Integrowana ochrona a stosowanie środków ochrony roślin

sty 16, 2015

Integrowana ochrona roślin nie wyklucza stosowania preparatów chemicznych, jednak ich użycie powinno być ostatecznością, wynikającą z nieskuteczności pozostałych metod zapobiegania, ograniczania i zwalczania organizmów szkodliwych

Podstawowym warunkiem zastosowania preparatów chemicznych jest brak możliwości wykorzystania innych metod ochrony i stwierdzenie liczebności patogenów przekraczających próg ekonomicznej szkodliwości. Aby ograniczyć liczbę zabiegów i ilość stosowanych środków do niezbędnego minimum, należy prawidłowo dobrać środek ochrony i jego dawkę, zaplanować termin zabiegu i dostosować technikę wykonania do panujących warunków atmosferycznych. Należy tak dobrać preparaty, aby ich zastosowanie miało minimalny wpływ na organizmy niebędące celem zwalczania, w szczególności na owady zapylające i naturalnych wrogów organizmów szkodliwych. Aby przeciwdziałać powstawaniu odporności organizmów szkodliwych na środki ochrony roślin, pamiętajmy o właściwym doborze i przemiennym stosowaniu preparatów o odmiennych mechanizmach działania.

Do zabiegów chemicznych wybierajmy środki o niskiej toksyczności i selektywne. Zaleca się stosowanie preparatów o jak najmniejszej szkodliwości i jak najkrótszym okresie karencji i prewencji. W przypadku konieczności powtórzenia zabiegu, w celu niedopuszczenia do powstania odporności u zwalczanych organizmów, zaleca się stosowanie środków ochrony roślin z różnych grup chemicznych. Środki należy stosować w odpowiedniej fazie rozwoju rośliny i patogenu, aby ich działanie było optymalne.

Dawka środka ochrony

Dawki, w jakich należy stosować dany środek ochrony, podane są na etykiecie stosowania i nie można ich przekraczać. Dopuszcza się stosowanie dawek niższych niż zalecane przez producentów, np. w przypadku, gdy zwalczamy młodsze stadia rozwojowe organizmów szkodliwych, które są bardziej wrażliwe na działanie niższych dawek. Przekłada się to na korzyści finansowe, gdyż zużywamy mniejsze ilości preparatów chemicznych i wody. Należy jednak pamiętać, że zmniejszenie dawki środka może przyczyniać się do wystąpienia odporności na daną substancję czynną u zwalczanych organizmów szkodliwych.

W przypadku zastosowania mieszanin istnieje ryzyko, ponieważ w wyniku niekorzystnych warunków środowiskowych, klimatycznych i technicznych nawet znane i przebadane mieszaniny, mogą wywołać negatywne efekty m.in. fitotoksyczność. Należy także pamiętać, że w przypadku zastosowania dawek zredukowanych, odpowiedzialność za ich stosowanie spoczywa na rolniku. Producent środka ponosi odpowiedzialność za jego niewłaściwe działanie tylko wtedy, kiedy został on zastosowany zgodnie z etykietą. Stosowanie niższych dawek pociąga za sobą przyjęcie na siebie odpowiedzialności za skuteczność zabiegu.

Terminy zabiegów

Ustalenie optymalnego terminu wykonania zabiegu ma duże znaczenie dla jego skuteczności i obniżenia liczebności organizmów szkodliwych do poziomu, który nie będzie zagrażał uprawie i nie dopuści do odbudowania populacji szkodnika wymagającej powtórnego zabiegu. W ustalaniu terminu należy wykorzystywać wyniki lustracji prowadzonych upraw i dostępne dane dotyczące sygnalizacji pojawu szkodników.

Technika ochrony roślin

Stosowanie chemicznych preparatów w ramach integrowanej ochrony wymaga precyzyjnej i przyjaznej dla środowiska techniki ochrony roślin. Sprzęt do przeprowadzania zabiegu musi być sprawny technicznie, co potwierdza protokół i znak kontrolny na zbiorniku. Operator sprzętu musi posiadać aktualne zaświadczenie o ukończeniu szkolenia w tym zakresie. Zabiegi chemicznej ochrony roślin należy przeprowadzać w warunkach pogodowych, sprzyjających skuteczności działania środków ochrony roślin i zgodnie z etykietą stosowania. Zaleca się, aby oprysk wykonać rano albo wieczorem, kiedy nie ma dużego nasłonecznienia i wysokiej temperatury oraz przy bezwietrznej pogodzie lub przy małej sile wiatru. Należy wstrzymać się z wykonaniem oprysku po silnych opadach lub przed spodziewanym deszczem.

Precyzyjna kalibracja opryskiwacza i właściwy dobór parametrów jego pracy gwarantują wysoką jakość zabiegów, minimalizują straty środków ochrony i ograniczają ryzyko zanieczyszczenia środowiska. Prawidłowo skalibrowany opryskiwacz umożliwia odpowiednie naniesienie środków ochrony roślin na uprawach, gwarantuje minimalne straty cieczy roboczej powstałe w wyniku znoszenia i braku ociekania z roślin, a także prawidłowe pokrycie powierzchni chronionych upraw.

Planując zabiegi ochrony roślin należy odpowiednio dobrać rodzaj rozpylaczy, ponieważ mają one bezpośredni wpływ na skuteczność stosowanych preparatów. Tam, gdzie istnieje niebezpieczeństwo opryskania upraw sąsiednich (ogrody, szklarnie, cieki wodne, inne uprawy) zaleca się stosowanie rozpylaczy przeciwznoszeniowych. Przy silnych wiatrach polecane są rozpylacze grubokropliste. Przed wykonaniem zabiegu należy ustalić wysokość zawieszenia belki polowej opryskiwacza i dostosować ją do fazy rozwojowej uprawianych roślin. Prawidłowo ustawiona belka powinna znajdować się nad łanem rośliny chronionej, na wysokości od 35 do 50 cm.

Stosowanie środków ochrony roślin to ogromna odpowiedzialność spoczywająca na wykonawcy zabiegu chemicznego. Wszystkie działania podjęte w celu zwalczania chwastów, chorób czy szkodników należy dobrze zaplanować i przeprowadzić bardzo starannie. Ochrona ludzi, zwierząt i środowiska zawsze musi mieć pierwszeństwo nad poprawą poziomu produkcji roślinnej.

Marta Sofińska

 

Skip to content