Rolnicy, którzy są zarejestrowanymi płatnikami podatku VAT mają możliwość zakupienia samochodu osobowego lub ciężarowego do swojego gospodarstwa i odliczenia z tego tytułu podatku VAT. Po jakimś czasie samochody firmowe, które są zbędne najczęściej zostają sprzedane, darowane lub zlikwidowane. Każda z tych czynności wywołuje określone skutki podatkowe.

Jestem podatnikiem VAT. Czy mogę zakupić samochód osobowy do gospodarstwa i jakie odliczenie mi przysługuje?

Rolnik, który prowadzi gospodarstwo rolne i rozlicza się z podatku VAT ma prawo do zakupu samochodu. Przy zakupie samochodu osobowego wykorzystywanego zarówno do prowadzenia działalności rolniczej, jak i do celów prywatnych ma prawo do odliczenia 50% VAT wykazanego na fakturze zakupu. Jeżeli samochód osobowy będzie wykorzystywany zarówno do celów działalności rolniczej jak i prywatnej to zgodnie z ogólną zasadą przewidzianą w ustawie o VAT istnieje możliwość odliczania również wszystkich wydatków na części, serwisowanie, naprawę oraz nabycie innych towarów i usług związanych z eksploatacją i użytkowaniem pojazdu z prawem do odliczenia 50% kwoty podatku naliczonego. Istnieje też możliwość odliczenia 100% VAT od zakupu samochodu osobowego. Warunkiem jest jego całkowite wykorzystywanie w działalności rolniczej, ugruntowane brakiem możliwości użycia go do celów prywatnych. Dla potwierdzenia wykorzystywania pojazdu wyłącznie do celów działalności rolniczej rolnik ma obowiązek prowadzenia ewidencji przebiegu pojazdu, z której wynikać będzie, że wykluczone jest użycie pojazdu do celów niezwiązanych z działalnością rolniczą. Ewidencję tę należy prowadzić od dnia rozpoczęcia wykorzystywania pojazdu samochodowego wyłącznie do działalności rolniczej. W zależności w jaki sposób będzie Pan wykorzystywał samochód w swoim gospodarstwie, to w takiej części będzie przysługiwało odliczenie podatku VAT. Najczęściej rolnicy samochody osobowe wykorzystują zarówno do działalności rolniczej jak i prywatnej, i korzystają z 50% odliczenia podatku VAT.

Czy mogę zakupić samochód ciężarowy do gospodarstwa i odliczyć podatek VAT?

Rolnik oprócz zakupu samochodu osobowego ma możliwość zakupu samochodu ciężarowego do swojego gospodarstwa. W przypadku gdy pojazd ten spełnia definicję samochodu ciężarowego zgodnie z ustawą o VAT, rolnikowi przysługuje pełne odliczenie podatku VAT. Dla celów podatku od towarów i usług, samochodem ciężarowym jest samochód o masie całkowitej powyżej 3,5 tony. Dla tego pojazdu nie ma obowiązku prowadzenia ewidencji przebiegu pojazdu i przysługuje odliczenie VAT 100% zarówno przy nabyciu pojazdu jak również przy odliczaniu kosztów eksploatacyjnych bez obowiązku prowadzenia kilometrówki dla celów VAT.

Jakie będą skutki podatkowe jeśli chcę przekazać samochód wykorzystywany w działalności rolniczej na cele prywatne?

Jeśli posiadał Pan prawo do odliczenia VAT konieczne jest wykazanie podatku VAT należnego w deklaracji VAT za okres, w którym następuje sprzedaż. W przypadku gdy odliczył Pan 50% podatku VAT od nabycia pojazdu, w momencie przekazania go na cele prywatne ma Pan możliwość skorygowania nieodliczonej części podatku VAT pod warunkiem jeśli wycofanie samochodu wykorzystywanego prywatnie i w działalności nastąpi w okresie trwania korekty tj. 12 miesięcy przy samochodach o wartości poniżej 15 000 zł, a 5 lat w przypadku o wartości większej niż 15 000 zł.

Czy mogę darować synowi samochód osobowy, od którego odliczyłem podatek VAT?

Opodatkowanie podatkiem VAT podlega m.in. odpłatna dostawa towarów. W myśl tych przepisów przez odpłatną dostawę rozumie się również nieodpłatnie przekazanie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w tym wszelkie darowizny. W związku z tym samochód, który chce Pan darować synowi przy założeniu, że wcześniej przy jego nabyciu skorzystał Pan z odliczenia podatku naliczonego, to taką transakcję należy opodatkować podatkiem VAT.

Artykuł: Samochody w gospodarstwie rolnym – Wiadomości Rolnicze Nr 5/2021  strona 37

Anna Czarkowska

PODR Szepietowo