„Podmioty zainteresowane restrukturyzacją swoich zadłużonych gospodarstw rolnych mogą uzyskać pomoc formie oprocentowanej pożyczki na spłatę zadłużenia powstałego w związku z prowadzeniem działalności rolniczej. Pożyczki na spłatę zadłużenia mogą być udzielane do 31 grudnia 2021 r.
Kto może ubiegać się o pomoc
Pomoc przysługuje na restrukturyzację długu o charakterze pieniężnym powstałego w związku z prowadzeniem działalności rolniczej, zwanego dalej „zadłużeniem”, podmiotowi prowadzącemu gospodarstwo rolne, który:
1. jest osobą fizyczną,
2. ma miejsce zamieszkania albo siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
3. jest właścicielem gospodarstwa rolnego
4. jest mikro, małym lub średnim przedsiębiorstwem ,
5. co najmniej od 3 lat prowadzi działalność rolniczą, za którą uważa się produkcję roślinną i zwierzęcą, w tym również produkcję materiału siewnego, szkółkarskiego, hodowlanego oraz reprodukcyjnego, produkcję warzywniczą, roślin ozdobnych, grzybów uprawnych, sadownictwa, hodowlę i produkcję materiału zarodowego zwierząt, ptactwa i owadów użytkowych, produkcję zwierzęcą typu przemysłowego fermowego oraz chów i hodowlę ryb, w gospodarstwie wymienionym w pkt 3, licząc od dnia powstania wobec tego podmiotu obowiązku podatkowego w zakresie podatku rolnego w odniesieniu do gruntów wchodzących w skład tego gospodarstwa,
6. jest niewypłacalny, tzn. utracił zdolność do wykonywania swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych, tj. jeżeli opóźnienie w wykonaniu zobowiązań pieniężnych przekracza trzy miesiące
7. znajduje się w trudnej sytuacji.
Co może być przedmiotem restrukturyzacji
Przedmiotem restrukturyzacji mogą być wymagalne i niewymagalne długi o charakterze pieniężnym, powstałe w związku z prowadzeniem działalności rolniczej w gospodarstwie rolnym, m.in. zobowiązania:
1) cywilnoprawne, w tym powstałe wobec ARiMR (np. z tytułu podlegających zwrotowi dopłat do oprocentowania kredytów bankowych, niespłaconych pożyczek, z tytułu podlegających zwrotowi dotacji w ramach PROW i innych programów finansowanych przy udziale środków UE), zadłużenie z tytułu kredytów komercyjnych zaciągniętych na realizację inwestycji objętych pomocą w ramach PROW i innych, w tym tzw. kredytów pomostowych,
2) publicznoprawne, w tym powstałe wobec takich instytucji jak Urzędy Skarbowe, Zakład Ubezpieczeń Społecznych, Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (np. z tytułu podlegających zwrotowi dopłat bezpośrednich),
w kwotach wynikających z planu restrukturyzacji, przy czym pożyczka może zostać udzielona wyłącznie na długi wymagalne ( wymagalne są wtedy, kiedy się przekracza termin spłaty, a należności stają się długami)

Restrukturyzacja może obejmować jeden z następujących elementów lub ich większą liczbę:
1) reorganizację i racjonalizację działalności beneficjenta w celu zwiększenia jego wydajności obejmującą zazwyczaj wycofanie się z działalności przynoszącej straty,
2) restrukturyzację istniejącej działalności, która może odzyskać konkurencyjność,
3) dywersyfikację w kierunku nowych i rentownych rodzajów działalności,
4) restrukturyzację finansową w formie zastrzyków kapitałowych dokonywanych przez nowych lub istniejących udziałowców,
5) redukcję zadłużenia przez istniejących wierzycieli.

Pomoc na restrukturyzację zadłużenia może zostać udzielona temu samemu podmiotowi tylko jeden raz w ciągu dziesięciu lat.

Komu nie przysługuje pomoc

Pożyczka nie może zostać udzielona:
1) podmiotowi prowadzącemu gospodarstwo rolne:
a) znajdującemu się w likwidacji lub w upadłości,
b) wobec którego toczy się postępowanie restrukturyzacyjne,
c) który nadal dysponuje wcześniejszą pomocą niezgodną z prawem
2) na restrukturyzację długów powstałych w związku z prowadzeniem działalności innej niż rolnicza,
3) podmiotowi, który otrzymał pomoc na ratowanie lub restrukturyzację lub tymczasowe wsparcie restrukturyzacyjne w ciągu ostatnich 10 lat bądź otrzymał jakąkolwiek pomoc niezgłoszoną.

Do wniosku o udzielenie pożyczki na sfinansowanie spłaty zadłużenia powstałego w związku z prowadzeniem działalności rolniczej dołącza się m.in. plan restrukturyzacji
Wzór planu restrukturyzacji został opracowany przez Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi i jest dostępny na stronie internetowej Ministerstwa

Jak poprawnie sporządzić plan restrukturyzacji w celu przywrócenia zdolności do pokrywania kosztów prowadzonej działalności rolniczej oraz spłaty zobowiązań
Plan powinien zawierać:
1) Podstawowe dane o pożyczkobiorcy
2) Opis sytuacji gospodarstwa rolnego przed uzyskaniem pomocy, zawierający opis przyczyn trudności gospodarstwa, słabych punktów prowadzonej działalności rolniczej, które doprowadziły do jego niewypłacalności oraz sposobu przywrócenia zdolności płatniczych , opis przewidywanej sytuacji gospodarstwa rolnego po uzyskaniu pomocy,

3) Analizę i ocenę stanu ekonomiczno-finansowego podmiotu prowadzącego gospodarstwo rolne, ocenę przyczyn powodujących niewypłacalność i działań zarządczych, które mogły do niej doprowadzić a także, w stosownych przypadkach, wskazanie konieczności wprowadzenia stosownych zmian w systemie zarządzania gospodarstwem rolnym,
4) Opis działań, które będą podejmowane w celu przywrócenia podmiotowi prowadzącemu gospodarstwo rolne zdolności do pokrywania kosztów prowadzonej działalności rolniczej oraz spłaty zobowiązań finansowych,
5) Wskazanie źródeł finansowania działań oraz prognozę efektów ekonomiczno-finansowych ich wdrożenia,
6) Harmonogram wdrożenia działań oraz ostateczny termin wdrożenia planu restrukturyzacji,
7) Wskazanie okresu restrukturyzacji, w którym nastąpi przywrócenie podmiotowi prowadzącemu gospodarstwo rolne zdolności do pokrywania kosztów prowadzonej działalności rolniczej oraz spłaty zobowiązań finansowych,
8) Oczekiwane wyniki planowanej restrukturyzacji przedstawione w scenariuszu podstawowym i scenariuszu pesymistycznym – w tym celów, w planie restrukturyzacji ma być uwzględniony m.in. aktualny stan popytu i podaży oraz prognoza popytu na surowce produkowane w danym gospodarstwie rolnym i podaży tych surowców oraz główne czynniki kosztów dla danego sektora produkcji rolniczej odzwierciedlające założenia scenariusza podstawowego i scenariusza pesymistycznego. Plan ma pokazać mocne i słabe strony producenta rolnego oraz prowadzonej przez niego działalności rolniczej – scenariusze mają się odnosić do wyników uzyskanych w danym sektorze produkcji rolniczej w jednostce administracyjnej (województwo) lub w FADN (siec danych rachunkowych gospodarstw rolnych),
9) Datę sporządzenia planu restrukturyzacji oraz podpis osoby sporządzającej plan restrukturyzacji i podmiotu prowadzącego gospodarstwo rolne.
Kolejnym krokiem jest złożenie przez podmiot prowadzący gospodarstwo rolne do właściwego ze względu na miejsce jego zamieszkania albo siedzibę wojewódzkiego ośrodka doradztwa rolniczego, zwanego dalej WODR, planu restrukturyzacji wraz z wnioskiem o jego akceptację.
Uzyskanie przez podmiot prowadzący gospodarstwo rolne opinii dyrektora WODR na temat złożonego planu restrukturyzacji następuje w terminie 30 dni od dnia złożenia wniosku wraz z planem restrukturyzacji.
Zatwierdzony przez dyrektora wojewódzkiego ośrodka doradztwa rolniczego plan restrukturyzacji jest załącznikiem do wniosku o pożyczkę składanym w ARiMR

Oprocentowanie pożyczki jest zmienne i wynosi rocznie nie mniej niż wysokość stopy bazowej opublikowanej przez KE na jej stronie internetowej, obowiązującej w dniu udzielenia pożyczki, powiększonej o 4 punkty procentowe.
Kwota pożyczki nie może przekroczyć 5 mln zł i wysokości długów wymagalnych
Pożyczka może zostać udzielona maksymalnie na okres 15 lat z rocznym okresem karencji w spłacie pożyczki.
Wypłata pożyczki nastąpi na rachunek wierzyciela, na podstawie kopii umów lub innych dokumentów, z których wynikają zobowiązania.

Pożyczkobiorca zobowiązany jest do wniesienia wkładu własnego, który wyliczany jest na podstawie kwoty długu podlegającej restrukturyzacji, i wynosi co najmniej:
1. 25% kosztów restrukturyzacji – w przypadku mikro i małego przedsiębiorcy,
2. 40% kosztów restrukturyzacji – w przypadku średniego przedsiębiorcy.
Wkład własny można zapewnić m.in.:
1) ze środków własnych podmiotu ubiegającego się o pożyczkę,
2) w drodze pozyskania nowego kapitału zewnętrznego na warunkach rynkowych, np. środki kredytu komercyjnego lub środki pochodzące ze sprzedaży majątku,
3) w drodze pozyskania nowego kapitału od obecnych udziałowców.
Wkład własny musi być rzeczywisty, tzn. faktyczny, wykluczający wszystkie przyszłe spodziewane zyski, takie jak przepływy pieniężne i musi być możliwie najwyższy, a także musi zostać udokumentowany w wiarygodny sposób, stosownie do środka restrukturyzacji. Zostanie on zweryfikowany podczas zatwierdzania planu restrukturyzacji.
Ostatnim krokiem jest złożenie przez podmiot prowadzący gospodarstwo rolne w biurze powiatowym ARiMR właściwym ze względu na miejsce zamieszkania albo siedzibę podmiotu wniosku o pożyczkę wraz z wymaganymi dokumentami.

Źródło: .arimr.gov.pl/pomoc-krajowa/pozyczka-na-sfinansowanie-splaty-zadluzenia-powstalego-w-zwiazku-z-prowadzeniem-dzialalnosci-rolnicze

Anna Olędzka