Dobrostan jest stanem osobnika wyrażającym jego usiłowania radzenia sobie ze środowiskiem. Znaczenie tego pojęcia jest bardzo szerokie, gdyż obejmuje zagadnienia takie jak odpoczynek, ruch, dostęp do paszy i wody, mikroklimat budynków inwentarskich (temperatura, wentylacja, oświetlenie, stężenie gazów szkodliwych). Kwestie związane z dobrostanem uwzględnione są również w Ustawie o ochronie zwierząt (Dz.U. 1997 nr 111 poz. 724 z późn. zm.).

Łąki usłane są już świeżą zieloną trawą i zwierzęta korzystają z pastwiskowych dobrodziejstw. Grupki zwierząt wypasające się na pastwiskach szukają schronienia przed prażącym słońcem w cieniu drzew. Hodowca zobowiązany jest zapewnić zwierzętom schronienie przed działaniem niekorzystnych warunków atmosferycznych oraz stały dostęp do wody. Podczas upalnych dni zwierzęta zmagają się nie tylko z nadmiarem promieni słonecznych, ale również ze zwiększonym zapotrzebowaniem na wodę, która jest niezbędna do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Prawidłowo zbilansowana dawka pokarmowa dopiero w połączeniu z dostarczeniem odpowiedniej ilości wody daje oczekiwane efekty produkcyjne. Zapotrzebowanie zwierząt na wodę zleży od: gatunku, wieku, masy ciała, stanu fizjologicznego, składu dawki pokarmowej, wilgotności paszy, pogody. W przypadku krów zapotrzebowanie uzależnione jest również od wydajności mlecznej. Krowa na produkcję 1 kg mleka potrzebuje 3–5 litrów wody, a na 1 kg suchej masy paszy należy dostarczyć jej 4–6 litrów wody. Krowa pobierająca 22–25 kg s.m. w dawce pokarmowej musi mieć zapewniony łatwy, stały dostęp do pobierania wody, gdyż potrzebuje ok. 100–125 litrów. Bydło mleczne wykazuje duże zapotrzebowanie na wodę, ponieważ jest ona głównym składnikiem mleka krowiego i stanowi w nim 87,6%.

Ważna jest nie tylko ilość dostarczanej wody (skutki jej niedoboru mogą być bardzo niebezpieczne dla zwierzęcia), ale również jakość, sposób podania oraz temperatura. Woda przeznaczona dla zwierząt powinna być uznana za zdatną do spożycia po kompleksowym badaniu sanitarno-higienicznym i odpowiadać jakościowym normom. Na jakość wody duży wpływ ma stan urządzeń służących do pojenia, ich czystość oraz stan techniczny.

W chowie zwierząt nieograniczony dostęp do świeżej wody jest tak samo ważny, jak wystarczająca ilość paszy. Ma to wpływ na stan zdrowia zwierząt, co bezpośrednio przekłada się na uzyskaną wydajność.

Oliwia Pawłowska