Województwo podlaskie posiada (w stosunku do kraju) gorsze warunki glebowe i klimatyczne. Tym samym okres wegetacji roślin jest na tym terenie krótszy. W związku z tym zaleca się oziminy siać wcześniej. Według Centralnego Ośrodka Badania Odmian Roślin Uprawnych optymalne terminy siewu zbóż ozimych na Podlasiu są następujące:
• pszenica ozima (15-25 wrzesień)
• pszenżyto i żyto ozime (10-20 wrzesień)
• jęczmień ozimy (5-15 wrzesień).
W przypadku ich opóźnienia wskazane jest zwiększenie ilości wysiewu o 10%.
Ilość wysiewu danej odmiany w kg/ha obliczamy wg wzoru:
Iw – ilość wysiewu w kg/ha
n – ilość ziarn w szt./m2
MTZ – masa tysiąca ziarn (g)
w – czystość (%) x siła kiełkowania (%).
Ilość ziarn na 1 m2 jest uzależniona od gatunku zboża i kompleksu przydatności rolniczej gleby. Na terenie województwa podlaskiego występują następujące kompleksy (w nawiasach podano odpowiadające im klasy bonitacyjne gleb): 2 – pszenny dobry (IIIa i IIIb), 3 – pszenny wadliwy (IVa i IVb), 4 – żytni b. dobry (IIIb i IVa), 5 – żytni dobry (IVb i IVa), 6 – żytni słaby (IVb i V), 7 – żytni b. słaby (VI), 8 -zbożowo-pastewny mocny (IVb i IVa, rzadko IIIb lub IIIa), 9 – zbożowo-pastewny słaby (od IVb do VI). Ustalone przez COBORU normy wysiewu do doświadczeń (które można z powodzeniem stosować w praktyce rolniczej) przedstawia tab 1.
Na podstawie przeprowadzonych doświadczeń PDO (Porejestrowe Doświadczalnictwo Odmianowe) z oceną plonowania zbóż ozimych, w roku 2005 do siewu polecane są odmiany:
• pszenica ozima – Kobra Plus, Tonacja, Soraja, Sława, Finezja
• pszenżyto ozime – Kazo, Woltario, Sorento, Fidelio, Witon
• żyto ozime – Bosmo, Fernando F1, Stach F1, Kier, Walet, Rostockie.
W dobry, kwalifikowany materiał siewny będzie można zaopatrzyć się w przedsiębiorstwach nasiennych prowadzących kontraktację na terenie województwa podlaskiego. Przy zakupie rolnik otrzymuje również etykietę, zawierającą dane o wartości siewnej ziarna. Dzięki niej będzie można określić ilość wysiewu w kg/ha dla dowolnej odmiany.
|
Gatunek zboża
|
Ilość ziarn w szt./m2 w zależności od kompleksu glebowego
|
||||
| Pszenżyto ozime | kompleks glebowy |
1,2
|
3,4,8
|
5
|
6
|
| ilość ziarn/m2 |
350
|
400
|
450
|
500
|
|
| Żyto | kompleks glebowy |
1, 2, 3
|
4, 8
|
5
|
6
|
| ilość ziarn/m2 |
250 (200)*
|
300 (250)*
|
350 (300)*
|
430 (400)*
|
|
| Pszenica ozima | kompleks glebowy |
1, 2
|
3, 4, 8
|
5
|
|
| ilość ziarn/m2 |
450
|
500
|
550
|
||
| Jęczmień ozimy | kompleks glebowy |
1,2
|
3,4,8
|
5,6
|
|
| ilość ziarn/m2 |
350
|
400
|
450
|
||
Opracowano na podstawie:
1. „Dobór odmian do doświadczeń w sezonie 2004/2005”. COBORU Słupia Wielka, 2004
2. Waloryzacja agroekologiczna obszaru Zielone Płuca Polski, woj. łomżyńskie. IUNG Puławy, 1994
Krzysztof Zawojski