Systemy uprawy roli:

• Tradycyjny – płużny
• Bezorkowy – pług zastępowany jest innymi narzędziami uprawowymi, np. brona talerzowa, kultywator ścierniskowy, spulchniacz obrotowy
• Siew bezpośredni – siew w rolę nieuprawioną, tzn. od zbioru przedplonu do wysiewu rośliny następczej nie wykonuje się żadnych zabiegów uprawowych

Do czasu wprowadzenia przemysłowych środków produkcji do rolnictwa (sztuczne nawozy mineralne i środki ochrony roślin) uprawa płużna przyczyniała się do udostępniania składników pokarmowych dla roślin poprzez napowietrzenie gleby, szybszej mineralizacji resztek pożniwnych oraz próchnicy i ograniczała zachwaszczenie.

Obecnie zadania uprawy roli ulegają przewartościowaniu polegającym na:

• gromadzeniu wody w glebie
• zwiększeniu biologicznej aktywności gleby
• ograniczaniu erozji wodnej i wietrznej
• wymieszaniu z glebą resztek pożniwnych rośliny przedplonowej oraz nawozów naturalnych, organicznych i mineralnych
• stworzenie warunków do uzyskania szybkich i wyrównanych wschodów w stosunku do chwastów i samosiewów rośliny przedplonowej (zwłaszcza w początkowym okresie wzrostu)
• osiągnięciu optymalnego zagęszczenia poszczególnych warstw gleby z utrzymaniem płynnego przejścia pomiędzy warstwą orną i podorną oraz poprawa struktury gleby

Tym zadaniom sprzyja bezorkowa uprawa roli, która ogranicza erozję wodną i wietrzną, stymuluje różnorodność biologiczną gleby, stabilizuje agregaty glebowe oraz podwyższa zawartość substancji organicznej i makroelementów w górnej warstwie gleby.

Natomiast przy siewie bezpośrednim, uprawa roli ogranicza się do spulchnienia bruzdki siewnej. W trakcie siewu następuje wysianie nasion na dno rowka siewnego w nie uprawioną rolę.

Przy rolnictwie zrównoważonym zakładającym wzrost produkcji przy minimalnym wpływie na środowisko uprawa bezorkowa wydaje się być przyszłościowym kierunkiem i warto się bliżej zainteresować tego typu uprawą i ewentualnymi korzyściami z niej wynikającymi.

 Krzysztof Zawojski