Spełnienie Zasad Wzajemnej Zgodności obowiązuje rolników ubiegających się o:

• płatności bezpośrednie do gruntów rolnych
• dopłaty ONW (pomoc finansowa z tytułu gospodarowania na obszarach górskich lub innych terenach o niekorzystnych warunkach gospodarowania)
• płatności z programu rolnośrodowiskowego
• płatności z tytułu zalesiania gruntów

Gospodarstwa korzystające z płatności podlegają wyrywkowej kontroli.

Z dniem 1 stycznia 2011 roku rozpoczął się kolejny, drugi etap wdrażania Zasad Wzajemnej Zgodności z tzw. obszaru B. W tym obszarze uwzględniono: zdrowie publiczne, zdrowie zwierząt, zgłaszanie niektórych zakaźnych chorób zwierząt oraz zdrowotność roślin.

W  Zasadach Wzajemnej Zgodności dotyczących zdrowotności roślin rolnicy są zobowiązani do przestrzegania wymogów związanych z ochroną roślin i stosowaniem środków ochrony roślin. Dotyczy wszystkich gospodarstwach stosujących środki ochrony roślin:

• Osoba wykonująca zabiegi musi posiadać aktualne zaświadczenie o ukończeniu szkolenia w zakresie stosowania środków ochrony roślin. Takie zaświadczenie jest ważne przez 5 lat.
• Sprzęt do wykonywania zabiegów ochrony roślin musi być sprawny technicznie,         a opryskiwacze muszą być atestowane co trzy lata. Potwierdzenie kontroli w formie znaku kontrolnego powinno być nalepione na opryskiwaczu.
• Magazyn środków ochrony roślin lub wydzielone miejsce składowania środków ochrony roślin i opakowań po tych środkach powinno być zamknięte przed dostępem osób nieupoważnionych i znajdować się z dala od żywności i pasz. Przechowywanie środków ochrony roślin musi być zgodne z zaleceniami producenta zawartymi na etykiecie/instrukcji dołączonej do każdego środka ochrony roślin.
• Stosowana dawka środka ochrony roślin musi być zgodna z etykietą/instrukcją stosowania, ściśle z podanymi na niej zaleceniami oraz w taki sposób, aby nie dopuścić do zagrożenia zdrowia ludzi, zwierząt i środowiska.
• Stosując środki ochrony roślin należy pamiętać o ochronie pszczół i innych organizmów pożytecznych.
• W gospodarstwie jest prowadzona ewidencja stosowania środków ochrony roślin, którą należy przechowywać w gospodarstwie przez 2 lata od zabiegu.  W ewidencji czyli dokumencie który musi prowadzić każdy producent stosujący środki ochrony roślin muszą być zawarte następujące informacje: nazwa rośliny, produktu roślinnego lub przedmiotu, powierzchnia uprawy i magazynów, powierzchnia uprawy na której były wykonywane zabiegi ochrony, terminy zabiegów ochrony, nazwy stosowanych środków, dawki stosowanych środków oraz przyczyny stosowania środków.

Zachowanie wymogów zdrowotności roślin wiąże się  z przestrzeganiem zakazów i ograniczeń stosowania środków ochrony roślin. Dlatego można stosować wyłącznie środki ochrony roślin dopuszczone do obrotu w Polsce i zawsze zgodnie z etykietą-instrukcją stosowania, ściśle z podanymi w niej zaleceniami. Nie można na przykład stosować środków dopuszczonych do obrotu do ochrony uprawy i w celu zwalczania patogenów nie wymienionych na etykiecie. Zabiegi trzeba wykonywać w taki sposób, aby nie dopuścić do zagrożenia zdrowia człowieka, zwierząt lub środowiska, a więc bezwzględnie przestrzegać zalecanych okresów karencji i prewencji. Technologię ochrony roślin w gospodarstwie wprowadza się z uwzględnieniem stosowania w pierwszej kolejności metod biologicznych, agrotechnicznych,  hodowlanych lub integrowanej ochrony roślin. Dlatego każdy producent zanim zastosuje chemiczne środki ochrony roślin jest zobowiązany do zastosowania  w pierwszej kolejności metod naturalnych. Środki ochrony roślin na terenie otwartym można stosować, gdy prędkość wiatru nie przekracza 3 m/s. Miejsce stosowania środka ochrony roślin jest oddalone o co najmniej 5 m od krawędzi jezdni dróg publicznych, z wyłączeniem dróg publicznych zaliczanych do kategorii dróg gminnych,  powiatowych i o co najmniej 20 m od pasiek, plantacji roślin zielarskich, rezerwatów przyrody, parków narodowych, stanowisk roślin objętych ochroną gatunkową, wód powierzchniowych oraz od granicy wewnętrznego terenu ochrony strefy pośredniej ujęć wody.

W zakresie zdrowotności roślin kontrolowane są środki ochrony roślin stosowane  w gospodarstwie, a w szczególności, czy są one dopuszczone do obrotu w Polsce oraz czy są stosowane we właściwych dawkach. Kontrolą objęty jest stan techniczny sprzętu do wykonywania zabiegów ochrony roślin, sposób przechowywania środków ochrony roślin       i postępowanie z pustymi opakowaniami. Należy przypuszczać, że od okazania wymaganych zaświadczeń, atestu opryskiwacza, przedstawienia magazynu oraz prowadzonej ewidencji rozpoczynać się będzie kontrola. Organem odpowiedzialnym za kontrole wymogów wzajemnej zgodności w zakresie zdrowotności roślin jest Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa.

Alina Maciąg