Analiza zasobności gleb w podstawowe składniki pokarmowe roślin jest podstawą do stosowania zasad dobrej praktyki nawozowej w rolnictwie. Nawożenie jest jednym z ważniejszych czynników plonotwórczych. Rolnik wydając pieniądze na kupno nawozów mineralnych, (które są obecnie drogie) pragnie ich zwrotu w jak najkrótszym czasie. Z punktu widzenia Kodeksu Dobrej Praktyki Rolniczej niewskazane jest zwiększanie nawożenia bez informacji o zasobności gleby w podstawowe składniki pokarmowe roślin uprawnych.

Badania agrochemiczne gleb w woj. podlaskim wykonuje Okręgowa Stacja Chemiczno-Rolnicza w Białymstoku, ul. Ogrodowa 10, tel. (085) 7435841. Do badania należy pobrać próbkę gleby ok. 0,5 kg z kilku miejsc pola tak, aby była ona reprezentatywna. Próbka średnia powinna reprezentować obszar użytku rolnego o zbliżonych warunkach przyrodniczych (typ, rodzaj i gatunek gleby, ukształtowanie terenu) i agrotechnicznych (przedplon, uprawa, nawożenie). Aby przygotować prawidłowo do badania próbkę gleby należy pobrać ok. 15 pojedynczych próbek z powierzchni nie większej niż 4 ha. Pobrane pojedyncze próby starannie mieszamy i z mieszaniny tej przygotowujemy jedną próbkę. Próbki glebowe pobiera się z profilu glebowego z warstwy ornej na głębokości 0-20 cm dla gruntów ornych i 5-20 cm dla łąk i pastwisk (z miejsc pobierania próbek usunąć 5 cm warstwę darni). W uprawach sadowniczych próbkę pobiera się z dwóch poziomów (0-20 cm i 21-40 cm). W ten sam sposób należy pobierać próby gleby z pól, na których mają rosnąć krzewy owocowe. Do pobierania prób gleby służą laski glebowe (tzw. laski Egnera), które wbija się pionowo w glebę i po przekręceniu wyjmuje się i zsypuje do woreczka lub tekturowego pudełka. Można również pobierać próbki za pomocą szpadla.

Próbki glebowe opisane na szkicu pobierania próbek dostarcza się osobiście lub za pośrednictwem specjalistów terenowych Stacji (można wysłać pocztą) do Okręgowej Stacji Chemiczno-Rolniczej w Białymstoku, ul. Ogrodowa 10, 15-027 Białystok tel. (085) 7435841 lub 7435457. Szczegółowa instrukcja pobierania oraz wzór i druk zlecenia/szkicu znajduje się na naszej stronie internetowej: www.oschrbialystok.internetdsl.pl.

Wyniki badań laboratoryjnych w czasie nie dłuższym niż 3 tygodnie (licząc od daty dostarczenia próbki do laboratorium) przekazujemy rolnikom. Do wyników dołączamy zalecenia nawozowe i plan wapnowania gleb na badanych polach i użytkach zielonych.

Podstawowy zakres oznaczeń obejmuje:
• odczyn pH,
• zawartość przyswajalnych dla roślin pierwiastków: fosfor, potas i magnez,
• zawartość mikroelementów (bor, mangan, cynk, miedź i żelazo),
• na życzenie zleceniodawcy: zawartość azotu mineralnego (azot amonowy N-NH4 i azot azotanowy N-NO3) oraz siarki siarczanowej (S-SO4).

Przy badaniu zasobności gleb w fosfor, potas, magnez i siarkę oraz oznaczenia odczynu pH próbki pobiera się w cyklu 4-letnim, a na zawartość azotu mineralnego w cyklu rocznym.