Główną przeszkodą, dla wielu rolników, uniemożliwiającą przejście na ekologiczne sposoby gospodarowania jest obawa przed zagrożeniem ze strony chwastów oraz brakiem możliwości ich skutecznego zwalczania.
Zanim wyprodukowano herbicydy chwasty w zbożach zwalczano w różny sposób, obecnie wraca się do tych rozwiązań. Ekologiczna ochrona przed chwastami w głównym stopniu opiera się na szeregu następujących po sobie zabiegach uprawowych i pielęgnacyjnych.
Działaniami zwiększającymi konkurencyjność roślin uprawnych w stosunku do chwastów są m.in.:
– wybór gatunków i odmian dobrze dostosowanych do warunków klimatycznych i glebowych,
– używanie do siewu dobrych nasion, wysiew nasion na odpowiednią głębokość,
– nawożenie zgodne z wymaganiami rolnictwa ekologicznego,
– dobór stanowiska, ochrona przed chorobami i szkodnikami.
Uprawom najbardziej zagrażają chwasty pojawiające się w początkowym okresie wegetacji. Jak najwcześniejsze usuwanie chwastów zapewni roślinom optymalne warunki wzrostu i ograniczy ujemne skutki zachwaszczenia.
Podstawowymi sposobami zwalczania chwastów w uprawie ekologicznej są mechaniczne zabiegi prostymi urządzeniami rolniczymi. Obecnie w dość powszechnym użyciu jest druciana brona chwastownik. Jest to narzędzie dwustronne o dwóch rodzajach zębów – krótszych i dłuższych, tworzących siatkę dostosowującą się do nierówności pola. Dzięki takiej budowie chwastownik skutecznie niszczy słabiej zakorzenione chwasty, spulchnia glebę, polepsza dostęp składników pokarmowych oraz intensyfikuje napowietrzanie gleby. Może być stosowana na polach przed wschodami zbóż i roślin okopowych oraz na polach ze zbożami do stadium krzewienia. Brona jest podstawowym narzędziem pielęgnacyjnym w uprawie ziemniaków, zarówno przed wschodami, jak i po wschodach, w fazie wzrostu roślin do wysokości 8-10 cm nad powierzchnią redliny. Ceny takich bron wynoszą około 1500 zł (w zależności od producenta).
W zasadzie jest to jedyne urządzenie rolnicze do zwalczania chwastów w zbożach, ale jego skuteczność jest wysoka. O powodzeniu walki z chwastami decyduje termin przeprowadzenia zabiegu taką broną. Najważniejsze jest jednak to, że ten sposób zwalczania chwastów jest dla środowiska bardzo przyjazny.
Arkadiusz Kalinowski