Sprzedaż ekologicznego miodu nie jest popularna w Polsce

paź 5, 2020 | Aktualności

Produkcja ekologicznego miodu nie jest popularną gałęzią rolnictwa w Polsce. Cena rynkowa takiego produktu jest wyższa o około 30% jednak jak widać nie jest to argument, który przekonuje pszczelarzy do zakładania ekologicznych pasiek. Zniechęcać mogą koszty związane z tego typu działalnością. Pierwszym krokiem jest uzyskanie Certyfikatu Zgodności co wiąże się z późniejszymi corocznymi płatnymi kontrolami. W Polsce jest 7 jednostek certyfikujących posiadających uprawnienia do certyfikacji pszczelarstwa ekologicznego. Lista ich znajduje się na stronie Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi.

  1. BIOCERT MAŁOPOLSKA Sp. z o.o., ul. Lubicz 25 A, 31-503 Kraków
  2. Polskie Centrum Badań i Certyfikacji S.A., Kłobucka 23 A, 02-699 Warszawa
  3. Centrum Jakości AgroEko Sp. z o.o., ul. Modlińska 6 lok. 207, 03-216 Warszawa
  4. AGRO BIO TEST Sp. z o.o., ul. Związek Walki Młodych 22, 02-786 Warszawa
  5. TUV Rheinland Polska Sp. z o.o., ul. 17 stycznia 56, 02-146 Warszawa
  6. EKOGWARANCJA PTRE Sp. z o.o., ul. Jacka Kaczmarskiego 27, 02-146 Warszawa
  7. PNG sp. z o.o., Cisów 77A, 26-021 Daleszyce

Przekształcenie pasieki konwencjonalnej w ekologiczną wymaga okresu minimum 12 miesięcy i wiąże się z tzw. okresem konwersji czyli gospodarowaniem wg zasad rolnictwa ekologicznego pod nadzorem jednostki certyfikującej, bez prawa znakowania miodu jako ekologiczny.

Wymogi i warunki prowadzenia pasieki ekologicznej

Jak rozpocząć proces przekształcania pasieki tradycyjnej w  ekologiczną. Aby otrzymać niezbędny certyfikat trzeba spełnić wiele warunków. Jednym z nich jest sama lokalizacja. Pasieka ekologiczna musi być położona tak, aby w promieniu 3 km źródłami nektaru i pyłku były rośliny uprawiane metodami ekologicznymi lub roślinność naturalna. Mogą to być obszary porośnięte dziką roślinnością takie jak parki narodowe, rezerwaty przyrody. Na takim terenie panuje specyficzny mikroklimat oraz wyjątkowa różnorodna roślinność. Takich miejsc do ustawienia pasieki w Polsce jest niewiele, ponieważ trudno je  znaleźć. W pasiece ekologicznej powstaje wiele gatunków i rodzajów miodów. Najlepsze dla organizmu człowieka są miody kwiatowe, które zawierają najwięcej enzymów wytwarzanych przez pszczoły w trakcie przetwarzania przynoszonego nektaru.

Następnym warunkiem musi być materiał z jakiego muszą być zbudowane ule w pasiece. Ule muszą być wykonane z naturalnych materiałów takich jak drewno, słoma lub trzcina nie stwarzających ryzyka skażenia środowiska ani produktów pszczelich.

Wyjątkiem mogą być okucia, podkarmiaczki i pokrywy dachowe oraz części korpusu wykonane zwykle ze sklejki. Ważne aby ocieplenie ścian było ze słomy lub trzciny. Do malowania uli wskazane są ekologiczne farby  i lakiery wodorozcieńczalne. Ule wykonane z pianki poliuretanowej i styropianu są zabronione.

W pasiece ekologicznej nie stosuje się chemicznych środków używanych do walki z warozzą, nie stosuje się antybiotyków i nie korzysta z pożytków, które nie podlegają zabezpieczeniu chemicznymi środkami ochrony roślin. Wosk pszczeli stosowany do nowych węz musi pochodzić z jednostek produkcji ekologicznej. W okresie konwersji należy wymienić wosk w pasiece na wosk ekologiczny. W obecnej chwili są trudności w zdobyciu takiego wosku, ponieważ w naszym kraju jest zarejestrowanych 27 pasiek ekologicznych. Tak wiec jest ich niewiele, a produkcja wosku ekologicznego jest niewystarczająca. Pszczelarze zakupują go za granicą. W wosku ekologicznym nie można stwierdzić pozostałości środków warozobójczych. Zabrania się stosowania syntetycznych repelentów podczas czynności pozyskiwania miodu. Lokalizacja pasieki z dala od ruchliwych dróg, autostrad, odpowiednia odległość pasieki od spalarni śmieci, itp. To wszystko uniemożliwia znalezienie się szkodliwych substancji w miodach, pyłkach, pierzdze, mleczku pszczelim czy propolisie.

Ważną kwestią jest przygotowanie pszczół do zimowli. Prawdziwy pszczelarz pozostawia pszczoły na naturalnym miodzie. Jeśli to możliwe w większości na miodzie nawłociowym. Nie zawsze jednak jest to możliwe dlatego też do dokarmiania zimowego pszczół można używać jedynie cukru ekologicznego. W kraju jest on dostępny, ale trzykrotnie droższy od konwencjonalnego. Tak więc podraża on koszty prowadzenia pasieki, a sprzedaż ekologicznego miodu nie zawsze się opłaca.

Formy sprzedaży ekologicznego miodu – rejestracja

Z gospodarstwa pasiecznego sprzedaż miodu i produktów pszczelarskich takich jak propolis, pierzga, pyłek pszczeli, mleczko pszczele odbywać się może w ramach sprzedaży bezpośredniej i rolniczego handlu detalicznego. Którą z tych form wybierze pszczelarz zależy tylko od niego. Każda z tych form  działalności ma inne uwarunkowania dotyczące wielkości, zakresu i obszaru produkcji miodu inne wymogi weterynaryjne jakie powinny być spełnione przy produkcji miodu. W obu przypadkach pszczelarz musi zarejestrować swoją działalność w Powiatowym Inspektoracie Weterynarii właściwym ze względu na miejsce położenia gospodarstwa pasiecznego. Sprzedaż miodu i produktów pszczelich w tym pyłku pszczelego, pierzgi, mleczka pszczelego nadzoruje powiatowy lekarz weterynarii właściwy ze względu na miejsce położenia pasieki.

Projekt technologiczny

Przy prowadzeniu produkcji ekologicznego miodu w ramach rolniczego handlu detalicznego należy spełnić przede wszystkim wymagania rozporządzenia (WE) nr 852/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie higieny środków spożywczych. Przy RHD nie jest potrzebny projekt technologiczny zakładu, a działalność można prowadzić w przydomowej kuchni.

Inaczej jest przy rejestracji w ramach sprzedaży bezpośredniej. Zgodnie z art. 19 ustawy o produktach pochodzenia zwierzęcego, przed rozpoczęciem działalności, tj. przed uzyskaniem pozwolenia na budowę lub przed rozpoczęciem modernizacji czy remontu i dostosowywania budynków lub pomieszczeń do planowanej działalności, należy sporządzić projekt technologiczny pasieki i przesłać go właściwemu terytorialnie powiatowemu lekarzowi weterynarii wraz z wnioskiem o zatwierdzenie projektu. Projekt technologiczny nie jest projektem budowlanym. Jeśli projekt spełnia wymagania określone w rozporządzeniu, powiatowy lekarz weterynarii zatwierdza go w drodze decyzji administracyjnej, w terminie 30 dni od dnia wszczęcia postępowania w tej sprawie.

Wymagania dla projektu technologicznego określone są w rozporządzeniu Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 18 marca 2013 r. w sprawie wymagań jakie powinien spełniać projekt technologiczny zakładu, w którym ma być prowadzona produkcja produktów pochodzenia zwierzęcego.

Oznacza to, że po uzyskaniu decyzji zatwierdzającej projekt technologiczny, a następnie dostosowaniu pomieszczeń (budynku) do prowadzenia pasieki, na minimum 30 dni przed dniem planowanego rozpoczęcia sprzedaży należy złożyć pisemny wniosek do powiatowego lekarza weterynarii o wpis do rejestru zakładów. Wniosek musi zawierać między innymi nazwisko, imię, adres wnioskodawcy lub adres siedziby firmy, numer ewidencyjny, rodzaj i miejsce planowanego wykonywania działalności.

Rozpoczęcie prowadzenia działalności jest możliwe dopiero  po otrzymaniu od powiatowego lekarza weterynarii decyzji administracyjnej w sprawie wpisu pasieki do rejestru zakładów i nadania pasiece weterynaryjnego numeru identyfikacyjnego.

Prowadzenie ewidencji – dokumentacja

W pasiece ekologicznej pszczelarz prowadzi pełną ewidencję wszystkich prac wykonywanych w pasiece oraz pełną ewidencję pozyskiwanego i sprzedawanego miodu i wszystkich produktów pszczelich bez względu na wybór formy sprzedaży.  Podmiot prowadzący zarówno rolniczy handel detaliczny jak i sprzedaż bezpośrednią prowadzi i przechowuje dokumentację umożliwiającą określenie ilości żywności zbywanej rocznie, odrębnie za każdy rok kalendarzowy, zawierającą następujące informacje:

1) numer kolejnego wpisu;

2) datę zbycia produktów pszczelich nieprzetworzonych;

3) ilość zbytych produktów pszczelich nieprzetworzonych

4) rodzaj zbytych produktów pszczelich nieprzetworzonych

Ewidencja sprzedaży za każdy rok podatkowy w ramach RHD powinna  zawierać co najmniej następujące informacje:

– numer kolejnego wpisu,

– datę uzyskania przychodu,

– kwotę przychodu,

– przychód narastająco od początku roku

– ilość i rodzaj przetworzonych produktów pszczelich

Pszczelarz sprzedając na targowisku lub w domu swoje miody powinien mieć przy sobie ewidencję sprzedaży. Dzienne przychody ewidencjonowane powinny być  w dniu sprzedaży.  Ewidencje można  sporządzać prowadzić w wersji elektronicznej lub papierowej. Dokumentacja ta może być prowadzona zarówno do celów podatkowych jak również do celów inspekcji kontrolującej. W przypadku miodu jest to Inspekcja Weterynaryjna i Inspekcja Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych.

Limity sprzedaży

W przypadku sprzedaży bezpośredniej nie ma określonego limitu sprzedanego miodu, natomiast sam zbyt może odbywać się na terenie danego województwa, oraz województw  ościennych. W przypadku rolniczego handlu detalicznego obszar sprzedaży nie jest określony ani zawężony terytorialnie.

W rolniczym handlu detalicznym możliwa jest sprzedaż żywności w ramach limitów, które zostały określone w Rozporządzeniu Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z  16 grudnia 2016 r. w  sprawie maksymalnej ilości żywności zbywanej ramach rolniczego handlu detalicznego oraz zakresu sposobu jej dokumentowania – Dz. U. poz. 2159. W przypadku miodu maksymalne ilość jest określona w załączniku nr 3 do ww. rozporządzenia. Produkty pszczele nieprzetworzone, w tym miód, pyłek pszczeli, pierzga, mleczko pszczele określono w kg w zależności od posiadanych pni pszczelich:

– do 5 rodzin  pszczelich –  150 kg

– do 10 rodzin pszczelich – 300 kg

– do 20 rodzin pszczelich – 600 kg

– do 30 rodzin pszczelich – 900kg

– do 40 rodzin pszczelich –1200 kg

– do 50 rodzin pszczelich – 1500 kg

– do 60 rodzin pszczelich – 1800 kg

– do 70 rodzin pszczelich – 2100 kg

– do 80 rodzin pszczelich –2400 kg

Powyżej 80 rodzin pszczelich rolnik nie może sprzedawać w ramach RHD, ale może bez problemu sprzedawać swoje produkty z pasieki w ramach sprzedaży bezpośrednie niemniej jednak musi wiedzieć, że w przypadku ilości powyżej 80 rodzin podlegać będzie działom specjalnym produkcji rolnej, a wiąże się to z płaceniem podatku dochodowego do Urzędu Skarbowego.

Sprzedaż w ramach RHD wyprodukowanego miodu we własnym gospodarstwie może odbywać się w miejscu jej wytworzenia, na wystawach, festynach, targach, kiermaszach. Jej sprzedaż będzie możliwa tylko bezpośrednio do konsumenta końcowego z gospodarstwa rolnika.

Oznakowanie stoiska

W miejscu sprzedaży i zbycia żywności w ramach rolniczego handlu detalicznego stoisko musi być oznakowane widoczną dla konsumenta tabliczką. Na niej umieszcza się w sposób czytelny i widoczny napis „Rolniczy Handel Detaliczny” Pszczelarz musi zamieścić:

  • Imię nazwisko, nazwę i siedzibę podmiotu prowadzącego rolniczy handel detaliczny
  • Adres miejsca prowadzenia produkcji miodu.
  • Weterynaryjny numer identyfikacyjny podmiotu prowadzącego rolniczy handel detaliczny

W przypadku sprzedaży bezpośredniej oznakowanie stoiska nie jest konieczne, ale wskazane chociażby ze względów marketingowych.

.

 

                                                                                  Bożena Pruszyńska

 

Odsłony : 814
Skip to content