Ślazowiec pensylwański to wartościowa roślina energetyczna i miododajna.
Ślazowiec pensylwański jest od 2002 roku prezentowany na kolekcji roślin energetycznych w Podlaskim Ośrodku Doradztwa Rolniczego w Szepietowie. Kilkuletnie obserwacje pozwalają stwierdzić, że jest to roślina, którą można polecać do uprawy z przeznaczeniem na biomasę spalaną w kotłach c.o. nowej generacji. Dobrym przykładem wykorzystania ślazowca pensylwańskiego jest ogrzewanie Domu Parafialnego w Złotorii. (Złotoria miejscowość położona na trasie Białystok – Jeżewo). Ślazowiec jest tam spalany w przydomowej kotłowni a pochodzi z własnej plantacji, którą prowadzi proboszcz parafii Bogusław Samsel.
– Zainteresowanie wykorzystaniem odnawialnych źródeł energii to efekt mojej poprzedniej pracy, na parafii w Grajewie, w nowowybudowanym kościele, gdzie zainstalowano pompy ciepła i wykorzystano ciepło Ziemi do ogrzewania kościoła. Tamto doświadczenie wywołało impuls do działania w warunkach istniejących w Złotorii. Tu jest możliwość uprawy ślazowca na powierzchni około hektara, co całkowicie zabezpiecza biomasę na potrzeby własne. Drugim czynnikiem wziętym pod uwagę w momencie modernizacji dość obszernego budynku parafialnego, był czynnik ekonomiczny. Na opał pochodzący ze źródeł kopalnych należałoby wydać co roku znaczną sumę – około 12 tysięcy złotych. Tym sposobem opał rośnie we własnym ogrodzie i w zasadzie występują tylko koszty zbioru i zrębkowania tej rośliny – mówi ksiądz Bogusław Samsel.
Koszt zakupu kotła do spalania biomasy i zbiornika na biomasę z podajnikiem ślimakowym oraz osprzętem elektronicznym tzw. sterownikiem wynosi obecnie około 10-14 tysięcy złotych i zwraca się bardzo szybko.
Ślazowiec pensylwański, pospolicie zwany malwą pensylwańską, określany jest też jako malwa wirgińska (w okresie wprowadzania do uprawy znany jako sida – od nazwy łacińskiej Sida hermaphrodita) należy do rodziny ślazowatych (Malvaceae). Roślina pochodzi z Ameryki Północnej, gdzie spotykana jest w warunkach naturalnych. Ponadto występuje na pustynnych i półpustynnych obszarach Afryki, na kontynencie australijskim i Wyspach Zielonego Przylądka. |
Ślazowiec pensylwański jest rośliną owadopylną (miododajną), chętnie oblatywaną przez pszczoły. Okres kwitnienia ma bardzo długi (ponad 6 tygodni), a więc jest dobrym pożytkiem dla pszczół (wydajność miodowa 110-143 kg z ha). Ślazowiec rozmnaża się przez nasiona, ale dobre efekty można także uzyskać rozmnażając go wegetatywnie, poprzez sadzonki z odcinków korzeni lub zielonych pędów nadziemnych. W okresie jesiennym istnieje możliwość ręcznego zebrania nasion na plantacji. Ślazowiec pensylwański jest rośliną wieloletnią. Dzięki powstawaniu pączków wzrostowych na korzeniach w strefie przyłodygowej, roślina corocznie odrasta, zwiększając liczbę łodyg od jednej w pierwszym roku, do 20-30 w czwartym i następnych latach, tworząc silnie ulistniony krzew. Jest też dość odporny na niskie temperatury zimą, wytrzymuje niedostatek opadów latem i nie ma dużych wymagań w stosunku do gleby. Na glebach żyźniejszych wytwarza większą masę nadziemną, wyrastając do ponad 4 m wysokości. Użytkowanie plantacji ślazowca pensylwańskiego na cele energetyczne może trwać 15-20 lat. Plony biomasy kształtują się na poziomie 10-17 ton suchej masy z ha rocznie (w zależności od sposobu rozmnażania i warunków glebowo-klimatycznych).
Kazimierz Bochenko, Eugeniusz Mystkowski
Osoby zainteresowane zdobyciem nasion na założenie plantacji mogą kontaktować się z księdzem proboszczem, w kolejnych latach przed zrębkowaniem plantacji (tel. 85 719 29 12)