Po raz pierwszy młodzi rolnicy będą mogli uzyskać dofinansowanie w ramach ”Premii dla młodych rolników” w ramach PS WPR, cel szczegółowy 7 „ Przyciąganie i utrzymanie młodych rolników i innych nowych rolników oraz ułatwianie rozwoju działalności gospodarczej na obszarach wiejskich” Nabór zaplanowany w harmonogramie ARiMR rozpocznie się 30 sierpnia 2023 roku i potrwa do 29 września 2023 roku.
Kto może wystąpić o dotację
O premię dla młodych rolników może ubiegać się osoba fizyczna, która w dniu złożenia wniosku o przyznanie pomocy jest pełnoletnia i ma nie więcej niż 40 lat Musi również posiadać gospodarstwo rolne o powierzchni co najmniej 1 ha i rozpocząć prowadzenie w nim działalności rolniczej.
Od kandydata na młodego rolnika wymaga się również, aby przed tym, jak stał się właścicielem (dzierżawcą) 1 ha gruntów, nie wcześniej niż 24 miesiące przed dniem złożenia wniosku o przyznanie pomocy nie miał zwierząt gospodarskich objętych obowiązkiem rejestracji w ARiMR i nie wystąpił o płatności bezpośrednie lub inną pomoc finansową unijną bądź krajową oraz nie prowadził działu specjalnego produkcji rolnej.
Ubiegający się o wsparcie musi mieć odpowiednie kwalifikacje zawodowe. W przypadku ich braku zobowiąże się do ich uzupełnienia w ciągu 3 lat od daty wypłaty I raty pomocy.
Kandydat na młodego rolnika powinien też przedłożyć biznesplan dotyczący rozwoju gospodarstwa. Wymagane będzie zobowiązanie się do zrealizowania tego biznesplanu w terminie przewidzianym w biznesplanie, lecz nie później niż do dnia upływu 3 lat od dnia wypłaty pierwszej raty pomocy.
Warunki otrzymania pomocy
Pomoc przyznaje się, jeżeli w gospodarstwie, którego rozwoju dotyczy biznesplan, planuje się prowadzenie działalności w zakresie produkcji roślinnej lub zwierzęcej, w tym produkcji materiału siewnego, szkółkarskiego, hodowlanego lub reprodukcyjnego, produkcji warzywniczej, roślin ozdobnych lub grzybów uprawnych, sadownictwa, hodowli i produkcji materiału zarodowego zwierząt, ptactwa i owadów użytkowych lub produkcji zwierzęcej typu przemysłowo-fermowego. Pomoc w tym zakresie przyznaje się na dane gospodarstwo tylko raz.
Nie przewiduje się wsparcia w gospodarstwie w zakresie: produkcji zwierząt futerkowych, z wyjątkiem królika utrzymywanego w celu produkcji surowca mięsnego, plantacji roślin wieloletnich na cele energetyczne, niektórych działów specjalnych (hodowli zwierząt laboratoryjnych, ryb akwariowych, psów i kotów rasowych)
Przez prowadzenie działalności rolniczej w gospodarstwie jako kierujący rozumie się prowadzenie przez osobę fizyczną tej działalności osobiście, na własny rachunek i we własnym imieniu oraz ponoszenie kosztów w związku z prowadzeniem tej działalności i czerpanie korzyści z jej prowadzenia.
W przypadku małżonków premię przyznaje się wyłącznie jednemu z nich, co do którego współmałżonek wyraził pisemną zgodę, niezależnie od tego czy posiadają wspólne czy odrębne gospodarstwa rolne.
Wyłączenia z przyznania pomocy – nie przyznaje się pomocy, jeżeli Wnioskodawca:
- Rozpoczął prowadzenie działalności rolniczej wcześniej niż 24 miesiące przed dniem złożenia wniosku o przyznanie pomocy,
- Otrzymał premię w ramach interwencji I. 10.5 Rozwój małych gospodarstw PS WPR
- Otrzymał premię dla młodych rolników w ramach PROW 2014-2020
- Otrzymał wsparcie na ułatwienie startu młodym rolnikom w ramach PROW 2007 – 2013
- Otrzymał wsparcie na ułatwienie startu młodym rolnikom w ramach SPO 2004 – 2006
- Pozostaje w związku małżeńskim z osobą, która korzystała z pomocy, wymienionych w punktach 1-5
Za co można uzyskać punkty
Punkty przyznawane są wg następujących kryteriów wyboru: powierzchnia użytków rolnych (do 3 punktów); kwalifikacje zawodowe (od 2 do 4 pkt); różnica wieku pomiędzy przekazującym gospodarstwo w całości i na własność a młodym rolnikiem: powyżej 15 do 25 lat (3 punkty), powyżej 25 lat (5 punkty); przejmowanie przynajmniej jednego gospodarstwa w całości (4 punkty); uczestnictwo w systemach jakości (2 punkty); rolnictwo ekologiczne (4 punkty); krajowy system jakości (1 punkt); wielkość ekonomiczna gospodarstwa wskazanego w biznesplanie (do 3 punktów); prowadzenie produkcji zwierzęcej (2 punkty); dotychczasowa aktywność zawodowa wnioskodawcy (1 punkt)
Kryteria rozstrzygające
- W pierwszej kolejności pomoc przysługuje wnioskodawcom, którzy uzyskali największą liczbę punktów, przy czym pomoc jest przyznawana, jeżeli wnioskodawca uzyskał co najmniej 7 punktów,
- W przypadku uzyskania takiej samej liczby punktów przez wnioskodawców, pierwszeństwo w uzyskaniu pomocy ma operacja realizowana przez kobietę,
- W przypadku uzyskania takiej samej liczby punktów przez wnioskodawców tej samej płci, o kolejności przysługiwania pomocy decyduje wyjściowa powierzchnia użytków rolnych w gospodarstwie, pierwszeństwo w uzyskaniu ma gospodarstwo o większej powierzchni UR
- W przypadku uzyskania takiej samej liczby punktów przez wnioskodawców tej samej płci, którzy wykazali w biznesplanie gospodarstwa o identycznej wyjściowej powierzchni UR, pierwszeństwo w uzyskaniu pomocy ma wnioskodawca młodszy.
Inwestycje wspierane w ramach operacji:
Inwestycje budowlane związane z budynkami lub budowlami wykorzystywanymi do wytwarzania nieprzetworzonych produktów rolnych lub przygotowania ich do sprzedaży; zakup nieruchomości rolnych, zakup stada podstawowego zwierząt gospodarskich, inwestycje w nasadzenia trwałe w sadach i na plantacjach wieloletnich; zakup nowych maszyn, urządzeń, wyposażenia, sprzętu w tym sprzętu komputerowego służącego wsparciu wytwarzania nieprzetworzonych produktów rolnych lub przygotowania ich do sprzedaży; zakup wartości niematerialnych i prawnych(m.in. programy komputerowe)
Nie są wspierane inwestycje: zrealizowane lub rozpoczęte przed dniem złożenia wniosku o przyznanie pomocy; polegające na dokonaniu zakupów od małżonka beneficjenta, rodzeństwa beneficjenta lub małżonka beneficjenta, wstępnego lub zstępnego beneficjenta lub małżonka beneficjenta; budowlane realizowane na gruntach innych niż stanowiące wyłączną własność wnioskodawcy lub beneficjenta, lub przedmiot jego małżeńskiej wspólności majątkowej.
Forma i kwota wsparcia
Premia w całości musi zostać przeznaczona na prowadzoną w gospodarstwie działalność rolniczą lub przygotowanie do sprzedaży produktów rolnych wytwarzanych w gospodarstwie. Ryczałt (premia) w kwocie 200 000 zł wypłacana jest w 2 ratach: pierwsza rata 140 000 zł; druga rata 60 000 złPomoc wypłaca się na wniosek o płatność (WOP) złożony:
- WOP I – w terminie 12 miesięcy od dnia przyznania pomocy,
- WOP II – składa się po realizacji biznesplanu, w I kwartale roku następującym po roku docelowym, nie później niż do dnia 31 marca 2029 r.
Warunki wypłaty I raty pomocy
- Beneficjent przejął gospodarstwo wskazane w biznesplanie dla roku wyjściowego i rozpoczął prowadzenie działalności rolniczej w tym gospodarstwie jako jedyny kierujący,
- Najpóźniej w terminie 12 m-cy od przyznania pomocy gospodarstwo beneficjenta ma minimalną powierzchnie (11,32 ha) lub wielkość ekonomiczną co najmniej 15 000 euro,
- Powierzchnia użytków rolnych stanowiących przedmiot własności beneficjenta, małżeńskiej wspólności majątkowej, użytkowania wieczystego lub dzierżawy z Zasobu Skarbu Państwa lub od jednostek samorządu terytorialnego stanowi co najmniej 50% odpowiedniej średniej powierzchni gruntów w gospodarstwie,
- Beneficjent rozpoczął prowadzenie rachunkowości rolniczej, w tym ewidencji przychodów i rozchodów w gospodarstwie,
- Beneficjent rozpoczął naukę w celu uzupełnienia kwalifikacji (wykształcenia rolniczego)- jeżeli beneficjent nie posiadał ich na etapie przyznawania pomocy
- Beneficjent przystąpił do korzystania z doradztwa indywidualnego dla osób rozpoczynających po raz pierwszy prowadzenie gospodarstwa jako młody rolnik w ramach interwencji PS WPR „Kompleksowe doradztwo rolnicze”. Uprawnienia do świadczenia tej usługi posiadają tylko pracownicy Ośrodków Doradztwa Rolniczego
Zobowiązania beneficjenta
- Realizacja założeń biznesplanu w terminie nie dłuższym niż 3 lata kalendarzowe,
- Podjęcie i realizacja działań, za które przyznano punkty z tytułu kryteriów wyboru,
- Osiągnięcie w wyniku realizacji biznesplanu (czyli najpóźniej w roku docelowym) wzrostu wielkości ekonomicznej gospodarstwa co najmniej:
- o 30% w stosunku do wielkości wyjściowej – w przypadku, gdy gospodarstwo beneficjenta miało wyjściowa wielkość ekonomiczną co najmniej 15 000 euro i mniej niż 25 000 euro
- o 20% w stosunku do wielkości wyjściowej – w przypadku, gdy gospodarstwo beneficjenta miało wyjściowa wielkość ekonomiczną co najmniej 25 000 euro i mniej niż 50 000 euro
- o 15% w stosunku do wielkości wyjściowej – w przypadku, gdy gospodarstwo beneficjenta miało wyjściowa wielkość ekonomiczną co najmniej 50 000 euro i mniej niż 100 000 euro
- o 10% w stosunku do wielkości wyjściowej – w przypadku, gdy gospodarstwo beneficjenta miało wyjściowa wielkość ekonomiczną co najmniej 100 000 euro
- do poziomu 19 500 euro – w przypadku, gdy gospodarstwo wskazane w biznesplanie dla roku wyjściowego nie spełniało wymogu wyjściowej wielkości ekonomicznej
- Osiągnięcie (najpóźniej w roku docelowym) co najmniej 60% udziału przychodów uzyskiwanych w związku z prowadzoną w gospodarstwie działalnością rolniczą we wszystkich swoich przychodach;
- Prowadzenie działalności rolniczej w gospodarstwie jako kierujący, co najmniej od dnia wypłaty pierwszej raty pomocy;
- Prowadzenie rachunkowości rolniczej, w tym ewidencji przychodów i rozchodów
- Skorzystanie z doradztwa indywidualnego dla osób rozpoczynających po raz pierwszy prowadzenie gospodarstwa jako młody rolnik w ramach interwencji PS WPR „Kompleksowe doradztwo rolnicze”
- Uzupełnienie wykształcenia- jeśli wnioskodawca nie spełniał wymogu dotyczącego posiadania odpowiednich kwalifikacji zawodowych lub umiejętności na etapie przyznawania pomocy;
- W okresie 5 lat licząc od wypłaty i raty beneficjent zobowiązany jest do:
- Prowadzenia działalności rolniczej w gospodarstwie jako kierujący,
- Utrzymanie co najmniej minimalnego wzrostu wielkości ekonomicznej,
- Utrzymanie co najmniej 60% wzrostu udziału przychodów z działalności rolniczej we wszystkich przychodach
- Utrzymania nabytych środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych,
- Prowadzenia rachunkowości rolniczej, w tym ewidencji przychodów i rozchodów
- Prowadzenia produkcji zwierzęcej (na poziomie co najmniej 50% docelowej wielkości ekonomicznej gospodarstwa) i uczestnictwa w systemach jakości – jeżeli za te kryteria uzyskał punkty.
Wnioski o przyznanie pomocy będą przyjmowane do 29 września 2023 r. tylko drogą elektroniczną za pośrednictwem skrzynki podawczej ePUAP.
Źródło: Wytyczne szczegółowe dotyczące przyznawania, wypłaty i zwrotu pomocy dla interwencji I.11 Premie dla młodych rolników w ramach Planu Strategicznego dla wspólnej polityki rolnej na lata 2023-2027
Anna Olędzka