Ustalenie dawek azotu dla upraw polowych w okresie wiosny na podstawie badań zawartości azotu mineralnego: N-NH4 i N-NO3 w glebie.
Zawartość azotu mineralnego w glebie w okresie wczesnej wiosny jest podstawowym czynnikiem warunkującym dawki azotu dla roślin. Do oceny ilości azotu w glebie w kg Nmin/ha na konkretnym polu konieczne jest wykonanie badań laboratoryjnych próbek z 2 poziomów: 0-30 i 31-60 cm. Wyniki tych badań umożliwiają dokonanie korekty dawek azotu dla prognozowanego plonu, zalecanych w powszechnym doradztwie nawozowym, np. w „Zaleceniach nawozowych dla roślin uprawy polowej i trwałych użytków zielonych” – instrukcja upowszechnieniowa nr 151 Puławy 2008.
Badania te wykonuje się tuż przed lub w okresie ruszenia wegetacji ozimin i przed wysiewem roślin jarych. Do oceny wyników badań w okresie wczesnej wiosny wykorzystuje się, opracowane przez IUNG-PIB w Puławach, przedziały zawartości azotu mineralnego w kg/ha w zależności od kategorii agronomicznej badanej gleby, które przedstawia tabela.
Zawartość azotu mineralnego w kg/ha w zależności od kategorii agronomicznej gleby
Kategoria agronomiczna gleby
|
Zawartość Nmin w glebie w kg/ha
– suma z poziomów: 0-30 i 31-60 cm |
||||
---|---|---|---|---|---|
bardzo niska
|
niska
|
średnia
|
wysoka
|
bardzo wysoka
|
|
Bardzo lekka Lekka Średnia i ciężka |
do 30
do 40 do 50 |
31-50
41-60 51-70 |
51-70
61-80 71-90 |
71-90
81-100 91-100 |
pow. 90
pow. 100 pow. 100 |
Jeśli wynik testu laboratoryjnego Nmin wykazuje wysoką lub bardzo wysoką zawartość składnika w glebie do głębokości 60 cm, to planowaną dawkę nawozów można zmniejszyć o różnicę pomiędzy zawartością Nmin stwierdzoną w glebie pobranej z pola i górną granicą zawartości średniej dla takiej gleby.
. W przypadku zawartości bardzo niskiej lub niskiej zalecaną dawkę N należy zwiększyć o różnicę pomiędzy dolną granicą zawartości średniej i oznaczoną ilością Nmin w glebie.
. Jeśli wynik testu mieści się w przedziale zawartości średniej, dawka N pozostaje bez zmian.
Przykład 1: Za pomocą testu Nmin w glebie średniej (do głębokości 60 cm) stwierdzono 50 kg N/ha.
Planowaną dawkę azotu należy zwiększyć o (71 kg N/ha – 50 kg N/ha) 21 kg N/ha.
Przykład 2: Zawartość Nmin w glebie lekkiej wynosi 110 kg N/ha. Dawkę azotu można zmniejszyć o (110 kg N/ha – 80 kg N/ha) 30 kg N/ha.
Jan Grabowski, Rafał Piszcz
Okręgowa Stacja Chemiczno-Rolnicza w Białymstoku