek, w którym brak jest drzew i krzewów cieszących oczy ładnym pokrojem, barwnym ulistnieniem, pięknymi kwiatami i często ozdobnymi owocami. Dlatego przed wyborem nasadzeń do naszego ogródka powinniśmy dobrze się do tego przygotować i wybrać rośliny, które będziemy w stanie pielęgnować i zapewnić im optymalne warunki rozwoju.
Przy kupnie roślin pamiętać należy o ich wymaganiach i przeanalizować jakie miejsce im przeznaczymy. Wielu gatunkom nie odpowiada cień, innym słońce, jedne lubią wilgoć inne wolą glebę bardziej przepuszczalną. Zakładając mały ogródek, pamiętajmy, że rośliny za kilka, kilkanaście lat znacznie urosną i jeśli będą się cieniować i konkurować o wodę i pokarm, stracą swój wygląd i osłabną. Dlatego od razu pomyślmy jakie gatunki i odmiany drzew i krzewów posadzimy. Wiadomym jest, że od razu chcielibyśmy uzyskać efekt – gęste, wysokie rośliny. Możemy kupić już kilkuletnie okazy, ale są one bardzo drogie i zwykle po przesadzeniu na miejsce stałe przeżywają stres i chorują. Możemy tego uniknąć sadząc małe rośliny, tańsze, a przez czas ich wzrostu wypełniać puste przestrzenie kwitnącymi roślinami jednorocznymi i intensywnie rosnącymi pnączami jak chmiel czy groszek pachnący. Nie warto też oszczędzać kupując rośliny niewiadomego pochodzenia, gdzieś na targowisku, z obeschniętą bryłą korzeniową. Takie rośliny mogą w ogóle się nie przyjąć lub okazać się czymś zupełnie innym. Pamiętajmy też, że ogród zakładamy na wiele lat i zadbajmy, by znalazły się w nim gatunki kwitnące, o ozdobnych pożytecznych owocach, przebarwiających się jesienią liściach i barwnych pędach, by cieszyły nasze oczy przez cały rok.
Propozycji na małe powierzchnie jest wiele. Polecane są drzewka karłowe, zwykle szczepione na pniu, w formie płaczącej jak np. odmiany zwisające buka zwyczajnego, brzozy brodawkowatej 'Youngii’; głóg pośredni – odmiany o pięknych czerwonych kwiatach, jabłoń purpurowa, jarzębina pospolita zdobiąca owocami całą zimę, klon palmowy z purpurowymi liśćmi „Atropurpureum”, wierzba całolistna „Hakuro-nishiki”. Krzewów jest równie wiele, a wśród nich na uwagę zasługuje wiele odmian berberysów o barwnych liściach, lilak Meyera „Palibin”, leszczyna pospolita „Contorta” o poskręcanych pędach, pięciornik krzewiasty. Aby cieszyć się ulistnieniem cały rok możemy zasadzić zimozielone gatunki jak mahonia pospolita czy odmiany irgi, ligustrów.
Wybór karłowych odmian drzew i krzewów iglastych chętnie przez nas sadzonych jest interesujący. Należą tu: ceniony w małych ogródkach świerk kłujący „Glauca Globosa”, świerk biały „Conica”, żywotnik zachodni „Tedyy”, jodła górska „Compacta”, kosodrzewina, jałowiec płożący „Wiltonii”, jałowiec łuskowaty „Blue Star”, wolno rosnący cis pośredni „Wojtek”, „Krzysztof”, modrzew japoński „Pendula”.
Do niewielkich ogródków doskonale nadają się pnącza – szybko rosną, dają wrażenie masy zieleni, a pokrywając rusztowanie altanki, którą na pewno postawimy, zasłonią nas od oczu sąsiadów. Możemy spokojnie zasadzić sobie bluszcz pospolity o zawsze zielonych liściach i odporny na mróz, pięknie przebarwiający się całą gamą barw winobluszcz trójklapowy, bardzo ekspansywny rdest Auberta, który da szybki efekt, ale będziemy musieli go przycinać.
Doskonałym pomysłem mogą stać się też karłowe rośliny posadzone w pojemnikach, które zawsze możemy przestawić i schować przed silniejszymi mrozami. Donice czy pojemniki muszą być wykonane z trwałego tworzywa np. murowane, drewniane, metalowe. Musimy je wcześniej dokładnie przygotować, zrobić drenaż, a na zimę obłożyć je styropianem, liśćmi czy torfem. Sadzimy do nich jałowiec płożący „Blue Carpet”, żywotnik zachodni „Smaragd”, cyprysik groszkowy „Filifera Aurea Nana”, możemy też zasadzić wrzosy.
Komponując i wypełniając przestrzeń wokół siebie zawsze pamiętajmy o tym, że aby rośliny dały nam to piękno, którego od nich oczekujemy, sami musimy dać im to czego potrzebują.