Zalecenia i wymogi Dobrej Kultury Rolnej w zakresie stosowania środków ochrony roślin podstawę prawną znajdują w Ustawie o ochronie roślin uprawnych z dnia 18 grudnia 2003 r. (Dz.U. nr 11, poz. 94 z dnia 27 stycznia 2004 r. z późniejszymi zmianami). Stosowanie się do tych wymogów jest bardzo ważne z punktu widzenia skuteczności i efektywności zabiegów ochrony roślin ale jeszcze ważniejsze z punktu widzenia ochrony środowiska. Zgodnie z wymogami DKR, chemiczne środki ochrony roślin powinny być stosowane jako uzupełnienie metod agrotechnicznych i biologicznych i tylko w przypadku, kiedy szkodliwość agrofaga (chwasty, choroby, szkodniki) przekracza próg ekonomicznej szkodliwości. Aby uniknąć niekorzystnych skutków stosowania chemicznych środków ochrony roślin dla środowiska naturalnego wykonawca zabiegów (rolnik) powinien pamiętać, że:
- w gospodarstwach rolnych mogą być stosowane tylko środki ochrony roślin dopuszczone do obrotu i stosowania przepisami o ochronie roślin uprawnych lub o rolnictwie ekologicznym. Wykaz zamieszczany jest co roku w Dzienniku Urzędowym Rzeczpospolitej Polskiej „Monitor Polski”. Informacja na ten temat znajduje się także na opakowaniu pestycydu,
- środki ochrony roślin należy stosować wyłącznie do celów określonych w etykiecie – instrukcji stosowania i ściśle według podanych w niej zaleceń,
- zabiegi chemicznej ochrony roślin powinny być wykonywane tylko sprawnym technicznie (atestowanym) opryskiwaczem, przez osoby posiadające aktualne zaświadczenie o przeszkoleniu w tym zakresie. Nie ma obowiązku atestacji opryskiwaczy ręcznych,
- środki ochrony roślin na terenie otwartym można stosować jeżeli prędkość wiatru nie przekracza 3 m/s, a miejsce stosowania środka jest oddalone co najmniej 5 m od dróg publicznych i co najmniej 20 m od budynków mieszkalnych i zabudowań inwentarskich, pasiek, upraw zielarskich, ogrodów działkowych, rezerwatów przyrody, wód powierzchniowych oraz od granicy wewnętrznego terenu ochrony strefy pośredniej źródeł i ujęć wód. W odległości mniejszej niż 20 m od ww. obiektów zabrania się też zakładania upraw wymagających intensywnego stosowania środków ochrony roślin,
- przy stosowaniu środków ochrony roślin rolnicy zobowiązani są do przestrzegania okresów karencji i prewencji,
- właściciele gruntów, na których wykonywane były zabiegi ochrony roślin zobowiązani są do prowadzenia ewidencji wykonywanych zabiegów oraz do jej przechowywania przez co najmniej dwa lata od dnia wykonania zabiegu. Ewidencja ta powinna obejmować:
– nazwę rośliny, produktu roślinnego lub przedmiotu
– powierzchnie uprawy roślin, lub obiektów magazynowych
– powierzchnie, na których są wykonywane zabiegi ochrony roslin oraz terminy ich wykonywania
– nazwy zastosowanych środków ochrony roślin i ich dawki
– przyczyny zastosowania środków ochrony roślin
Działania kontrolne z zakresu stosowania środków ochrony roślin sprawować będą ARiMR oraz Inspekcja Ochrony Roślin i Nasiennictwa. Będą one polegały przede wszystkim na sprawdzeniu:
- czy stosowane środki dopuszczone są do obrotu i stosowania
- zaświadczenia o przeszkoleniu oraz aktualności atestu opryskiwacza ciągnikowego
- sposobu i terminu stosowania środków ochrony roślin na podstawie prowadzonej przez rolnika ewidencji zabiegów oraz rachunków zakupu.
inż. Stanisław Dudziuk