Pszenica ozima orkisz wraca do łask
Artykuły w tej kategorii:
- Warsztaty polowe 2018 na terenie gminy Czyże
- Pałecznica zbóż i traw – choroba zbóż ozimych i traw
- Innowacyjne rozwiązania w produkcji zbóż i rzepaku
- Warsztaty polowe w powiecie kolneńskim
- Możliwości plonowania gryki
- Stan zbóż ozimych w powiecie siemiatyckim
- Warsztaty zbożowe w powiecie hajnowskim
- Powiat kolneński powitał warsztaty polowe deszczem
- Zapobiegaj wyleganiu zbóż
- Pszenice jakościowe
- Mieszanki owsa z jęczmieniem
- Słomiany nawóz
- Korzyści ze stosowania kwalifikowanego materiału siewnego
- Zbożowe klimaty w Szepietowie
- Szacunkowe plony zbóż w 2020 r.
- Ocena przezimowania zbóż w województwie podlaskim stan na dzień 13.04.2018 r.
- Ocena przezimowania zbóż na dzień 01.04.2020
- Proso – zapomniane zboże?
- Pożniwna ocena plonowania zbóż w województwie podlaskim w 2019 roku
- Ocena przezimowania zbóż na dzień 05.04.2019.
- Warsztaty zbożowe w gminie Czyże
- Szacunkowe plony zbóż w województwie podlaskim w 2018 roku
- Ocena wpływu przebiegu wegetacji na przezimowanie zbóż – wiosna 2017
- Szacunkowe plony zbóż w 2016 roku
- Warsztaty zbożowe na terenie gminy Czyże
- Warsztaty zbożowe w powiecie hajnowskim
- Ocena przezimowania zbóż ozimych w 2015 roku
- Orkisz, płaskurka, samopsza
- Warsztaty na plantacji zbóż
- Warsztaty zbożowe w powiecie łomżyńskim
- Precyzyjna ochrona zbóż
- Nawożenie pszenicy ozimej azotem
- Ocena przezimowania zbóż ozimych w roku 2014
- Czy uprawiać żyto mieszańcowe
- Siewy zbóż ozimych
- Pszenica ozima orkisz wraca do łask
- Podstawowe zasady nawożenia zbóż ozimych wiosną
- Zabiegi poprzedzające siew zbóż ozimych
- Co trzeba wiedzieć o uprawie poplonów ścierniskowych
- Poplony ozime
- Wołek zbożowy ciągle groźny
- Jęczmień ozimy – odpowiedzią na zmiany czynników klimatycznych
- O czym należy pamiętać przy przechowywaniu ziarna zbóż
Orkisz pszenny (Triticum spelta) był gatunkiem zboża popularnym w średniowieczu, a w czasach współczesnych spotykany jedynie w górzystych okolicach Szwajcarii, Hiszpanii, Niemiec. Obecnie jest uprawiany coraz częściej w gospodarstwach ekologicznych Europy.
Orkisz posiada kłos ościsty lub bezostny, człony osadki kłosowej długości 6-8 mm, w kłosku zazwyczaj 2 ziarna. Dotychczas uprawiane odmiany orkiszu nie wymłacały się. Obecnie w Polsce trwają prace hodowlane nad nowymi odmianami tego gatunku, które w 80-90% wymłacają się podczas zbioru kombajnowego.
Ziarno orkiszu zawiera duże ilości białka, błonnika, nienasyconych kwasów tłuszczowych, węglowodanów, witamin i biopierwiastków. Gatunek ten w chwili obecnej budzi duże zainteresowanie wśród konsumentów a w związku z tym rolników, hodowców roślin i technologów żywności. Tak duża popularność wśród konsumentów wynika z opisów w literaturze, która podaje właściwości lecznicze orkiszu. Ma on posiadać właściwości krwiotwórcze i budujące mięśnie. Jest pomocny przy zmęczeniach, alergiach i zaburzeniach przemiany materii oraz obniża poziom cholesterolu. Może również wspomagać leczenie chorób nowotworowych.
Pszenica orkisz cieszy się coraz większym zainteresowaniem wśród rolników również dlatego że jest możliwość uprawy tej rośliny w warunkach ekstensywnych szczególnie w gospodarstwach ekologicznych. Jest odporny na choroby i nie wymaga stosowania fungicydów.
Gatunek ten nie był dokładnie poznany pod kątem wymagań agrotechnicznych w tym sposobu i głębokości siewu. W latach 2005-2006 Dział Technologii Produkcji i Doświadczalnictwa PODR w Szepietowie przeprowadził 2 doświadczenia w których siew orkiszu w ilości 160 kłosków na ha wykonany był 3 sposobami:
1. siewnikiem na głębokość 5 cm
2. pod kultywator na głębokość 10 cm
3. pod pług na głębokość 15-18 cm.
Wpływ sposobu siewu na plonowanie pszenicy orkisz
|
||||||||
Sposób siewu
|
Plon kłosków
w t z ha |
MTZ
w g |
Liczba kłosów
na 1 m2 |
Liczba kłosków
w kłosie |
||||
2005 r.
|
2006 r.
|
2005 r.
|
2006 r.
|
2005 r.
|
2006 r.
|
2005 r.
|
2006 r.
|
|
Siew siewnikiem |
2,57
|
2,45
|
23,7
|
20,4
|
412
|
417
|
12,7
|
19,3
|
Siew pod kultywator |
2,39
|
2,51
|
24,1
|
20,7
|
394
|
422
|
11,2
|
20,6
|
Siew pod pług |
2,44
|
2,15
|
26,3
|
22,1
|
268
|
292
|
16,7
|
24,6
|
Doświadczenie założono w gospodarstwie ekologicznym Kazimierza Kopacza we wsi Taraskowo, gm. Wizna, na glebie kompleksu żytniego dobrego. W roku 2005 uzyskano podobne plony kłosków przy trzech różnych sposobach siewu (wyniki w tabeli). Natomiast w 2006 r. najniższy plon uzyskano na obiekcie z siewu pod pług. W obu latach prowadzenia doświadczeń na obiektach z płytszym siewem (siewnikiem i pod kultywator), obsada kłosków była wyższa o około 30-35% w stosunku do siewu pod orkę płytką. Po wykłoszeniu obserwowano większą długość kłosów na poletkach, gdzie siew wykonano pod pług i w efekcie liczba kłosków w kłosie na tym obiekcie była wyższa o 4,0-5,5 szt. (około 30%) w porównaniu z pozostałymi obiektami. W doświadczeniach założonych we wrześniu 2006 roku zwiększono wysiew kłosków do 200 kg na ha.
Dużym sukcesem, w hodowli nowych odmian pszenicy orkisz, może się poszczycić SHR Strzelce. Ziarno nowych odmian wymłaca się prawie całkowicie co czyni je bardziej atrakcyjnym w produkcji. Duże zainteresowanie orkiszem rolników, również tych gospodarujących konwencjonalnie, powoduje potrzebę poznania wymagań agrotechnicznych tego gatunku odnośnie dawek nawożenia azotowego, terminu jego stosowania jak również gęstości siewu. Doświadczenia uwzględniające te wszystkie czynniki zostały założone jesienią 2006 r. przez PODR w Szepietowie w rejonach Łomży i Sokółki, a ich wyniki zostaną poznane i opublikowane w przyszłym roku.
Jerzy Kuźmicki