O uprawie roślin energetycznych obecnie dużo się mówi i pisze. Przedstawiam plantację ślazowca pensylwańskiego w miejscowości Złotoria, gmina Choroszcz. Na potrzeby grzewcze, założył i prowadzi uprawę ślazowca pensylwańskiego ksiądz proboszcz Bogusław Samsel.

– Pozyskałem dużo zrębka z gałęzi i z ciętych drzew w ten sposób zaopatrzyłem się w 80% w opał, który jest już w stodole. Opałem będzie też ślazowiec, który skosimy z pola. Jaki będzie plon to dopiero wyjdzie w czasie koszenia, ale będzie spory, bo przyrosty są niesamowite. Początek roku był wilgotny a roślina była nawożona więc wyrosła na 3,5 metra – mówi ksiądz Samsel.

Jak uprawia się ślazowiec w Złotorii

Plantacja jest drugoroczna. Nawieziono ją mocznikiem, gdy rośliny miały 30 cm wysokości, a międzyrzędzia były jeszcze odkryte. Odchwaszczanie nie było potrzebne gdyż w połowie maja międzyrzędzia były już zakryte, wszystko co było pod rośliną nie miało więc szans urosnąć.

Ślazowiec zakwitł na początku lipca, trochę później niż zwykle, bo rok był mokry. Rośliny kwitły do września a kwiaty wspaniale pachniały.

– Ślazowiec jest niesamowicie miododajny. Pszczół, które zapylały rośliny było mnóstwo, słychać było jeden wielki odgłos ich pracy. Około 200 kg miodu pszczoły mogły zebrać z tej plantacji – mówi proboszcz.

– Nasion też jest sporo, ale dopóki liście nie spadną to ich zbiór jest utrudniony. Zrywa się więc je ręcznie – ściąga z pędów, które są dość ostre więc trzeba użyć rękawic. Maszynami nie można ich zebrać, nie ma takiej technologii, bo gdy zbiera się ziarno, to wyrzuca się całe rośliny, a nam chodzi o masę – dodaje.

– By zebrać nasiona trzeba sprowadzić ludzi, zrobić „tłokę”. Na początku listopada rośliny w większości będą wolne od liści więc będziemy zbierać nasiona.

Plantacja ogólnie jest zdrowa, nie ma tam szczególnych chorób i szkodników. Zaobserwowano, że ślazowca nie powinno się sadzić w stanowiskach po słoneczniku, bo tam są patogeny. Jest tak zwana zgorzel korzeniowa, która powoduje, że zamiera główny pęd, nie cały krzew, tylko 3-4 pędy uschną, można to zauważyć. Trzeba pozbyć się takiego krzaka z korzeniem i spalić.

Zbiór biomasy

Najlepszym urządzeniem do zbierania i pocięcia takiej masy byłaby sieczkarnia do zbioru kukurydzy typu – Kemper. Wirujące dwa talerze, czyściutko zbierają to co jest w rzędzie. Biomasa do spalana w kotłach CO nowej generacji z osprzętem pomocniczym musi być pocięta równo bez „strzępiń”, bo jak nie to wyciągają się włókna, będzie lekka i zawiesza się w zbiorniku z podajnikiem ślimakowym do kotła spalania.

Powiększanie plantacji

Powiększanie plantacji jest najmniej kłopotliwe. Sadzonki, otrzymuje się przez podział kłączy, na ok. 9 centymetrowe odcinki. Posadzone wiosną przyjmują się w 100%. Jeszcze w tym samym roku roślina potrafi urosnąć do solidnych rozmiarów. Można nasiona ślazowca wysiewać bezpośrednio do gleby, później plantację przerwać. Stosuje się rozstawę między jednym a drugim krzakiem 60-70 cm w rzędzie i między rzędami.

Plantacje łatwo się też likwiduje, wystarczy wyorać, zebrać na przyczepę i wywieść. Można glebę szybko zrekultywować.

Rośliny rosną w oczach

Ludzie byli dumni z tej plantacji, szczególnie ci, którzy pomagali przy odchwaszczaniu – mówi ksiądz. – Chwasty, szczególnie w I roku uprawy, zagłuszały ślazowca ale jedno odchwaszczenie wystarczyło a później rośliny poradziły sobie. Wszyscy mówią: o jak ta plantacja wyrosła. Z każdym dniem widać jak rośliny rosną. Jeśli w ciągu sezonu osiągnęły średnio 3,5 m to wydawało się, że w oczach rosła i żyła cała plantacja.

– Teraz czekamy na wymierny efekt naszej pracy i myślę, że będzie. Jestem zadowolony z plantacji bo ładnie wygląda – stwierdza ksiądz proboszcz. – Na moje potrzeby zbiór z 1 ha ślazowca, to 15 ton suchej masy. Ponieważ mamy las to łączymy jedno z drugim. Ekologiczny opał – zrębek z gałęzi drzew, z wycinanych drzew oraz masa z plantacji ślazowca – dodaje.

Ciepło bije od pieca, taki zrębek suchy. Dymu w ogóle nie ma, wszystko się spala. Popiołu też bardzo mało, oczywiście jego ilość zależy od biomasy.

Kazimierz Bochenko

Osoby zainteresowane nabyciem nasion lub sadzonek z odcinków korzeni na założenie plantacji uzyskają informacje tel. 85 7192912