Z p. Anną Puziuk, członkinią Stowarzyszenia Nasze Zawyki z gminy Suraż (strona internetowa organizacji: www.zawyki.org) rozmawia Tomasz Śnieciński z Podlaskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Szepietowie.

Tomasz Śnieciński: Kiedy powstała organizacja? Z czyjej inicjatywy? Kim są członkowie Stowarzyszenia?

Anna Puziuk: Pomysł założenia Stowarzyszenia Nasze Zawyki narodził się wiosną 2007 roku. Grupa mieszkańców ze wsi Zawyki i Zawyki Ferma, zróżnicowana wiekowo (18-87 lat) i poglądowo, postanowiła coś zmienić w swoim środowisku, przestać tylko narzekać, ale zacząć wspólnie działać, aby poprawić byt i warunki życia na wsi. Celem Stowarzyszenia stało się stworzenie miejsca, gdzie ludzie mogliby się spotykać, rozmawiać, jedni od drugich uczyć się, razem rozwiązywać problemy. Do podjęcia konkretnych działań zmobilizowała mieszkańców decyzja władz gminy o sprzedaży budynku po byłej szkole podstawowej i placu wokół niej. Aby temu zapobiec wystosowano do władz odpowiednie pismo, zebrano podpisy osób popierających inicjatywę przejęcia nieruchomości w ręce mieszkańców wsi i utworzenia w niej świetlicy wiejskiej. W lipcu 2007 roku Stowarzyszenie zostało zarejestrowane w Krajowym Rejestrze Sądowym, a od lutego 2008 roku jest właścicielem nieruchomości po dawnej szkole podstawowej. Członkami Stowarzyszenia są głównie mieszkańcy wsi Zawyki i Zawyki Ferma oraz osoby w jakiś sposób związane z miejscowością. Do organizacji należą ludzie, którym zależy, aby miejscowość się rozwijała i stawała się bardziej atrakcyjna turystycznie, aby powstawały miejsca wspólnego spędzania wolnego czasu i nauki.

T.Ś.: Czym się zajmujecie w ramach swojej działalności statutowej?

A.P.: W ramach swojej działalności statutowej Stowarzyszenie inicjuje i prowadzi różnego rodzaju działania edukacyjne, ekologiczne, kulturalne i turystyczne. Integruje społeczność lokalną, jak również wspiera społeczną aktywność obywateli, działa na rzecz rozwoju ekonomicznego mieszkańców wsi.

T.Ś.: Co udało się Wam, jako organizacji, osiągnąć, z czego jesteście najbardziej zadowoleni?

A.P.: Chyba takim największym sukcesem jest to, że mieszkańcy się zmobilizowali, zjednoczyli we wspólnym działaniu i udało się odzyskać budynek po byłej szkole. Pierwsze prace polegały na sprzątnięciu budynku, gdyż przez kilka lat był nieużytkowany, uległ też dewastacji, uprzątnięto też teren wokół szkoły. W ramach projektu „Manufaktura Inicjatyw Wiejskich” w konkursie „Nasza świetlica, Nasz klub” z Fundacji Wspomagania Wsi, realizowanego w okresie od 01.03.2008 r. do 28.02.2009 r., powstała świetlica wiejska z bezpłatnym dostępem do internetu – miejsce wspólnych spotkań i integracji mieszkańców wsi. Przy remoncie sali mieszkańcy Zawyk i Zawyk Fermy oraz chłopcy z OSP Zawyki pracowali społecznie.
Kolejnym projektem zrealizowanym przez Stowarzyszenie było „Małe Arboretum” w konkursie „Pożyteczne wakacje 2008” z Fundacji Wspomagania Wsi, który realizowany był od 28.07.2008 r. do 08.08.2008 r. W projekt zaangażowało się ok. 30 dzieci z Zawyk i Zawyk Fermy. Przez 10 dni uczestnicy spotykali się w siedzibie Stowarzyszenia, gdzie brali udział w różnego rodzaju zajęciach i grach, a od funkcjonariusza Policji dowiedzieli się jak bezpiecznie spędzić resztę wakacji. W ramach projektu miała miejsce wycieczka do Arboretum w Kopnej Górze, gdzie dzieci miały możliwość zapoznania się z różnymi odmianami drzew i krzewów. Ale ten czas to nie była tylko zabawa, efektem projektu było stworzenie przez dzieci i ich opiekunów swojego własnego „ogródka”. Uczestnicy projektu sami przygotowali teren; wyrwali chwasty, spulchnili ziemię, a następnie posadzili sadzonki drzewek i krzewów oraz zasiali trawę. Na zakończenie spotkań odbyło się wspólne ognisko i wręczenie drobnych upominków.
W roku 2011 Stowarzyszenie zrealizowało projekt „Remont świetlicy wiejskiej w Zawykach poprzez wymianę okien i drzwi wejściowych” w ramach tzw. małych projektów. Wymieniono 21 okien, w jednej z sal zamontowano rolety antywłamaniowe, wstawiono również nowe drzwi wejściowe. Remont przyczynił się w znacznym stopniu do poprawy warunków panujących w budynku.
W siedzibie Stowarzyszenia znajduje się sala z dostępem do internetu i siłownia, z których można korzystać przez cały rok. Ponadto budynek Stowarzyszenia jest wynajmowany na różnego rodzaju imprezy okolicznościowe: komunie, chrzciny, stypy, osiemnastki. Co roku Stowarzyszenie wspólnie z miejscową scholą w pierwszy weekend ferii organizuje Choinkę – na początku jest część artystyczna, w której biorą udział dzieci i młodzież z Zawyk, potem spotkanie z Mikołajem, poczęstunek z ciepłą herbatą, a na zakończenie zabawa choinkowa. W czasie ferii organizowane są różne imprezy, m.in. karaoke, kulig. Latem można korzystać z boiska do piłki nożnej, które znajduje się przy Stowarzyszeniu.

T.Ś.: Czy i jeśli tak, w jakich obszarach potrzebne jest Stowarzyszeniu wsparcie i współpraca?

A.P.: Rzeczywiście siedziba Stowarzyszenia stała się miejscem, gdzie można się spotkać, spędzić wspólnie czas, pobawić się, jednak ciągle wymaga mnóstwa pracy. Budynek przez kilka lat stał nieużywany, został częściowo zdewastowany. Kilka sal zostało już wyremontowanych, jednak jeszcze nie wszystkie. W poprzednim roku wymieniono okna i drzwi. Kolejną pilną sprawą jest odnowienie budynku z zewnątrz, żeby już tak nie „straszył”, jak również zrobienie ogrzewania. W tym momencie piece zamontowane są tylko w sali internetowej i siłowni, pozostałe pomieszczenia są zimą nieużywane, co znacznie zawęża możliwości korzystania z budynku. Członkowie Stowarzyszenia posiadają to, co najważniejsze, czyli energię i chęć do działania, jak również widzą, że istnieje w środowisku lokalnym potrzeba dalszego kontynuowania działalności przez Stowarzyszenie, jednak ograniczani są przez skromne środki finansowe. Ludzie posiadają zapał do pracy, jednak nie zawsze mają wystarczające kompetencje, dlatego niezbędne są różnego rodzaju szkolenia i doradztwo w zakresie pisania i realizacji projektów, promocji Stowarzyszenia.

T.Ś.: Najbliższe plany Stowarzyszenia to…

A.P.: W najbliższym czasie Stowarzyszenie planuje na tyle, na ile pozwolą na to środki finansowe, rozpocząć remont budynku z zewnątrz. Na wiosnę zostanie uporządkowany plac wokół budynku. Ze względu na fakt, że w Zawykach jest dużo dzieci, planuje się zrobienie placu zabaw, gdzie rodzice będą mogli się spotkać, wymienić poglądy wychowawcze, a dzieci wspólnie pobawić. Przy Stowarzyszeniu znajduje się boisko do piłki nożnej, jednak nie każdy uprawia akurat tę grę zespołową, dlatego planuje się również zrobienie boiska do siatkówki. W czasie wakacji może jakieś półkolonie dla dzieci, festyn…

T.Ś.: Dziękuję za rozmowę.

Odnotował: Tomasz Śnieciński

Kilka migawek z życia Stowarzyszenia: