Zmiany w obszarach proekologicznych

mar 13, 2018 | Aktualności

Nowelizacja przepisów w zakresie zazielenienia dotyczy przede wszystkim obszarów proekologicznych oraz dywersyfikacji upraw. Obszary EFA bez środków ochrony roślin to zmiana która wynika z wprowadzonego rozporządzenia Komisji Europejskiej nr 2017/1155, które jasno określa, że w przypadku:

  • gruntów ugorowanych
  • stref kwalifikujących się hektarów na obrzeżach lasu
  • międzyplonów i okrywy zielonej
  • upraw wiążących azot

zakazane jest stosowanie środków ochrony roślin. Zakaz ten obowiązuje przez cały okres utrzymania danego obszaru EFA na polu. W przypadku np. upraw bobowatych grubonasiennych (strączkowych) przeznaczonych na zazielenienie zakaz ten będzie obowiązywał od siewu do zbioru i ma dotyczyć także stosowania zapraw nasiennych.

Wprowadzone będą również 3 nowe rodzaje obszarów proekologicznych:

  •  obszary z miskantem
  • obszary z rożnikiem przerośniętym
  •  grunty ugorowane z roślinami miododajnymi

Wprowadzono pewne korzystne rozwiązania, takie jak:

  • ujednolicenie wielkości elementów EFA,
  • umożliwienie deklarowania części obszaru EFA z powierzchni większego obiektu,
  • zwiększenie współczynników ważenia dla zagajników o krótkiej rotacji (z 0,3 do 0,5) oraz upraw wiążących azot (z 0,7 do 1),
  • uproszczenia w zakresie zwolnień z praktyki EFA – analogiczne do zwolnień w zakresie dywersyfikacji upraw dotyczące zniesienia limitu 30 ha (ponad 75% udział traw, ugorów, strączkowych),

jak również określono nowe wymogi, które zaostrzają dotychczasowe przepisy dotyczące utrzymania obszarów proekologicznych, tj.;

  • wydłużenie okresu utrzymywania międzyplonów z 6 do 8 tygodni,
  • zakaz stosowania środków ochrony roślin na obszarach produkcyjnych EFA.

Zmianie uległy także zasady dywersyfikacji upraw tj. w przypadku gdy np. rośliny warzywne lub zioła były uprawiane na bardzo małych powierzchniach musiały być oddzielnie wskazywane we wniosku o płatność. Od 2018 r. za jedną uprawę – uprawę mieszaną – zostaną uznane obszary, na których prowadzone będą obok siebie odrębne uprawy, z których każda (np. marchew, pietruszka, seler, itd.) ma powierzchnię mniejszą niż 0,1 ha (ich łączna powierzchnia może być większa od 0,1 ha).

Nowej zmianie ulega także zasada traktowania mieszanek powstałych przez wysiew mieszanki nasion, które są uprawiane jako uprawa główna (nie dotyczy to mieszanek zaliczanych do kategorii trawy i inne rośliny pastewne, czyli np. mieszanek bobowatych drobnonasiennych z trawą, mieszanek traw). Do 2017r. obszary, na których wysiewana była mieszanka nasion, uznawane były za jedną uprawę, niezależnie od poszczególnych roślin zawartych w mieszance (przykładowo, w przypadku obecności w gospodarstwie: mieszanki zbożowej, mieszanki strączkowo-zbożowej oraz mieszanki strączkowo-słonecznikowej, były one zaliczone do tej samej uprawy czyli uprawy mieszanej). Od 2018r. obszary na których wysiewana będzie mieszanka nasion będą uznawane za oddzielne uprawy, pod warunkiem, że będzie można ustalić, że gatunki z różnych mieszanek nasion różnią się od siebie. Oznacza to, że w przypadku uprawy w jednym gospodarstwie np.:

  • mieszanki jęczmienia jarego z owsem siewnym,
  • mieszanki żyta ozimego z wyką kosmatą,
  • mieszanki bobiku z łubinem żółtym i z wyką siewną,

uprawy takie będą traktowane jako oddzielne uprawy. Dodatkowo od 2018 r. pszenica orkisz będzie stanowiła odrębną uprawę w ramach dywersyfikacji upraw.

ELEMENTY KRAJOBRAZU/ELEMENTY EFA:

Do najważniejszych zmian w tym zakresie m.in. należy:

  • ujednolicenie parametrów/wielkości obszarów EFA dla oczek wodnych oraz zagajników śródpolnych włączając w to drzewa, zakrzaczenia i kamienie – dla tych elementów określono maksymalną wielkość 0,3 ha (w tym zwiększono powierzchnię oczek wodnych zaliczanych do EFA z 0,1 ha do 0,3 ha).
  • połączenie stref buforowych i miedz w jedną kategorię oraz tak jak dotychczas w przypadku miedz, określono limit 20 m szerokości dla stref buforowych zaliczanychdo EFA,
  • zwiększenie do 20 metrów maksymalnej szerokości dla pasów gruntów kwalifikujących się do płatności wzdłuż obrzeży lasu, na których nie jest prowadzona produkcja, zwiększono ich maksymalną szerokość. Dotychczas szerokość ta wynosiła 10 metrów – zarówno dla pasów z produkcją, jak i bez produkcji,
  • dopuszczenie możliwości wykorzystywania do EFA elementów, które przekraczają parametry określone w przepisach UE.

Obowiązek utrzymania obszarów proekologicznych (obszary EFA) dotyczy rolników posiadających ponad 15 ha gruntów ornych. Co do zasady, wymóg zobowiązuje rolnika do przeznaczenia powierzchni odpowiadającej 5% powierzchni gruntów ornych na obszary EFA. Niemniej jednak, w przypadku gdy rolnik posiada w gospodarstwie: elementy krajobrazu (przylegające do gruntów ornych), strefy buforowe/miedze (przylegające do gruntów ornych), zagajniki o krótkiej rotacji bądź obszary zalesione spełniające kryteria obszarów proekologicznych, obszary te również uwzględnia się przy wyliczaniu 5% powierzchni EFA.

Przykład:

OBSZAR                                                                         POWIERZCHNIA

GRUNT ORNY (GO)                                                                 40 ha

ZAGAJNIK O KRÓTKIEJ ROTACJI (potencjalne EFA)                     5 ha

STREFY BUFOROWE/MIEDZE (przylegające do GO)                    5 ha

PODSTAWA DO WYLICZENIA 5% EFA                                          50 ha

POWIERZCHNIA POTENCJALNEGO EFA                                         10 ha

MINIMALNA WYMAGANA POWIERZCHNIA EFA (5%)                       2,5 ha

Zmiana podejścia dotycząca możliwości deklarowania części obszaru EFA z powierzchni większego obiektu, nie może obejmować sytuacji w których obszar EFA zostanie zadeklarowany z obiektu nie uwzględnionego w katalogu EFA, np. jako EFA zostanie zadeklarowane oczko wodne z powierzchni jeziora lub zagajnik z powierzchni lasu. Dlatego, w przypadku deklarowania elementów krajobrazu (EFA), oprócz kryteriów określonych na poziomie unijnym, należy również mieć na uwadze, następujące wymogi:

  • oczka wodne – maksymalna wielkość elementu możliwa do zadeklarowania do EFA wynosi 0,3 ha z obiektów nie większych niż 1 ha;
  • zagajniki śródpolne – maksymalna wielkość elementu możliwa do zadeklarowania do EFA wynosi 0,3 ha z obiektów nie większych niż 0,5 ha. Zagajniki nie mogą stanowić części lasu;
  • żywopłoty, pasy zadrzewione – maksymalna szerokość elementu możliwa do zadeklarowania do EFA wynosi 10 m. Możliwość wykorzystania do EFA elementów szerszych, niż 10 m. Elementy te nie mogą stanowić części lasu;
  • zadrzewienia liniowe – do EFA zaliczane będą, tak jak dotychczas zadrzewienia obejmujące drzewa o średnicy korony wynoszącej przynajmniej 4 m; odległość między koronami drzew nie powinna przekraczać 5 m. Elementy te nie mogą stanowić części lasu;
  • pojedyncze drzewa – za EFA uznawane będą, tak jak do tej pory, drzewa o średnicy wynoszącej przynajmniej 4 m korony.

MIĘDZYPLONY/POKRYWA ZIELONA

Od 2018 r. za międzyplony w ramach EFA uznane będą również wsiewki roślin bobowatych w uprawę główną (do 2017 r. za EFA uznawane były tylko wsiewki trawy
w uprawę główną).

Ponadto w wyniku zmiany przepisów UE w zakresie zazielenienia, w ramach której wprowadzono obowiązkowy wymóg utrzymywania międzyplonów/pokrywy zielonej przez okres co najmniej 8 tygodni, konieczne było również dostosowanie przepisów krajowych w tym zakresie. W związku z tym, zmianie ulegną przepisy dotyczące wysiewu i okresu utrzymania międzyplonów ścierniskowych. Terminy wysiewu i utrzymania określone dla międzyplonu ozimego pozostają bez zmian.

Od 2018 r. wprowadzono dwie możliwości realizacji wymogów dotyczących międzyplonu ścierniskowego:

  • stały termin wysiewu oraz stały termin utrzymania, tj. wysiew – w okresie od dnia 1 lipca do dnia 20 sierpnia; utrzymanie co najmniej do dnia 15 października lub
  • indywidualne podejście, tj. wysiew – w okresie od dnia 1 lipca do dnia 20 sierpnia; utrzymanie przez (co najmniej) 8 tygodni od dnia wysiewu mieszanki. Dzień wysiewu należy wskazać w oświadczeniu złożonym do kierownika biura powiatowego Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, w terminie 7 dni od dnia wysiewu mieszanki.

źródło: www.minrol.gov.pl

Mariusz Kiewlak

Odsłony : 213
Skip to content