Efekty produkcyjne, ochrony środowiska (gleby i wody) oraz zachowania krajobrazu poprzez wprowadzenie nowego PROW 2014-2020 dotyczącego zasad i warunków przyznawania płatności na rok 2015.

Płatność za zazielenienie i wymogi stawiane do uzyskania płatności

• Dywersyfikacja upraw – gospodarstwa 10-30 ha GO wymóg uprawy co najmniej dwóch upraw w tym jedna do 75% powierzchni, gospodarstwo powyżej 30 ha minimum trzy uprawy w tym jedna uprawa do 75%, natomiast dwie do 95% powierzchni. Trudności do spełnienia mieli ci co już w okresie jesiennym obsieli pola oziminami, natomiast w okresie wiosennym można było dostosować zasiewy do wymogów. Ten system wsparcia poprawił stosowanie zmianowania roślin na danym polu. Prawidłowe zmianowanie roślin wpływa bezpośrednio na wysokość plonów, zachowania integrowanej ochrony roślin oraz ochrony środowiska naturalnego.
• Utrzymanie trwałych użytków zielonych w gospodarstwie w tym cennych przyrodniczo. Trwała łąka lub pastwisko jest dla danego gruntu najlepszą rośliną, która przez okres całego roku okrywa glebę, zapobiega erozji oraz jest siedliskiem dla wszelkich organizmów żywych. TUZ położone na terenach najniższych (doliny rzek, zbiorników wodnych) chronią środowisko i wody przed spływem nawozów i środków szkodliwych do odkrytych zbiorników wodnych.
• Obszary proekologiczne  przy wypełnianiu wniosków spotkaliśmy się z elementami EFA, które deklarowali rolnicy posiadający gospodarstwa powyżej 15 ha gruntów ornych.

Elementy EFA

• grunty ugorowane – w powiecie zambrowskim gdzie jest duże zapotrzebowania na pasze objętościowe i treściwe była znikoma ilość deklaracji.
• elementy krajobrazu – deklarowali rolnicy jeżeli odnosili się do danej działki.
• obszary z międzyplonami – międzyplon ścierniskowy lub międzyplon ozimy – ten rodzaj elementów był najczęściej deklarowany ponieważ jest najłatwiejszy do spełnienia.
• obszary objęte uprawami wiążącymi azot – element najbardziej opłacalny dla rolnika posiadający wysoki współczynnik ważenia oraz jest dodatkowa dopłata do powierzchni uprawy roślin wysokobiałkowych.

W pierwszym roku wprowadzenia nowych zasad dopłat bezpośrednich w gospodarstwach rolnicy z powiatu zambrowskiego zaczęli:

• wprowadzać zmianowanie roślin co przeciwdziała utrzymania monokultury na polach
• wprowadzać do uprawy poplony, które okrywają glebę w czasie gdy zebrany zostanie plon główny (zapobieganie erozji wodnej i wietrznej), pobieranie składników pokarmowych w okresie gdy brak jest na polu rośliny głównej (zapobieganie wymywaniu składników pokarmowych do wód oraz ulatnianiu się do atmosfery azotu – rośliny poplonowe gromadzą składniki pokarmowe a po przyoraniu oddają roślinie plonu głównego).
• wprowadzać do uprawy roślin wysokobiałkowe, co poprawia bilans zapotrzebowania na białko krajowe – nie musimy sprowadzać z zagranicy, wiązanie azotu z powietrza na własne potrzeby i pozostawienie w glebie znacznych ilości dla rośliny następczej – nawozy mineralne N są drogie, uzyskanie dodatkowej dopłaty w płatnościach co poprawia opłacalność uprawy rośliny wysokobiałkowej.

                                                                            Tadeusz Lipski