Zapoznanie się z innowacyjnymi rozwiązaniami w gospodarstwach prowadzących chów i hodowlę bydła ras mięsnych oraz w zakładzie przetwórstwa mięsnego produkującym „wołowinę sezonowaną” było celem wyjazdu studyjnego podlaskich rolników, doradców i naukowców do województwa śląskiego.
Pierwszym obiektem, który odwiedziliśmy było gospodarstwo rolne Pana Jacka Klimzy w miejscowości Łagiewniki Wielkie. Na powierzchni 150 hektarów użytków rolnych w 2 obiektach inwentarskich rolnik utrzymuje 100 szt. zwierząt, rasy Limousine, Charolaise oraz mało spotykanej w naszym kraju- Blonde d’Aquitaine wyróżniającej się szczególnie dobrymi przyrostami wysoko jakościowego mięsa. Hodowla tej rasy rozpoczęła się w 2012 roku od sprowadzenia z Francji 10 cielnych jałówek. Dziś stado liczy ponad 20 sztuk dorosłych krów oraz jałowice i cielęta. Pan Jacek pomimo stosunkowo krótkiej przygody z rasą Blonde d’Aquitainezdobył już wyróżnieniana wystawach hodowlanych. Planuje rozbudować stado do 50 krów mamek. Charakterystyczne dla gospodarstwa jest również to, że pierwsze krycie w stadzie jest sztuczne tzw. inseminacja. Dopiero kolejne krycia są już naturalne. Pan Jacek sprzedaje oprócz jałówek hodowlanych również buhajki jako rozpłodniki, co czyni go liderem wśród producentów nasienia buhajów rasy Blonde d’Aquitaine.
Podczas wizyty u Pana Jacka Klimzy, uczestnicy szczególnie interesowali się rozwiązaniami technicznymi zastosowanymi w gospodarstwie, a zwłaszcza w nowoczesnych budynkach inwentarskich, na budowę których gospodarz skorzystał z funduszy unijnych. Dopytywali się, w jaki sposób oraz gdzie sprzedaje swoje zwierzęta, w jakim wieku, co jest najbardziej opłacalne. Na wszystkie pytania otrzymali bardzo obszernie i konkretnie odpowiedzi.
Nie mniej ciekawym było drugie wizytowane gospodarstwo rolne, Pani Dżesiki Grabińskiej, położone w malowniczej okolicy wsi Kluczno. Kolonijne położenie gospodarstwa umożliwia spokojne oraz bezpieczne utrzymywanie stada około 150 szt. bydła rasy Limousine, w tym 40 mamek (planuje zwiększyć do 60). Zwierzęta latem przebywają na pastwiskach, a w okresie zimowym żywione są sianokiszonką, kiszonką z kukurydzy oraz paszą treściwą, którą gospodarze sami produkują w gospodarstwie. Posiadają 70 hektarów własnej ziemi oraz drugie tyle dzierżaw. Chów bydła mięsnego na dużą skalę państwo Grabińscy rozpoczęli w 2014 roku, dlatego też swoim gospodarstwie mają jeszcze niewielkie stado bydła mlecznego holsztyńsko fryzyjskiego. Jest to dla nich dodatkowy dochód, do czasu, aż ich stado rasy Limousine osiągnie zaplanowaną liczebność i zyski z utrzymania bydła mięsnego będą bardziej zadawalające. Uczestnicy wyjazdu byli bardzo zainteresowani w jaki sposób jest przeprowadzana selekcja bydła oraz sposoby produkcji paszy, ilości zadawane podczas karmienia, jak wpływa pasza na jakość mięsa. Ciekawość również wzbudzały czas przyrostu mięsnego u zwierząt oraz wiek w jakim zwierzęta najbardziej się opłaca sprzedawać i z jakiego wieku zwierzęta posiadają najlepszą kulinarnie wołowinę. Państwo Grabińscy bardzo ciepło przyjęli wycieczkę, udzielili wielu wskazówek hodowlanych i rad z zakresu produkcji pasz oraz rozbudowy obiektów inwentarskich.
Innowacje w przetwarzaniu wołowiny
Drugi dzień wyjazdu to wizyta w rodzinnej firmie „P.P.U.H. Henryk Kowalczyk” w Bargłach koło Częstochowy . Firma została założona w 1990 roku jako sklep mięsny. W 1993 roku rozpoczęto ubój mięsa, na początku na potrzeby własnych sklepów, a później również innych zakładów produkcyjnych i hurtowni. Obecnie Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Usługowo-Handlowe Henryk Kowalczyk tworzą: ubojnia bydła i zakład rozbioru mięsa. Od czerwca 2008 roku rozbiór mięsa odbywa się w nowowybudowanym, nowoczesnym zakładzie spełniającym wymogi Unii Europejskiej. Zakład zatrudnia ponad 100 osób. Firma dysponuje własną bazą transportową, która dostarcza towar bezpośrednio do magazynu klienta. Zakład rozbioru prowadzi rozbiór ćwierci wołowych (głównie z bydła młodego pochodzenia krajowego) na elementy kulinarne. Ze względu na wysoką jakość wyrobów pozyskał w krótkim czasie wielu odbiorców, do których należą hurtownie oraz duże sieci handlowe w kraju, Unii Europejskiej, Japonii, Izraelu oraz w krajach trzecich. Oferuje w ciągłej sprzedaży całą gamę elementów kulinarnych z mięsa wołowego, pakowanych lub luzem. Jako jedna z nielicznych firm w kraju produkuje tzw.” mięsa wołowe sezonowane”. Dojrzewanie wołowiny odbywa się w temperaturze 4 st. C w okresie 3 – 4 tygodni. Dojrzewają tylko określone elementy, na które jest zapotrzebowanie w gastronomii. Ubojnia i zakład rozbioru zostały przystosowane także do wymagań produkcji mięs koszernych oraz uboju rytualnego Halal.
Podczas rozmów z przedsiębiorcą dużo mówiono o właściwej promocji wołowiny w kraju jak i za granicą. Wejście polskich producentów na rynek europejski jest utrudniony, ponieważ tradycyjnie zdominowany jest on przez francuskich producentów i trzeba wielu zabiegów promocyjnych, aby przekonać konsumentów również do polskiej wołowiny. Właściciel firmy podkreślał, że sukces jaki osiągnął to praca dwóch pokoleń Kowalczyków. Wiele pracy włożono w promocję swoich produktów np. dostarczali próbki produktów do hoteli, gastronomii, sieci handlowych, ale co szczególnie podkreślał cały czas w firmie dbano o odpowiednią jakość surowca, którą odbiorcy stawiają na pierwszym miejscu.
Firma Pana Kowalczyka w sposób innowacyjny zagospodarowuje powstałe w ubojni i rozbieralni odpady organiczne, produkując z nich nawóz mineralno – organiczny OrCal® w oparciu o technologię FuelCal*. Prezentując innowacyjną metodę zagospodarowania uciążliwych odpadów Pan Kowalczyk podkreślał liczne atuty wytwarzanego nawozu. Przeszedł on wszelkie testy i jest dopuszczony do stosowania w rolnictwie.
Skład chemiczny nawozu:
– zawartość tlenku wapnia (CaO) min. 25%
– zawartość substancji organicznej min. 20%
– zawartość azotu (N) min. 1,60%
– zawartość fosforu – 0,90%
Wyjazd studyjny, który zorganizował Podlaski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Szepietowie w ramach Sieci na rzecz innowacji w rolnictwie i na obszarach wiejskich (SIR) w dniach 19 – 20 września, odbył się w ramach operacji „Konsolidacja producentów wołowiny z wykorzystaniem dobrych praktyk”.
* technologia stworzona i dystrybuowana przez firmę Evergreen Solutions Sp. z o.o. z Pyrzyc. FuelCal® pozwala na całościowe przetworzenie odpadu na nawóz mineralno-organiczny bądź komponenty paliwowe, czyli produkty gotowe do wprowadzenia na rynek.
Aneta Drobek
Ewa Grabarz
Projekt opracowany przez Podlaski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Szepietowie.
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Krajowej Sieci Obszarów Wiejskich Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020
Instytucja Zarządzająca Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020
– Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi