Potencjalne obszary współpracy/ oferty zaproponowane przez przedstawicieli instytutów, jednostek naukowo-badawczych/ uczelni wyższych/ innych podmiotów podczas spotkań w ramach SIR w dn. 26-27.11.2015 r w Szepietowie i Białymstoku.

1. Prof. Irena Sielamowicz, Krajowa Izba Gospodarcza – Procesy płynięcia materiałów granulowanych w silosach – transfer wiedzy do rolnictwa
Obszar:
– ocena sposobu płynięcia ziaren w silosach i procesach technologicznych
– określenie wartości ciśnień wywieranych na ścianę przez płynący materiał w silosie
– określenie zasięgu stref zastoju w silosach

2. Dr n. Wet. Jarosław Wojciechowski, Vet Pol – Bioasekuracja podstawą produkcji trzody chlewnej
Obszary współpracy:
– zapobieganie przedostawaniu się na fermę nowych chorób
– ograniczanie szerzenia się chorób, które w stadzie są już obecne
– problemy z mikotoksynami, rola dezynfekcji
– zasady bioasekuracji w stadach świń

3. Prof. Krzysztof Heller, Instytut Włókien Naturalnych i Roślin Zielarskich, Poznań
Obszar:
Integrowane metody uprawy roślin:
– rośliny zielarskie (44 gatunki)
– len włóknisty
– len oleisty
– konopie włókniste
– rośliny energetyczne
– plantacje morwy

Innowacyjne środki ochrony roślin:
– zaprawa ekologiczna EcoHempMix właściwości fungistatyczne i repelentne
– ekologiczny środek dolistny – Fol-Eco-Hemp
– eco-len-mix– adjuwant na bazie emulgowanego fizycznie oleju lnianego
– adjuvant: Ultramix

Spostrzeżenia nt. innowacyjności:
– opracowano zalecenia dla ekologicznej uprawy wybranych gatunków roślin zielarskich: bazylia pospolita, cząber ogrodowy, lubczyk ogrodowy, majeranek ogrodowy, tymianek właściwy
– innowacyjna rola konopi w rekultywacji zdegradowanych terenów poprzemysłowych

Rewitalizacja uprawy roślin małoobszarowych:
– len włóknisty – zmiana technologii zbioru i przetwarzania – zwiększenie opłacalności dzięki potanieniu kosztów produkcji
– konopie włókniste, len – nowe kierunki wykorzystania plonów (kosmetyki, paraleki, agrochemikalia i in.)
– len włóknisty, oleisty, konopie – dofinansowanie

Agrobiznes w niszowych sektorach produkcji rolniczej:
– produkcja małotonażowa – dodatkowe źródło dochodu rolników
– włókno (woj. lubelskie)
– olej (Wielkopolska, Podlasie)
– zioła
– jedwabnik
– uprawa i wykorzystanie roślin energetycznych
– agroturystyka – len, konopie, zioła, jedwabnik – uprawa i wykorzystanie (wzbogacenie oferty warsztatów dla agroturystów)
– organizacje non profit (koła gospodyń wiejskich itp.)
– przędzenie, tkanie – włókna naturalne z jedwabiu lnu i konopi

4. Mgr Piotr Czarnota, Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej – Działalność badawczo-rozwojowa IERiGŻ oraz możliwości współpracy.
Obszary współpracy:
– agrokoszty
– FADN
– podatek dochodowy w rolnictwie
– finansowe i fiskalne uwarunkowania poprawy efektywności, zrównoważenia i konkurencyjności polskiego rolnictwa
– opracowanie modeli ekonomicznych gospodarstw, pozwalających w konkretnych warunkach glebowo – klimatycznych, przy określonej strukturze agrarnej, uzyskiwać dochody porównywalne z dochodami poza rolnictwem.
– zarządzanie gospodarstwem rolnym w oparciu o orientację rynkowa oraz wyniki prowadzonej rachunkowości rolnej.
– poradnik zdrowego stylu życia: odżywianie (wpływ poszczególnych produktów na funkcje organizmu), profilaktyka chorób cywilizacyjnych, sposoby utrzymania sprawności fizycznej i umysłowej
– przedsiębiorczość na wsi – współczesne wyzwania w kontekście prowadzenia sprzedaży bezpośredniej i małego przetwórstwa w gospodarstwach rolnych
– analiza marketingowa/biznesowa przedsiębiorstwa
– zrównoważony rozwój gospodarstw i jego wpływ na poprawę stanu środowiska
– nowe formy przedsiębiorczości: spółdzielczość, klastry, partnerstwa publiczno-prywatne
– nowe sposoby przetwarzania żywności (technologia pakowania żywności)
– nowoczesne techniki prezentacji dobrych przykładów z zakresu sprzedaży bezpośredniej i małej przetwórczości
– poprawa organizacji rynku produktów rolnych poprzez integrację poziomą grup producentów i pionową z instytucjami marketingowymi
– przedsiębiorstwo i gospodarstwo rolne wobec zmian klimatu i polityki rolnej
– poradnik zakładania sadów przydomowych: dobór odmian i ilości nasadzeń owocowych w zależności od potrzeb rodziny, stref klimatycznych, odporności na choroby

5. Dr Leszek Sergiel – Instytut Technologiczno–Przyrodniczy w Falentach – Innowacyjne maszyny, urządzenia rolnicze, rozwiązania i technologie, obszary współpracy:
– pielnik-wypalarka
– agregat uprawowo – siewny na bazie spulchniacza obrotowego
– agregat uprawowo-siewny do szerokopasowego podsiewu łąk
– aplikatory doglebowe biopreparatów, hydrożeli i nawozów
– sztuczne mokradła
– teledetekcja w ocenie polowych plantacji roślin
– bezzagonowa technologia produkcji warzyw
– ekobudynek
– wykorzystanie ścieków do produkcji biomasy
– wykorzystanie wód opadowych w gospodarstwie rolnym
– innowacyjna metoda produkcji kalibrowanych nawozów organicznych
– urządzenie do wytwarzania biogazu z nawozów naturalnych
– oczyszczalnia ścieków w ochronie zasobów wodnych na terenach wiejskich przyrodniczo cennych
– organizacja gospodarki pasterskiej w górach
– internetowa platforma informatyczna monitoringu i prognozowania deficytu i nadmiaru wody na obszarach rolniczych oraz ich skutków
– sposoby przeciwdziałania erozji na obszarach lessowych
– laboratoria

6. Dr Wojciech Nowacki – Przez innowacyjność do profesjonalizacji produkcji i rynku ziemniaka – Zakład Agronomii Ziemniaka, IHAR, Oddział w Jadwisinie
Obszary współpracy:
– propozycja dla rolników – producentów ziemniaka wysokiej jakości użytkowej i handlowej dla różnych kierunków produkcji i eksportu
– propozycja dla przemysłu skrobiowego i spożywczego stworzenia bliskiego zaplecza surowcowego
– propozycja dla biznesu w zakresie promocji tradycyjnych podlaskich produktów ziemniaczanych

7.  Prof. Andrzej Lenart, Szkoła Głowna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie – Rozwój relacji SGGW – biznes
Główne obszary badawcze/ współpracy:
– wpływ czynników zewnętrznych na środowisko obszarów wiejskich
– metody produkcji roślin z uwzględnieniem zintegrowanej ochrony
– integracja i ocena wartości przyrodniczych, kulturowych i społecznych w środowisku człowieka
– ochrona i inżynieria środowiska oraz techniczna infrastruktura terenów niezurbanizowanych
– mechanizmy biologicznej regulacji rozwoju i wzrostu zwierząt oraz roślin
– metody diagnostyki, terapii i zapobiegania chorobom zwierząt i roślin
– technologie wytwarzania nowoczesnej żywności
– podstawy doskonalenia genetycznego oraz biotechnologii roślin i zwierząt
– żywienie oraz racjonalne użytkowanie zwierząt
– marketing, ekonomika, zarządzanie i organizacja firm oraz przedsiębiorstw
– rozwój nowych technologii w aspekcie energooszczędnych i proekologicznych modeli gospodarki
– uwarunkowania sposobu żywienia i stanu odżywienia poszczególnych grup społeczno – zawodowych ludności
– nowe technologie konserwacji w przemyśle drzewnym
– ochrona zdrowia zwierząt domowych i gospodarskich

Główne obszary działalności badawczo-wdrożeniowej – Wydział Rolnictwa i Biologii:
– rola czynników siedliskowych oraz systemów upraw roli i roślin w kształtowaniu wielkości i jakości plonów roślin rolniczych
– biochemiczne aspekty produktywności roślin uprawnych
– fizjologiczne i biochemiczne reakcje roślin uprawnych na różne czynniki środowiskowe
– środowiskowe uwarunkowania genezy i użytkowania gleb w ekosystemach naturalnych i antropogenicznych

8. Mgr Magdalena Jankowska, Instytut Ochrony Roślin, Białystok
Oferta/ obszar współpracy – laboratorium:
– żywność pochodzenia roślinnego (owoce, warzywa, zioła oraz grzyby świeże, mrożone i przetworzone)
– produkty rolne (zboża w tym pasze, rośliny oleiste, tytoń itp.);
– obiekty biologiczne pochodzenia roślinnego oraz pszczelarskie (pszczoły, miód, wosk itp.);
– próbki środowiskowe (woda, gleba, rośliny itp.).

Pracownia.
Oferta/ obszar współpracy – tematyka badawcza:
– agrofagi zbóż, kukurydzy i roślin okopowych oraz ocena ich szkodliwości
– doskonalenie metod ograniczania agrofagów upraw rolniczych województwa podlaskiego
– monitoring zarazy ziemniaczanej i sygnalizacja zgodnie z programem NEG-Fri
– sygnalizacja pojawu mszyc zbieranych przy pomocy aspiratora Johnsona.

Oferta/ obszar współpracy – działalność usługowa:
– badanie skuteczności biologicznej, fitotoksycznego działania oraz optymalizacja dawkowania ś.o.r. do celów rejestracyjnych
– analiza chemiczna plonu z zastosowaniem analizatora ziarna (MTZ, wilgotność, zawartość białka i ergosterolu)
– diagnostyka porażenia zbóż patogenami grzybowymi techniką Real-Time PCR

Oferta/ obszar współpracy – działalność doradcza:
–  bezpłatne porady, konsultacje w zakresie chorób, szkodników i chwastów oraz ich
ograniczania.

9. Dr Bartłomiej Śliwiński, Instytut Biotechnologii Przemysłu Rolno-Spożywczego, Warszawa
– Innowacyjne rozwiązania w zakresie przetwórstwa rolno-spożywczego
Oferta/ Obszar współpracy poszczególnych zakładów:

Zakład Koncentratów Spożywczych i Produktów Skrobiowych:
– opracowywanie technologii i receptur wytwarzania koncentratów spożywczych,
żywności specjalnej i dietetycznej (bezglutenowa, funkcjonalna, w prewencji i terapii chorób cywilizacyjnych, dla osób starszych)
– koncentraty dietetyczne (śniadaniowe/obiadowe, roślinne)
– ekstrakty roślinne w proszku
– sterylizacja przypraw i innych surowców roślinnych

Zakład Technologii Fermentacji:
– preparaty bakteryjne na potrzeby rolnictwa (do kiszenia pasz, probiotyki dla zwierząt)
– opracowywanie i doskonalenie procesów technologicznych produkcji napojów alkoholowych z wykorzystaniem krajowych surowców (wina, cydr)
– preparaty bakteryjne na potrzeby przemysłu spożywczego (kultury starterowe
do pieczywa, kiszonych warzyw

Zakład Technologii Gorzelnictwa i Odnawialnych Źródeł Energii:
– wykorzystanie odpadów przemysłu rolno-spożywczego do produkcji biopaliw
drugiej generacji,
– technologie przetwarzania na spirytus nowych lub nietypowych surowców gorzelniczych,
– zagospodarowanie wywaru gorzelniczego do celów nawozowych, paszowych oraz produkcji biogazu,
– badania i kontrola prawidłowości przebiegu procesu technologicznego w gorzelniach

Zakład Technologii Przetworów Owocowych i Warzywnych:
– produkcja funkcjonalnych przetworów owocowych i warzywnych z wykorzystaniem krajowych surowców o właściwościach prozdrowotnych
– produkcja naturalnie mętnych i przecierowych soków ze świeżych z owoców i warzyw
– produkcja fermentowanych napojów zbożowych i owocowych
– metody utrwalania (wysokie ciśnienia hydrostatyczne, ditlenek węgla pod wysokim ciśnieniem, pulsacyjne pola elektryczne, mikrofalowe w przepływie)

Zakład Technologii Mięsa i Tłuszczu:
– opracowywanie metod oceny i klasyfikacji jakościowej żywca rzeźnego i tusz oraz innych surowców pochodzenia zwierzęcego
– doskonalenie procesów technologicznych i techniki uboju, wychładzania, rozbioru i wykrawania, produkcji mięsa kulinarnego oraz transportu i przechowywania mięsa
– badanie mechanizmów kształtowania cech jakościowych surowców i produktów żywnościowych w procesie przetwórczym i w czasie przechowywania

Zakład Technologii i Techniki Chłodnictwa:
– przechowalnictwo i chłodnictwo (również w aspekcie ochrony środowiska i gospodarki niskoemisyjnej)
– poprawa wartości żywieniowej i zdrowotnej żywności mrożonej i chłodzonej
– rozwój technologii produkcji zdrowej żywności mrożonej
– rozwój technologii chłodniczej dla żywności wygodnej o podwyższonych
walorach żywieniowych
– proekologiczne rozwiązania w systemach chłodniczych wykorzystywanych do przechowywania żywności

Kolekcja Kultur Drobnoustrojów Przemysłowych.

10. Dr Dariusz Minakowski, Wyższa Szkoła Agrobiznesu w Łomży – Lepsze wykorzystanie istniejącego potencjału wiedzy i kapitału, wskutek wprowadzenia nowych form i technologii produkcji, zwiększenie konkurencyjności oraz poprawa efektów ekonomicznych
Obszar współpracy:
– użytki zielone jako źródło paszy w warunkach intensywnej produkcji mleka z uwzględnieniem możliwości redukcji obciążenia środowiska naturalnego

11. Prof. Aleksander Kiryluk, Politechnika Białostocka – Przykłady dobrych praktyk we wdrażaniu innowacyjnych rozwiązań w rolnictwie i na obszarach wiejskich
Rodzaje innowacji w produkcji roślinnej:
– nowe nawozy i środki ochrony roślin
– nowe gatunki i odmiany roślin uprawnych
– zielarstwo
– tradycyjne gatunki odmiany roślin uprawnych
– nowe technologie uprawy
– zakup maszyn i urządzeń
– badania gleb i stosowanie nawożenia zgodnie z zasobnością
– materiał siewny kwalifikowany

Wyznaczniki (kierunki ) innowacji na obszarach wiejskich:
– różnorodność biologiczna
– ochrona siedlisk
– zmiany klimatu
– energia z biomasy
– zarządzanie zasobami środowiska
– poprawa efektywności ekonomicznej

Możliwe rodzaje innowacji w produkcji zwierzęcej:
– modernizacja pomieszczeń inwentarskich
– budowa pomieszczeń inwentarskich
– poprawa dobrostanu zwierząt
– instalacje nowych maszyn i urządzeń
– nowe gatunki i rasy zwierząt
– zmiany w żywieniu zwierząt
– zakup sztuk hodowlanych
– produkcja zwierzęca na potrzeby własnego przetwórstwa

12. Mgr Michał Skarzyński, Białostocka Fundacja Kształcenia Kadr – Wdrażanie innowacji rolniczych w województwie podlaskim
Zagadnienia pod rozwagę podczas tworzenia partnerstwa:
– zadania i cele grup operacyjnych
– kamienie milowe i etapy budowania partnerstwa
– kluczowe role i funkcje w partnerstwie
– kluczowe zasady współpracy partnerskiej

Zebrał: Tomasz Śnieciński, SIR w woj. podlaskim