Przetwórnia zlokalizowana w Podlaskim Ośrodku Doradztwa Rolniczego w Szepietowie to miejsce gdzie teoria łączy się z praktyką. O tym przekonały się uczestniczki szkolenia wyjazdowego nt. „Przetwarzanie produktów rolniczych na poziomie gospodarstwa”.
Przetwarzanie produktów na poziomie gospodarstwa, a w szczególności produkcja serów, to zjawisko, które zyskuje na popularności w Polsce, jak również w naszym regionie. Lokalne przetwórstwo, oparte na zasobach gospodarstw, staje się nie tylko sposobem na zwiększenie dochodów rolników, ale również odpowiedzią na rosnące zapotrzebowanie konsumentów na produkty regionalne, ekologiczne i wytwarzane tradycyjnymi metodami.
Wytwarzanie serów w gospodarstwie to wieloetapowy proces, który wymaga staranności, wiedzy oraz przestrzegania odpowiednich norm sanitarnych. Podstawą jest oczywiście mleko najczęściej krowie, które musi być świeże i dobrej jakości.
Pierwszym krokiem jest podgrzanie mleka do odpowiedniej temperatury, zazwyczaj w granicach 30-40 °C, w zależności od rodzaju sera, który chcemy wytworzyć. Następnie dodaje się kultury bakterii mlekowych, które inicjują proces fermentacji. Niektóre sery wymagają dodania podpuszczki- enzymu, który przyśpiesza koagulację mleka, zmieniając je w skrzep. Kroimy powstałe skrzepy na mniejsze kawałki, co umożliwia wydzielenie serwatki. Rozmiar ziaren skrzepu, temperatura i czas jego obrabiania wpływają na konsystencję i smak finalnego sera. Po uzyskaniu odpowiedniej struktury, skrzep zostaje odsączony. Formujemy masę serową za pomocą odpowiednich foremek. Zazwyczaj sery wymagają dojrzewania przez określony czas, podczas którego uzyskują charakterystyczne walory smakowe, zapachowe i teksturę.
Uczestnicy spotkania mogli nie tylko obejrzeć cały ten proces powstawania różnych serów ale również spróbować własnych sił w produkcji tych oto specjałów. Uczestniczki, bo na szkoleniu dominowały kobiety, z uwagą słuchały Doroty Półtorak, która wtajemniczała wszystkich krok po kroku w tajniki sztuki serowarskiej. Po odbytych szkoleniach wszystkie Panie zadeklarowały chęć wykonania serów we własnych gospodarstwach domowych.
Przetwarzanie produktów na poziomie gospodarstwa, w tym produkcja serów, przynosi liczne korzyści zarówno dla samych rolników, jak i dla uczestników tego procesu.
Katarzyna Gołaszewska-Trzaska
PZDR Zambrów
