Rozwój małych gospodarstw jest nową formą wsparcia objętego Planem Strategicznym dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023-2027. Celem interwencji jest wparcie operacji, które będą przyczyniały się do zwiększenia orientacji rynkowej gospodarstwa rolnego i wzrostu wartości sprzedaży brutto produktów rolnych. Według nowego harmonogramu Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa nabór wniosków rozpocznie się 28 września i potrwa do 27 października 2023 roku.
Do kogo skierowana jest pomoc ?
Premię może uzyskać rolnik:
- jeżeli jest posiadaczem gospodarstwa , które w roku wyjściowym ma powierzchnię użytków rolnych nie większą niż 300 ha;
- w roku wyjściowym jest małym gospodarstwem, tzn. o wielkości poniżej 25 tysięcy euro;
- prowadzi działalność rolniczą, z której uzyskał przychód ze sprzedaży produktów rolnych wytworzonych w gospodarstwie w wysokości nie mniejszej niż 5 tysięcy złotych i działalność ta nie jest prowadzona wyłącznie w celach naukowo-badawczych. w przypadku ubiegania się o pomoc na operację dotyczącą produkcji ekologicznej w gospodarstwie prowadzącym produkcję ekologiczną, wysokość przychodu określa się uwzględniając przychody ze sprzedaży produktów wytworzonych metodami ekologicznymi, tj. produktów ekologicznych lub produktów w okresie konwersji;
- w dniu złożenia wniosku o przyznanie pomocy ma ukończone 18 lat – w przypadku rolnika będącego osobą fizyczną lub wspólnika spółki cywilnej będącego osobą fizyczną;
- spełnia definicję mikro, małego lub średniego przedsiębiorstwa.
Warunki dotyczące operacji
Pomoc przyznaje się na operację zapewniającą zwiększenie orientacji rynkowej gospodarstwa w wyniku jego restrukturyzacji w obszarze:
- produkcji rolnej lub produkcji rolnej i przygotowania do sprzedaży produktów rolnych wytworzonych w gospodarstwie metodami innymi niż ekologiczne lub
- produkcji ekologicznej lub produkcji ekologicznej i przygotowania do sprzedaży produktów rolnych wytwarzanych w gospodarstwie metodami ekologicznymi, lub
- rozpoczynania działalności w zakresie wprowadzania żywności (tylko produktów rolnych) na rynek w ramach krótkiego łańcucha dostaw (rolniczy handel detaliczny, sprzedaży bezpośredniej lub dostaw bezpośrednich).
Pomoc przyznaje się na operację, w wyniku realizacji której nastąpi wzrost wartości sprzedaży brutto produktów rolnych wytwarzanych w gospodarstwie, w tym żywności w ramach krótkiego łańcucha dostaw, co najmniej o 30% w stosunku do ustalonej dla gospodarstwa wartości przychodu bazowego i nie mniej niż do poziomu odpowiadającego równowartości minimalnego wynagrodzenia w roku, w którym złożono wniosek o przyznanie pomocy. W celu ustalenia przychodu ze sprzedaży produktów rolnych wytwarzanych w gospodarstwie uwzględnia się przychód udokumentowany fakturą VAT lub fakturą VAT RR, wydrukiem paragonu fiskalnego kas rejestrujących, umową kupna–sprzedaży wraz z potwierdzeniem przelewu lub informacją z ewidencji sprzedaży produktów roślinnych i zwierzęcych, o której mowa w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Forma i kwota wsparcia
Pomoc jest wypłacana beneficjentowi w formie ryczałtu w dwóch ratach Wysokość ryczałtu wynosi maksymalnie 85 % kosztów operacji.
- 120 000 złotych – gospodarstwa rozpoczynające działalność w zakresie wprowadzenia produktów na rynek w ramach krótkich łańcuchów dostaw(RHD, sprzedaż bezpośrednia, dostawy bezpośrednie) oraz gospodarstwa prowadzące produkcję ekologiczną:
I rata – 96 000 zł
II rata – 24 000 zł
- 100 000 złotych – pozostałe operacje
I rata – 80 000 zł
II rata – 20 000 zł
Wniosek o wypłatę I raty beneficjent składa nie później niż 6 miesięcy od zawarcia umowy o przyznaniu pomocy. Natomiast o wypłatę II raty rolnik składa po zrealizowaniu operacji, w pierwszym kwartale po roku docelowym nie później niż do dnia 31 sierpnia 2029r.
Inwestycje wspierane w ramach operacji
W ramach operacji będą wspierane inwestycje materialne i niematerialne służące do prowadzenia produkcji rolnej, w tym ekologicznej oraz przygotowania do sprzedaży produktów rolnych wytwarzanych w gospodarstwie lub rozpoczynania działalności w zakresie wprowadzania żywności (tylko produktów rolnych) na rynek w ramach krótkich łańcuchów dostaw, w tym:
- inwestycje budowlane,
- wyposażenie budynków lub budowli,
- zakup nowych maszyn, urządzeń i sprzętu, w tym sprzętu komputerowego,
- wartości niematerialne i prawne,
Nie przewiduje się wsparcia gospodarstw w zakresie:
- zwierząt futerkowych, z wyjątkiem królika utrzymywanego w celu produkcji surowca mięsnego;
- roślin wieloletnich na cele energetyczne;
- następujących działów specjalnych produkcji rolnej: hodowla zwierząt laboratoryjnych, ryb akwariowych, psów rasowych, kotów rasowych, entomofagów;
- sprzętu pszczelarskiego, maszyn i urządzeń wykorzystywanych na potrzeby gospodarki pasiecznej wspieranych w interwencjach w sektorze pszczelarskim;
Nie są wspierane inwestycje budowlane realizowane na gruntach innych niż stanowiące własność wnioskodawcy.
Kryteria Punktowe
Punkty przyznaje się:
- za uczestnictwo lub planowane uczestnictwo w unijnym systemie jakości:
- rolnictwo ekologiczne, pod warunkiem objęcia tym systemem co najmniej 50% powierzchni UR tego gospodarstwa – 4 punkty;
- innym niż rolnictwo ekologiczne: tj. chronione nazwy pochodzenia, chronione oznaczenia geograficzne, gwarantowane tradycyjne specjalności, chronione nazwy pochodzenia i oznaczenia geograficzne wyrobów winiarskich – 2 punkty ;
- za uczestnictwo lub planowane uczestnictwo w krajowym systemie jakości – 1 punkt;
- za udział lub planowany udział w zorganizowanych formach współpracy – 3 punkty;
- jeżeli co najmniej 50% powierzchni użytków rolnych wchodzących w skład gospodarstwa w roku wyjściowym znajduje się na ONW typ górski lub ONW typ specyficzny strefa II (w których co najmniej 50% powierzchni UR znajduje się powyżej 350 m n.p.m. – 2 punkty
- szkolenia, w których wnioskodawca wziął udział (nie wcześniej niż 3 miesiące przed miesiącem złożenia wniosku o lub planuje wziąć udział w szkoleniu związanym z zakresem operacji przewidzianym w biznesplanie – 2 punkty
W pierwszej kolejności pomoc przysługuje wnioskodawcom, którzy uzyskali największą liczbę punktów, przy czym pomoc jest przyznawana, jeżeli wnioskodawca uzyskał co najmniej 3 punkty. Spośród wnioskodawców, którzy uzyskali taką samą liczbę punktów pierwszeństwo w uzyskaniu pomocy przed pozostałymi wnioskodawcami (mężczyznami i wnioskodawcami niebędącymi osobami fizycznymi) mają kobiety. O kolejności przysługiwania pomocy w ramach grupy kobiet oraz w ramach grupy pozostałych wnioskodawców decyduje przychód bazowy w gospodarstwie, przy czym pierwszeństwo w uzyskaniu pomocy ma ten wnioskodawca, który uzyskał wyższy przychód.
Wnioski o przyznanie pomocy będą przyjmowane do 27 października 2023 r. tylko drogą elektroniczną za pośrednictwem skrzynki podawczej ePUAP.
Źródło: Wytyczne szczegółowe w zakresie przyznawania, wypłaty i zwrotu pomocy finansowej w ramach w ramach Planu Strategicznego dla wspólnej polityki rolnej na lata 2023-2027 dla interwencji I.10.5 Rozwój małych gospodarstw
Anna Czarkowska