Program azotanowy obowiązuje

paź 23, 2018

12 lipca 2018 r. w Dzienniku Ustaw Rzeczpospolitej Polskiej opublikowane zostało rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 5 czerwca 2018 r w sprawie przyjęcia „Programu działań mających na celu zmniejszenie zanieczyszczenia wód azotanami pochodzącymi ze źródeł rolniczych oraz zapobieganie dalszemu zanieczyszczeniu”(Dz.U. z 2018 r. poz.1339).
Wymagania programu azotanowego obowiązują od 26 lipca 2018 roku na obszarze całego kraju. Wyjątek dotyczy sporządzania planu nawożenia azotem, który zacznie obowiązywać od 1 stycznia 2019 roku oraz przepisów dotyczących obowiązku dostosowania powierzchni lub pojemności miejsc do przechowywania nawozów naturalnych (terminy uzależnione od wielkości produkcji):

  • do 31 grudnia 2021 w przypadku podmiotów prowadzących chów lub hodowlę zwierząt gospodarskich w liczbie większej niż 210 DJP, w tym podmiotów prowadzących chów lub hodowlę drobiu powyżej 40 000 stanowisk czy też chów lub hodowlę świń powyżej 2000 stanowisk dla świń o wadze ponad 30 kg lub 750 stanowisk dla macior,
  • do 31 grudnia 2024 dotyczy podmiotów prowadzących chów lub hodowlę zwierząt w liczbie mniejszej lub równej 210 DJP.

Plan nawożenia azotem

  • Obligatoryjnie plany nawożenia azotem muszą sporządzić gospodarstwa prowadzące chów lub hodowlę drobiu powyżej 40 000 stanowisk albo chów lub hodowlę świń powyżej 2000 stanowisk dla świń o wadze ponad 30 kg lub 750 stanowisk dla macior oraz nabywcy nawozu naturalnego od tych podmiotów. Plan musi uzyskać pozytywną opinię okręgowej stacji chemiczno-rolniczej a następnie należy go dostarczyć wraz z opinią stacji, wójtowi (burmistrzowi, prezydentowi miasta) oraz wojewódzkiemu inspektorowi ochrony środowiska, właściwemu ze względu na miejsce stosowania nawozów naturalnych.
  • Plan nawożenia azotem opracowują również podmioty posiadające gospodarstwo rolne o powierzchni powyżej 100 ha użytków rolnych, lub uprawiający uprawy intensywne (np. warzywa) na gruntach ornych na powierzchni powyżej 50 ha, czy też utrzymujący obsadę większą niż 60 DJP wg. stanu średniorocznego.

Plan nawożenia azotem opracowuje się odrębnie dla każdej działki rolnej i przechowuje się w gospodarstwie przez okres 3 lat od dnia zakończenia nawożenia wykonanego na podstawie tego planu.
Rolnicy którzy nie są zobowiązani do opracowania planu nawożenia azotem, stosują nawozy w takich dawkach które nie przekraczają maksymalnych ilości azotu działającego ze wszystkich źródeł dla upraw w plonie głównym określonych w programie działań.

Sposób dokumentowania realizacji programu
Zgodnie z zapisami rozporządzenia wszystkie gospodarstwa o powierzchni większej lub równej 10 ha UR lub utrzymujące zwierzęta gospodarskie w liczbie większej lub równej 10 DJP według stanu średniorocznego zobowiązane są do:

  • prowadzenia ewidencji zabiegów agrotechnicznych związanych z nawożeniem azotem,
  • obliczeń maksymalnych dawek azotu, albo planu nawożenia azotem lub posiadania planu nawożenia.

Ewidencję prowadzi się w wersji papierowej w formie zapisów zawierających informacje o:

  • dacie zastosowania nawozu,
  • rodzaju uprawy i powierzchni uprawy, na której został zastosowany nawóz,
  • rodzaju zastosowanego nawozu,
  • zastosowanej dawce nawozu,
  • terminie przyorania nawozu naturalnego, w przypadku zastosowania tego nawozu na terenie o dużym nachyleniu.

Dokumentacja przechowywana powinna być w gospodarstwie przez okres 3 lat od dnia zakończenia nawożenia.

Terminy stosowania nawozów

Zgodnie z programem działań ostatni dopuszczalny termin stosowania nawozów mineralnych i nawozów naturalnych płynnych na gruntach ornych upływa 25 października, a na trwałych użytkach zielonych, uprawach trwałych i wieloletnich 31 października. Natomiast nawozy naturalne stałe na gruntach ornych można stosować do końca października a na trwałych użytkach zielonych, uprawach trwałych i wieloletnich do końca listopada (tab.1).
Pojemność zbiorników na nawozy naturalne płynne powinna umożliwić ich przechowywanie przez okres 6 miesięcy a powierzchnia miejsc do przechowywania nawozów naturalnych stałych przez 5 miesięcy.

Tabela 1. Terminy stosowania nawozów

Rodzaj nawozów

 

Nawozy azotowe mineralne           i nawozy naturalne płynne Nawozy naturalne stałe
Rodzaj gruntów Grunty orne 1 marca-20 października 1 marca -31 października
Grunty orne na terenie gmin objętych wykazem stanowiącym załącznik nr 2 do Programu 1 marca-15 października
Grunty orne na terenie gmin objętych wykazem stanowiącym załącznik nr 3 do Programu 1 marca-25 października
Uprawy trwałe 1 marca-31 października 1 marca-30 listopada

 

Załącznik nr 2 do Programu
Wykaz gmin, na terenie których nawozy azotowe mineralne oraz nawozy naturalne płynne można stosować na gruntach ornych w okresie od dnia 1 marca do dnia 15 października.

województwo
Kod gminy
Nazwa gminy
podlaskie
2001011
Augustów (gmina miejska)
podlaskie
2001022
Augustów ( gmina wiejska)
podlaskie
2012012
Bakałarzewo
podlaskie
2001032
Bargłów Kościelny
podlaskie
2002023
Czarna Białostocka
podlaskie
2011013
Dąbrowa Białostocka
podlaskie
2012022
Filipów
podlaskie
2009022
Giby
podlaskie
2011022
Janów
podlaskie
2012032
Jeleniewo
podlaskie
2009032
Krasnopol
podlaskie
2011043
Krynki
podlaskie
2011052
Kuźnica
podlaskie
2001043
Lipsk
podlaskie
2001052
Nowinka
podlaskie
2011062
Nowy Dwór
podlaskie
2001062
Płaska
podlaskie
2012042
Przerośl
podlaskie
2009042
Puńsk
podlaskie
2012052
Raczki
podlaskie
2012062
Rutka-Tartak
podlaskie
2009011
Sejny (gmina miejska)
podlaskie
2009052
Sejny (gmina wiejska)
podlaskie
2011072
Sidra
podlaskie
2011083
Sokółka
podlaskie
2011093
Suchowola
podlaskie
2063011
Suwałki (gmina miejska)
podlaskie
2012072
Suwałki (gmina wiejska)
podlaskie
2001072
Sztabin
podlaskie
2011102
Szudziałowo
podlaskie
2012082
Szypliszki
podlaskie
2012092
Wiżajny

Załącznik nr 3 do Programu
Wykaz gmin, na terenie których nawozy azotowe mineralne oraz nawozy naturalne płynne można stosować na gruntach ornych w okresie od dnia 1 marca do dnia 25 października

województwo
Kod gminy
Nazwa gminy
podlaskie
2014042
Szumowo

 

Tabela 14. Maksymalne ilości azotu działającego ze wszystkich źródeł 1), dla upraw w plonie głównym (N w g/ha) dla plonów uzyskiwanych w warunkach uregulowanego odczynu gleby, zbilansowanego nawożenia azotem , fosforem i potasem (NPK) i stosowania integrowanej ochrony roślin.

Rodzaj uprawy Maksymalne ilości azotu działającego ze wszystkich źródeł (N kg/ha)2)
Zboża
Gryka 100
Jęczmień jary browarny 80
Jęczmień jary pastewny 140
Jęczmień ozimy 140
Kukurydza na ziarno 240
Mieszanki zbożowe na ziarno 140
Mieszanki zbożowo-strączkowe na ziarno 100
Owies 120
Pszenica jara 160
Pszenica ozima 200
Pszenżyto 180
Żyto populacyjne 120
Żyto mieszańcowe 150
Bobowate
Bobik 30 kg z nawozów azotowych mineralnych lub

50 kg z nawozów naturalnych

Grochy
Lędźwian
Łubiny
Seradela
Soczewica
Soja
Wyka
Oleiste
Gorczyca 120
Rzepak 240
Rzepik 180
Słonecznik (nasiona) 130
Inne oleiste 160
Okopowe
Burak cukrowy 180
Burak pastewny 200
Ziemniak późny 180
Ziemniak wczesny 90
Inne 150
Pastewne
Dynia pastewna 80
Kapusta pastewna 280
Kukurydza na zielonkę 240
Grunt w użytkowaniu kośno-pastwiskowym 160
Łąka 1 pokos 60
Łąka 2 pokosy 120
Łąka 3 pokosy 160
Łąka 4 pokosy 220
Mieszanki zbożowo-strączkowe na zieloną masę 100
Bobowate na zielonkę: esparceta, komonica, koniczyna, lucerna, nostrzyk i inne 30 kg z nawozów azotowych mineralnych lub

50 kg z nawozów naturalnych

Mieszanki bobowate z trawami 150
Owies na zielonkę 120
Perko 140
Rzepak 200
Słonecznik 120
Trawy w uprawie polowej 300
Żyto na zielonkę 120
Inne, w tym uprawy trwałe
Chmiel 350
Facelia 100
Konopie 120
Len oleisty, nasiona 80
Len włóknisty, słoma 80
Mak 90
Proso 140
Sorgo, w tym zasiewy mieszane z kukurydzą 200
Tytoń 160
Rośliny energetyczne
Miskant olbrzymi 100
Ślazowiec pensylwański 100
Pozostałe 80
Warzywa wieloletnie
Warzywa: rabarbar 200
                   szczaw 150
                   chrzan 200
                   szparag 150
Warzywa polowe
Arbuz 150
Bób 60
Brokuł 250
Brukiew 150
Brukselka 250
Burak ćwikłowy 150
Cebula 200
Cukinia 180
Cykoria 150
Czosnek 120
Dynia 200
Endywia 120
Fasola 60
Jarmuż 200
Kabaczek 180
Kalafior 350
Kalarepa 150
Kapusta 300
Koper 120
Koper włoski (fenkuł) 120
Marchew 200
Melon 150
Oberżyna 180
Ogórek 200
Papryka 300
Pasternak 150
Pietruszka 100
Pomidor 180
Por 250
Rzepa 140
Rzodkiew 140
Rzodkiewka 100
Sałata 100
Seler korzeniowy 250
Seler naciowy 200
Szczypiorek 110
Szparag 200
Szpinak 150
Rośliny sadownicze
Sady 100
Krzywy owocowe 80
Truskawka 60
Uprawy szkółkarskie (sadownicze i ozdobne) polowe, gruntowe, kontenerowe
Drzewa i krzewy owocowe, truskawki 120
Siewki ozdobnych gatunków liściastych 150
Siewki roślin iglastych 120
Krzewy liściaste 140
Krzewy iglaste 80
Byliny 60
Róże 150
Rośliny ozdobne uprawy polowe, gruntowe
Hiacynt 250
Irys holenderski 200
Konwalia 120
Krokus 200
Lilia 180
Mieczyk 250
Narcyz 200
Piwonia 60
Rośliny na suche bukiety 80
Słonecznik na kwiat cięty 160
Szafirek 200
Tulipan 200
Zimowit 250
Inne gatunki gruntowych roślin ozdobnych 170

1) Z zastosowaniem równoważników nawozowych, o których mowa w tabeli 11 programu działań
2) Maksymalne ilości azotu działającego ze wszystkich źródeł należy pomniejszyć o:
1) 20% – w przypadku gleb bardzo lekkich (do 10% cząstek o wymiarach poniżej 0,02 mm);
2) 10% – w przypadku gleb lekkich (11-20% cząstek o wymiarach poniżej 0,02 mm)

Źródło:
1. Rozporządzenie rady Ministrów w sprawie przyjęcia „programu działań mających na celu zmniejszenie zanieczyszczenia wód azotanami pochodzącymi ze źródeł rolniczych oraz zapobieganie dalszemu zanieczyszczaniu” (Dz.U. z 2018 r. poz. 1339)
http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20180001339/O/D20181339.pdf

Gabriela Włostowska

Skip to content