Siew poplonów jest jedną z alternatyw wielu rolników ze względu na obowiązujące przepisy związane z utrzymaniem obszarów proekologicznych (EFA) dla gospodarstw powyżej 15 ha gruntów ornych.
Rodzaje międzyplonów:
- międzyplon ścierniskowy
- międzyplon ozimy
- wsiewki poplonowe
Owiązują ramy czasowe pozostawienia roślin na gruncie. Na polu muszą one pozostać do 15 października 2022 r. Międzyplony jare (ścierniskowe) uprawiane są po roślinach wcześniej schodzących z pola. Wysiewane są w lipcu i sierpniu z uwagi na dostęp większej ilości światła, ciepła, wilgotności. Wybierając roślinę na międzyplon należy zwracać uwagę na szybkość jej wschodów oraz na potrzeby wodne w pierwszych dniach od siewu. Roślina o wysokim zapotrzebowaniem na wodę może mieć problem z kiełkowaniem i wschodami, ponieważ zazwyczaj po żniwach dostępność wody w glebie jest dość ograniczona. Do siewu na poplony nadają się gorczyca, rzodkiew pastewna czy oleista. Popularną rośliną poplonową jest też łubin. Międzyplony ścierniskowe mogą być jedno lub wielogatunkowe. Szansę powodzenia międzyplonu ścierniskowego zwiększa wysiew mieszanki składającej się przynajmniej z kilku gatunków. Mieszanki złożone z tych samych gatunków zbóż nie są uznawane za obszar proekologiczny. Peluszka, czyli groch siewny pastewny, jest bardzo dobrym komponentem mieszanek poplonowych. Międzyplon ścierniskowy i ozimy przeciwdziała degradacji gleb, wzbogaca warstwę uprawną w materię organiczną i poprawia strukturę gleby. Dobry poplon pozostawia po sobie dużą ilość zielonej masy, z której powstanie próchnica. Uprawiane w międzyplonie rośliny magazynują również składniki pokarmowe, pobrane w okresie lata i jesieni, zapobiegając ich wypłukaniu. Niektóre gatunki, np. gorczyca, pełnią również rolę fitosanitarną.
Międzyplony ozime wysiewane są we wrześniu i październiku głównie powierzchniowo działają na strukturę gleby. Poplony ozime wymagają starannej uprawy, dlatego wysiewane mogą być również w lipcu i sierpniu. Poplony ozime chronią glebę przed warunkami atmosferycznymi. Dobrą rośliną do uprawy w międzyplonie ozimym jest facelia, która łatwo się kruszy, dzięki czemu nie stwarza problemów nawet przy stosowaniu technologii siewu bezpośredniego np. przy wysiewie kukurydzy. Dla wielu dużych gospodarstw jest jednym ze sposobów na wywiązanie się z obowiązku posiadania obszarów proekologicznych (EFA) jest zachowanie terminu wysiewu od 1 lipca do 1 października danego roku i utrzymane go na gruncie do 15 lutego kolejnego roku. Poplony te nie wytwarzają zbyt dużej ilości biomasy. Do zasiewu polecane są trawy oraz rośliny bobowate. Owies szorstki, życica trwała dobrze chronią glebę i tworzą gęsty system korzeniowy, natomiast rośliny bobowate, które powinny stanowić 70 % w mieszance zwiększają dostępność składników pokarmowych w czasie zimy.
Wsiewki poplonowe, wysiewane są na wiosnę z plonem głównym np. koniczyna z owsem. Wsiewki pozostają po zbiorze plonu głównego do kolejnego roku. Wsiewki traw lub roślin bobrowatych w uprawę główną nie mogą być realizowane, gdy uprawą główna jest trawa. Wsiewki mają więcej wilgoci do skiełkowania i wzrostu niż międzyplony ścierniskowe.
Bożena Pruszyńska
gł. sp. ds. ekologii i ochrony środowiska
